Şemsettin Ünlü

Asker, Yazar, Şair

Doğum
01 Eylül, 1928
Eğitim
Kara Harp Okulu, Ortadoğu Teknik Üniversitesi İdari Bilimler Fakültesi Ekonomik-İstatistik Bölümü
Burç

Şair ve yazar. 1 Eylül 1928, Harput / Elazığ doğumlu. Elazığ Üçüncü İlkokul (1940), Elazığ Ortaokulu (1943), Kuleli Askerî Lisesi (1946), Kara Harp Okulu (1948), Ortadoğu Teknik Üniversitesi İdari Bilimler Fakültesi Ekonomik-İstatistik Bölümü (1965) mezunu. 1948-70 yılları arasında Türk Silahlı Kuvvetlerinde albay rütbesine kadar değişik görevlerde bulundu. Emekliye ayrıldıktan sonra TÜBİTAK Yöneylem Araştırması Ünitesinde araştırmacı (1970-72), GİMA’da genel müdür yardımcısı (1972-74), OYAK’ta genel müdür yardımcısı (1974-82), Türk Otomotiv Endüstrileri AŞ’te genel müdürü olarak çalıştı. 1983’ten itibaren Çağdaş Türk Dili dergisinin genel yayın yönetmeni olarak görev yaptı.

“Yalnızlık” adlı ilk şiiri 1951 yılında Varlık dergisinin Yeni Şiirler seçkisinde, diğer ürünleri Varlık, Ufuklar, Yeni Ufuklar, Türk Dili, Saçak, Oluşum, Çağdaş Türk Dili, Adam Sanat, Kıyı vb. dergiler ile Cumhuriyet vb. gazetelerde yayımlandı. 1986 yılında Yukarışehir ile Orhan Kemal Armağanını, 1988 yılında Toprak Kurşun Geçirmez ile Madaralı Roman Ödülünü, 1999 yılında Eksi Beş Kelaynak adlı kitabıyla da Kültür Bakanlığı Deneme Başarı Ödülünü aldı. 2004’te “Evrensel sanata ve edebiyatımıza getirdiği katkılar dolayısıyla” Edebiyatçılar Derneği Onur Ödülü Altın Madalyası verildi. Türkiye Yazarlar Sendikası, Dil Derneği, Edebiyatçılar Derneği, Elazığ Kültür Vakfı üyesidir.

“Yukarışehir’i, sonuna gelinceye kadar elimden bırakamadım; bir solukta okudum desem yeridir... Son zamanlarda okuduğum kitaplar arasında beni bu kadar saran bir yapıt olmamıştır. (...) Kitap diliyle, üslûbuyla, kuruluşu ile, sergilediği insanları -ve olayları- dile getirmekteki ustalıkla, övülmeğe değer.” (Pertev Naili Boratav)

“Yalın ama çok katmanlı anlam öbekleri kurarak geliştiriyor anlatısını Ünlü. Her sözcüğü, bunların anlam çoğulluğunu iyiden iyiye ölçüyor. Buna arındırılmış tümcelerle, seçilmiş sözcüklerle, işlevsel ayrıntılarla, bunların en gereklilerini yerleştirerek ulaşıyor yazar. Kişilerini kendi dramlarıyla, yurtlarının başına gelenler karşısındaysa toplumsal tavırlarıyla ama birer Çehov kahramanı gibi içlerinde yangınlar büyütse de suskun kişiler olarak yansıtıyor hep Şemsettin Ünlü.” (M. Sadık Aslankara)

ESERLERİ:

ŞİİR: Durur Bakar İbrahim (1976), Dirlik Düzenlik Türküleri (1980).

ROMAN: Yukarışehir (1986), Toprak Kurşun Geçirmez (1988), Yüz Uzun Yıl (1993), İsmet Paşa’nın Ağır Topları (2003).

MASAL: Büyülü Değirmen (1998).

DENEME: Eksi Beş Kelaynak (2000), Romanların Dünyası (2004).

1961’de Afyon gazetesinde, 1979’da Dünya gazetesinde tefrika edilen ancak kitaplaşmayan roman ve gezi notları çevirileri vardır.

KAYNAK: Dirlik Düzenlik Türküleri (Yeditepe, sayı: 424, Mayıs 1981), Yurt Ansiklopedisi (c. IV, 1982), Mehmet H. Doğan / Romanda İki Yeni Soluk (sayı: 19, Haziran 1987), 30 Yılda Gerçekleşen Roman (söyleşi, Güneş, 23.9.1987), Bir Ozan Romancıyla Söyleşi (Karşı, sayı: 15, Eylül 1987), Şemsettin Ünlü ile Söyleşi (Çağdaş Türk Dili, Ocak 1989), Yukarışehir (incelemesel eleştiri, Varlık, Mayıs 1989), Tuncer Uçarol / Tüm Kitaplarıyla Şemsettin Ünlü (Hürriyet Gösteri, sayı: 103, Haziran 1989), Semih Gümüş / Roman Kitabı (1991), Cavit Yıldırım / 1980-1990 Türk Romanı Üstüne Eleştiriler (1991), Prof. Dr. Taner Timur / Osmanlı-Türk Romanında Tarih (1991), Feridun Andaç / Osmanlı Türk Romanında Tarih, Toplum ve Kimlik (1991), İnci Enginün / Yüz Uzun Yıl (Dergâh, Ocak 1994), Ahmet Kabaklı / Türk Edebiyatı (1994), Roman ve Yaşam Üstüne Şemsettin Ünlü ile Söyleşi (Yeni Biçem, Nisan 1994), Romanlarındaki Güzel Türkçe Üzerine Şemsettin Ünlü ile Söyleşi (Çağdaş Türk Dili, Mayıs 1994), Feridun Andaç / Söz Uçar Yazı Kalır (1997), Feridun Andaç / Yüz Uzun Yıl (Varlık Kitap Eki, sayı: 1034, Kasım 1993), Feridun Andaç / Edebiyatımızın Yol Haritası (2000), Vedat Yazıcı / Martıya Mektuplar (2000), Mahir Ünlü / 20. Yüzyıl Türk Edebiyatı (2003), M. Sadık Aslankara / İsmet Paşa’nın Ağır Topları (Cumhuriyet Kitap, 13.11.2003), Türkçe Güzeli Bir Roman: Yukarışehir (Satırarası, Temmuz-Ağustos-Eylül 2004), Türkçe Güzeli Bir Dil (Virgül, Şubat 2005), İhsan Işık / Resimli ve Metin Örnekli Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi (2. bas., 2009).
FOTO GALERİ

İLGİLİ BİYOGRAFİLER

Devamını Gör