İş kadını, İstanbul Modern Yönetim Kurulu Başkanı. 1959, İstanbul doğumlu. Çalışma eski bakanlarından Prof. Dr. Turhan Esener ile Sabiha Yıldız Esener’in kızı; Bülent Eczacıbaşı’nın (e. 1980) eşi; Emre Eczacıbaşı ile Esra Eczacıbaşı’nın annesi. Leicester Üniversitesi ve Boğaziçi Üniversitesi mezunu.
Ortaokul ve liseyi Fransa'da
okuduktan sonra Boğaziçi Üniversitesi İşletme Bölümü'nden mezun oldu. Babası ve
ağabeyi gibi akademik kariyer yapmayı planlarken, Bülent Eczacıbaşı ile
evlenince bu hayalini ertelemek zorunda kaldı.
Oğlu Emre doğduktan iki yıl sonra
Oya Eczacıbaşı, kayınpederi Nejat Eczacıbaşı'nın kurucusu ve başkanı olduğu
İstanbul Kültür ve Sanat Vakfı'nın, İstanbul Bienali organizasyonunda çalışmaya
başlar. Bir kaç yıl sonra kızı Esra doğdu.
İstanbul'un kültür ve sanat
hayatına katkılarını yeni projelerle sürdürmek isteyen Nejat Eczacıbaşı bir gün
gelinini çağırır ve "Sen kültür sanata çok meraklısın. Benim İstanbul için
çok güzel bir projem var. Modern Sanat Müzesi kurmak istiyorum. Haliç'in
kıyısındaki Feshane binası bu proje için çok uygun bir yer. Senin de bu
projeyle ilgilenmeni istiyorum" der.
Londra'da Yüksek Lisans
Çok heyecanlanan ve bu işin
altından kalkabileceğini düşünen Oya Eczacıbaşı, müze işletmeciliği konusunda
kendisini eğitmesi ve uzmanlık kazanması gerektiğini düşünerek yüksek lisans
yapmak için İngiltere'ye gider.
Kızı henüz 1 yaşında olduğu için
çok zorlanır bu kararı verirken ama gerek kocasının, gerekse ailesinin
desteğiyle bu zor dönemin üstesinden gelir.
Sık sık İstanbul'a gelip,
çocuklarını ihmal etmeden, mastırını bitirir. Ve müze projesinde görev almaya
başlar.
Hızla işe girişilir ve Nejat
Eczacıbaşı'nın büyük düşünü gerçekleştirmek üzere Feshane binasında
restorasyona başlanır. Daha sonra Feshanede'den vazgeçilerek başka bir yer
arayışına girilir. Bu arada koleksiyonlar toplanır.
2003 yılında hükümetin de
desteğiyle Karaköy rıhtımındaki Denizcilik İşletmeleri'ne bağlı 4 numaralı
antreponun modern sanat müzesine çevrilmesine karar verilir. Bir yıl sonra da
müze kapılarını sanatseverlere açar.
Açıldığından beri yabancı devlet
adamlarının ve basının ilgisini çeken müzenin kraliçelerden, başbakanlara kadar
pek çok ziyaretçisi var ama halktan yana pek yok!
Gençler ve Kadınlar
Bu konu Oya Eczacıbaşı'nın en çok
üzerinde durduğu ve kafa yorduğu bir konu. İstiyor ki, her kesimden her yaştan
kişi gelsin müzeye. Sadece belli bir zümre tarafından ziyaret edilmesin, ev
kadınları, gençler, aileler de gelsin.
Dünyada müzeciliğin bambaşka bir
yere gittiğini söyleyen Oya Hanım, "Çağımız insanı kendini görsel olarak
yetiştirmeyi, müzeye gitmeyi bir görev olarak görüyor, zevk alıyor bundan.
Ailesi ile birlikte gidiyor, eğleniyor, geziyor, öğreniyor, yemek yiyor,
alışveriş yapıyor. Disneyland'a gittiği zaman da eğleniyor, yiyor, içiyor ama
bir tarafı boş, eksik kalıyor. Müzede, çocuğuna bir şey öğretme, geleceğe
yönelik bir estetik görüş kapsın isteği oluyor" diyor.
Ekonomi dergileri tarafından her
yıl "Türkiye'nin en güçlü kadınları" arasında yerini alsa da O böyle
anılmaktan hoşlanmıyor. "Güçlü bir kadın olmak gibi bir derdim yok"
diyen Eczacıbaşı'nın bütün amacı Türkiye'nin her yerinde müze gezenlerin
sayısının artması.
Yılda 500 bin ziyaretçi
* Açıldığı günden bu yana İstanbul
Modern, dış basında "İstanbul'un yeni ve modern kimliğinin önemli bir
yansıması" ve "Türkiye'nin değişen yüzü" olarak nitelendirildi.
Henüz Atina'da bir çağdaş müze yok. Belki bu nedenle bu kadar ilgi çekti ve
ilgi her yıl artıyor. Dış basının ilgisi sayesinde hem ülkemiz tanıtıldı hem de
Türk insanının modern sanatla iç içe olduğu yansıtıldı. Yabancı
ziyaretçilerimiz de açıldığımızdan bu yana yoğun ilgi gösteriyor. Hem turistler
hem de ülkemizde yaşayan yabancılar için ziyaret edilmesi gereken yerlerin
başında geliyor müzemiz.
* İstanbul Modern, yılda 500 bin
ziyaretçi ağırlıyor. Perşembe günleri halk günü olduğu için müze ücretsiz
olarak geziliyor. Yaptığımız araştırmalarda İstanbul Modern'in daha çok
gençlere ve kadınlara hitap ettiğini görüyoruz. Ayrıca müzemizi sürekli ziyaret
edenlerin sayısı artıyor. Müze ziyaretlerini alışkanlığa dönüştürmek çabamız da
bir karşılık bulmuş oluyor.
İstanbul Modern ile her yaşa uygun
eğitim programları, sinema, kütüphane, etkinlik programlarını hayata geçirdi.
11 yılda 115 sergi düzenlendi. Kuruluşundan bu yana 6 milyon izleyiciye ulaştı.
Her yıl ortalama 650 bin ziyaretçisi var. Eğitim programlarından yararlanan
çocuk ve genç sayısı ise 650 bini aştı. Eczacıbaşı, Türkiye’nin sanatsal
yaratıcılığını yurtdışına tanıtmak ve taşımakta kararlı. İstanbul Modern,
farklı kategori ve özelliklerde 20’nin üzerinde ödülün de sahibidir.
KAYNAKÇA: Varını yoğunu modern
müze için harcıyor (yeniasir.com.tr, 24.02.2010), “Bülent ile ocak ayında
tanıştık aralıkta evlendik” (milliyet.com.tr, 18 Kasım 2012), Oya Eczacıbaşı: New York
Metropolitan Müzesi'nden sonra biz geliyoruz (haberturk.com, 24 Nis 2016), En Güçlü 50 İş Kadını 2017 (fortuneturkey.com,
12.04.2017).