Eğitimci,
şair, güftekâr (D. 1888, Eğin / Erzincan - Ö. 1973, İstanbul). “Hasret Şarkılarının
Güftecisi” olarak meşhurdur.
1888 yılında Eğin' de doğdu. Soy köküm eski
Bingöl çobanlarından ve Sinanlı aşireti ağalarından Mehmet Ali Ağadır. Babası
Hafız Vahdi Efendi'den Arapça ve Farsça öğrendi. İstanbul Darülmuallimîn
Mektebini bitirdi (1915). İstanbul'da öğretmenlik yaptı. Öğretmenlikten emekli
olduktan sonra Âşiyan müzesine müdür oldu.
Ali
Vecdi Bingöl, 1916 yılında Bedia Hanım’la evlendi. Bedia Hanım genç yaşta verem
hastalığına yenik düştü. Yaklaşık iki yıllık evlilikten sonra eşini kaybeden
Vecdi Bingöl, eşinin ölümünden duyduğu üzüntüyü mısralara dökmüş, yazdığı şiir ünlü
besteci Sadettin Kaynak tarafından Muhayyerkürdî Makamında bestelemiştir.
1998
ve 1999 yılları itibariyle yaptığı değerlendirme sonucunda; Ali Vecdi Bingöl’ün
bestelenmiş eser sayısının toplamının 988 olduğu ve bunlardan 700 adedinin
bestekâr Sadettin Kaynak, 288 adedinin ise diğer bestekârlar tarafından
bestelendiği açıklanmıştır. 1973 yılında solunum ve kalp yetmezliği sonucu
Çengelköyü'nde Hakk'ın rahmetine kavuşmuş ve Kanlıca'da toprağa verilmiştir.
Hakkında
Hayrettin Kalkandelen’in “Şiirleri En Çok
Bestelenen Eğinli Şair A. Vecdi Bingöl Hayatı ve Eserleri” adlı bir kitabı yayımlanmıştır.
Eser, Kemaliyeliler Derneği tarafından yayımlanmıştır.
Sanatına Örnek:
Vecdi
Bingöl, incecik ve parlak el işlemesi nakış ve küçücük, çok renkli bir çiçek
anlamı taşıyan “Mine”yi soldurarak gurup vaktini resmetmesi, bir benzetme
şaheseridir. Akşamın sessizliği, gurbetin kimsesizliğini iliklerimize kadar
hissettirir. Kuşların uykuya varması gölgelerin sulara inmesi hayali Vecdi
Bingöl’ün ne ölçüde romantik olduğunun da güzel bir örneğidir.
Enginde
yavaş yavaş, günün minesi soldu,
Derdim
bana arkadaş, bugün de akşam oldu.
Gölgeler
indi suya, kuşlar vardı uykuya,
Gurbeti
duya duya, bugün de akşam oldu.
Su
yürür fısıldaşır, gider yâre ulaşır,
Yolcu
yolda dolaşır (yaraşır), bugün de akşam oldu.
Vecdi Bingöl'ün
Bestelenen Şiirleri (Bestecilerive makamları):
Kadri
Şençalar- Yine o menekşe gözler aralı (Dügâh)
Kadri
Şençalar- Hicrân hastasıyım yapayalnızım (Hicaz)
Kadri
Şençalar- Ey güzel İstanbul benim sevgili yârim (Nihavent)
Münir
Nûrettin Selçuk- Gümüş saçlarına eğip başımı (Anneye Ninni) (Hicaz)
Münir
Nûrettin Selçuk- Dumanlı başları göklere ermiş (Hüseyni)
Münir
Nûrettin Selçuk- Havalandı gönül kuşu (Hüzzâm)
Münir
Nûrettin Selçuk- Solgun durma isteklen (Hüzzâm)
Münir
Nûrettin Selçuk- Âşıka Bağdad sorulmaz ufukları aşar gider (Mahur)
Münir
Nûrettin Selçuk- Otomobil uçar gider gönlüm gibi geçer gider (Mahur)
Münir
Nûrettin Selçuk- Erdi bahar sardı yine neş'e cihânı (Rast)
Münir
Nûrettin Selçuk- Söyle sevgili sevgili söyle (Uşşâk)
Sadettin
Kaynak- N'ideyim bilmem elinden senin (Acem Aşîran)
Sadettin
Kaynak- Söyleyin nerde o göz nûru gönül sevgisi yâr (Acem Kürdî)
Sadettin
Kaynak- Gönlümün içindedir gözden ırak sevdiğim
(Hicaz)
Sadettin
Kaynak- Çiçeklerin gülüyor sevincinden (Hicazkâr)
Sadettin
Kaynak- Hey pınar derin pınar (Hicazkâr)
Sadettin
Kaynak- Leylâ aceb neden ses vermiyor feryâdıma (Hicazkâr)
Sadettin
Kaynak- Yüzün güllerden ince sesin bülbülden tatlı (Hicazkâr)
Sadettin
Kaynak- Aşk yolunda bağrı yanık yolcular (Hüzzâm)
Sadettin
Kaynak- Çıkar yücelerden haber sorarım (Hüzzâm)
Sadettin
Kaynak- Hoş geldin elimize şiir oldun dilimize (Mahur)
Sadettin
Kaynak- Bülbülüm gel de dile (ÇİLE BÜLBÜLÜM) (Muhayyer)
Sadettin
Kaynak- Aşkın susuz bağında pınar gibi çağlarım (Nihavent)
Sadettin
Kaynak- Ey ipek kanatlı seher rüzgârı (Nihavent)
Sadettin
Kaynak- Güller ne hoştur renkler ne ince (Nihavent)
Sadettin
Kaynak- Hatırla ey gönül hoş geçen demi (Nihavent)
Sadettin
Kaynak- Kalblerden dudaklara yükselen sesi dinle (Nihavent)
Sadettin
Kaynak- Mehtâba bürünmüş gece Nihavent
Sadettin
Kaynak- Ayrılık yaman kelime yine (Segâh)
Sadettin
Kaynak- Derman kâr eylemez yine (Segâh)
Sadettin
Kaynak- Dertliyim rûhuma hicrânımı sardım da yine (Segâh)
Sadettin
Kaynak- Leylâ bir özge candır kara gözlü ceylândır (Segâh)
Sadettin
Kaynak- Bu gece düğün dernek binbir geceden örnek (Uşşâk)
Sadettin
Kaynak- Niçin baktın bana öyle dargın mısın durma söyle (Uşşâk)
Selahattin
Pınar- İçen bir daha ayılmaz (Bayâti)
Selahattin
Pınar- Gönül derdi çekenleri gizlice yaş dökenleri (Hüzzâm)
Selahattin
Pınar- Gözünün rengini sordum "Kara sevdâ"dediler (Hüzzâm)
Selahattin
Pınar- Ne demiştin niçin caydın sözünden (Kürdîlihicazkâr)
Selahattin
Pınar- Sorma bana nâfile neler düşündüğümü (Kürdîlihicazkâr)
Selahattin
Pınar- Geçti ömrüm yine hâlâ ben o bin derd ileyim (Nihavent)
Selahattin
Pınar- Ayrılık yarı ölmekmiş (Nişâburek)
Selahattin
Pınar- Söylemek istesem gönüldekini (Rast)
KAYNAKÇA:
Antalya Mektubu 1: Vecdi Bingöl (turkishnews.com, 14 Ocak 2015, Antalya), Vecdi
Bingöl (musikikilavuzu.net, 16.07.2018), (http://www.edebiyatdefteri.com/yazioku.asp?id=91258)
