Timurtaş Uçar

Müftü, Vaiz, İlahiyatçı

Doğum
Ölüm
20 Ocak, 2000
Eğitim
İstanbul Yüksek İslâm Enstitüsü
Diğer İsimler
Timurtaş Hoca, Timurtaş Uçar Hoca Efendi

İlahiyatçı, imam, müftü, vaiz. Timurtaş Hoca, Timurtaş Uçar Hoca Efendi olarak da bilinir.  (D.  1944, Elazığ'ın Sivrice ilçesine bağlı Uslu Köyü – Ö. 20 Ocak 2000, Ankara). Babası, İstanbul’da, Devlet Demiryolları kurumunda vazifeli olduğundan kendisi de İstanbul’a gelerek ilkokul ve ortaokul eğitimini burada tamamlayıp İstanbul İmam Hatip Lisesine kaydolur. İmam Hatip Lisesinde, Ömer Nasuhi Bilmen, Ahmed Davudoğlu ve Mahir İz (Mevlâ Te‘âlâ hepsine rahmet eylesin) gibi hoca efendilerden ders alma imkânı bulur. Liseyi iyi bir dereceyle bitiren hoca efendi, muhtelif okulları kazandıysa da İstanbul Yüksek İslâm Enstitüsünü tercih eder.

 Öğrenciliği esnasında başladığı vaazlar dikkat çekti. Yüksek İslâm Enstitüsünden mezun olduktan sonra Yedek Subay olarak askerlik vazifesini îfâ eder ve dönüşünün ardından otuz bir yıl hizmet edeceği Diyanet İşleri Teşkilâtında vazifeye başlar. Sırasıyla Malatya vaizliği, Muş Müftü Vekilliği gibi görevlerde bulunduktan sonra Süleyman Ateş'in Diyanet İşleri Başkanı olmasından sonra 1976'da İstanbul Müftü Başmuavini oldu. Şehzadebaşı ve Eminönü Yeni Camii'ndeki vaazları büyük ilgi gördü. 1979'a kadar her vaazında camiler doldu taştı. 1980 ihtilalinden sonra vaizlikten alınıp Beykoz Çavuşbaşı Köyü'ne imam hatip olarak tayin edildi. 1990'da Ümraniye İmes Camii'ne tayin edildi. 1999 başında 32 yıl emek verdiği Diyanet İşleri'nden emekli oldu. Ancak köşesine çekilmedi.

 

Kürsülerin Gür Sesi

 

Türkiye, karışıklıkların yaşandığı zor bir dönemeçten geçmektedir. Hem halkın şuurlanması konusunda hem de iç karışıklıkların önlenmesi konusunda Timurtaş Uçar Hoca Efendi büyük çabalar sarf etmektedir. Şehzadebaşı Camii ve Eminönü Yeni Camii’nde yaptığı sohbetlerini 1979’a kadar sürdürür. En büyük camilerden olan bu camiler, hocanın sohbetlerinde dolup taşar, büyük kalabalıkların yoğun teveccühüyle karşılaşır. Etki çevresi oldukça genişleyen hoca, 1980 darbesi sonucunda bir süre tutuklu kaldıktan sonra Beykoz’un Çavuşbaşı köyüne imam hatip olarak atanır. Mücadele adamı kimliğinin lüzumu olarak köşesine çekilmek yerine, mücadelesine devam eder.

Açılmış olan onlarca hukukî davadan beraat eden Uçar, henüz küçük yaşlarında, öğrenciyken başladığı sohbetlerini vefatına dek sürdürdü. Kasetleri ve sohbet kayıtlarıyla, vefatından sonra da çokça dinlendi.

 

Emekliliği ve Vefatı

 

Ümraniye Müftülüğüne bağlı İMES Sanayi Camii’nden 26 Şubat 1999’da emekliye ayrılan hoca efendi, vaazlarını emekliliğinden sonra da yurt içi ve yurt dışında sürdürdü.

20 Ocak 2000 tarihinde İstanbul’da vefat etti.  Çok güzel şiir okuyan ve sohbetlerini, âyet-i kerîme, hadîs-i şerîfler, ulemadan ve sülehadan nakillerle beraber şiirlerle süsleyen hoca efendinin sevenlerine vasiyeti ve son selâmı da şiirle oldu. Kalemi elindeydi, önünde boş bir kâğıt… Son ifadelerini yazacak, yazdıktan hemen sonra ani bir şekilde rahatsızlanacak ve bu rahatsızlığı vefâtıyla sonuçlanacaktı. Elinde bulunan kalemden şu satırlar döküldü:

 

Okudum, okuduğumu yol yol dokudum,

Gördüm, gördüğümü lif lif ördüm,

Duydum, duyduğumun en güzeline uydum,

Sonra demet demet topladım; yazdım, yazdım,

Okuyana, anlayana, duyana, uyana bin selâm…

 

Aniden rahatsızlandı. Kalp krizi geçiriyordu. İlk müdahale, yanında bulunanlar tarafından yapıldı ve derhâl hastaneye kaldırıldı. Kürsülerin gür sesli vaizi, yapılan bütün müdahalelere rağmen 56 yaşında, solunum yetmezliği teşhisiyle 20 Ocak 2000 vefat etti.

Cenaze namazını İsmail Efendi Cemaatinin şeyhi Mahmud Efendi kıldırdı. Cenaze namazının ardından kaldırılarak Zeytinburnu ilçesindeki Eski Kozlu Kabristanında defnedildi.

Çocuklarının eğitimine önem veren Uçar, Yusuf Uçar, Enes Emre Uçar, Bekir Yunus Uçar adlarında 4 çocuk babasıydı, 4 evladını okuttu. Özel Fatih Koleji'nden mezun olan oğullarından Yusuf, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi'ni, Bekir Yunus İÜ İletişim Fakültesi'ni bitirdi. Kızı Fatih Üniversitesi'nde, küçük oğlu Enes Emre (13) Ankara'da geçirdiği trafik kazasında, yengesi ile birlikte hayatını kaybetmiştir. Kozlu Mezarlığı'nda babasının yanına defnedildi.

 

KAYNAKÇA: Timurtaş Hoca vefat etti (turkiyegazetesi.com, 21.01.2000),Timurtaş Uçar Hoca Efendi Kimdir? (ismailaga.org.tr ismailaga.org.tr, 20 Ocak 2018), Timurtaş Hoca kimdir? (sabah.com.tr, 12.02.2018), Timurtaş Uçar (timurtasucarhoca.tr. erişim 25.03.2018).

TİMURTAŞ UÇAR

TİMURTAŞ UÇAR

 

Kürsünün hakkını veren adamdı Adaletsizlikle savaştı

 

O'nu rahmetle anıyoruz. Kürsülerin haşmetli ve celalli hocasıydı. Vaazlarını on binler dinlerdi. Ama hakkında peşi peşine davalar açıldığında arkasında bir tek kimseyi bulamamıştı. Doğuda devletçi hoca diye propaganda yapılırken, basın onu laikliğe aykırı davranmakla suçluyordu. Onlarca davanın hepsinden de beraat etmişti.

Allah vergisi bir hitabet ve bu istidadını cami kürsülerinde değerlendiren bir vaiz. Vaazlarına koşan on binlere, en girift meseleleri bile sular seller gibi anlatan zeki ve cesur din adamı. Uğradığı haksızlıklar karşısında ise camileri dolduran on binleri yanında bulamayan yapayalnız bir çile insanı. Geçen yıl 20 Ocak'ta Hakk'ın rahmetine kavuşan Tarık Timurtaş Uçar'dan bahsettiğimizi sevenleri hemen tahmin etmiş olmalı. 1980 öncesinin sisli dönemlerinde verdiği vaazlarla ve elden ele dolaşan kasetleriyle önemli bir boşluğu dolduran; ancak daha sonra pek ön plana çıkmayan 'Timurtaş Hoca' meşhur; ancak layıkıyla tanınmayan bir isim.

 

Başarılı bir öğrenciydi

 

1944 tarihinde Elazığ'ın Sivrice ilçesi Uslu köyünde doğdu. Babası Bekir Uçar, İstanbul'da Demiryolları'nda çalıştığından anne ve kardeşlerinden ayrılarak ilkokulu Haydarpaşa'da Yeldeğirmeni İlkokulu'nda tamamladı. Kuleli Askeri Lisesi'ni birincilikle kazanan Uçar, başarılı bir subay olabilirdi; ama kaderinde İstanbul İmam Hatip Lisesi'ne kaydolmak ve başarılı bir din adamı olmak vardı. İHL'ye kaydolmasında Fatih'te ikamet eden ilim adamlarının tavsiyeleri etkili oldu. İHL'de kıymetli hocalardan ders aldı. Bunlar arasında Ömer Nasuhi Bilmen, Ahmed Davudoğlu, Mahir İz, Peyami Safa, Ömer Kirazoğlu, Nihad Sami Baharlı, Nureddin Topçu gibi Türk maarif tarihinde iz bırakmış isimler var.

Uçar, kelamda mahir olduğu kadar kalemde de mahirdi. İHL'de hocası Mahir İz'e ithafen yazdığı "Kelamda da mahiriz / Kalemde de mahiriz" beyti ile hocasının sevgisini kazandı. Okulu ikincilik derecesi ile bitirdi. Okul arkadaşlarından o dönemde pek çok ilahiyatçı, iktisatçı ve siyaset adamı yetişti. Diyanet İşleri eski Başkanı Tayyar Altıkulaç ve yasaklı başkan R. Tayyip Erdoğan, Uçar'la aynı sıralarda dirsek çürüttü.

1967 yılında Bağlarbaşı'nda bulunan Yüksek İslam Enstitüsü'nden mezun oldu. Askerliğini yedeksubay olarak yaptı. 1970'te evlendi. İlk görev yeri olan Malatya'da 6 yıl kaldı. Heyecanlı, coşkulu hitap tarzıyla dikkat çekti ve kalıcı hizmetler verdi. Malatya halkınca çok sevildi, tanındı. Muş'a tayin oldu. Bir yıl kadar görevden sonra müftü muavini olarak İstanbul'a atandı. Yeni Cami ve Şehzadebaşı'nda 2 yıl kadar etkili vaaz ve irşadda bulundu. Bu arada birçok ilçede ve camide vaazlara devam etti.

 

Çok yargılandı; ama tek sabıkası olmadı

 

12 Eylül 1980 ihtilalinde tutuklandı ve ailesi aylarca nerede olduğunu bilemedi. Sıkıntılı hayat dönemi bundan sonra başladı. Sıkıyönetim mahkemeleri, ağır ceza mahkemeleri, devlet güvenlik mahkemelerinde 55 kez yargılandı. Malatya'da idamla yargılandı. Ev aramaları, gözaltılar, göz hapsi ve yurtdışı yasakları dolayısıyla 1992'ye kadar hac ve umreye gidemedi.

Avukat bulabildiği, bulamadığı günler oldu. Bazan bir günde iki duruşmaya çağrıldı. Vefat ettiği gün bir evrak için adliyeye giden oğluna "Sabıka kaydına rastlanmamıştır" yazılı belge verildi. Davaları hep beraatle sonuçlanmıştı. Avukat bulamayan babasının hukuk mücadelesini minik bir çocuk iken izlemeye başlayan oğlu Tarık, azmetti okuyup avukat oldu. Annesi Mevlüde Hanım bu olayı o zamanlar avukat bulmanın mümkün olmadığını belirterek, "Herhalde Tarık'ımızın da hukuka yönelmesinin sebebi bu." diye açıkladı.

Bu arada idarî sıkıntı da başladı. Uçar, önce Bilecik'e sürüldü, Artvin ve Bursa görevlerinden sonra, Şile'ye imam tayin oldu. Ardından Beykoz Çavuşbaşı köyüne... Yıllar sonra Ümraniye ilçesine geldi. Cemaat yoğun bir özlemle onu hep takip etti. Devlete hiç karşı çıkmadı. Karşı çıktığı; bozuk sistem, adaletsizlikler ve zulüm idi. Ne üzücüdür ki Doğu Anadolu'da aleyhinde 'devletçi hoca' diye propaganda yürütülürken, batıda basın yoluyla devlete karşı imiş gibi gösterildi.

Hakkında açılan davalar hep "laikliğe aykırı propaganda yapmak" suçundan oldu. Vaazlarını kasede kaydedenler yurtiçi ve dışında her yere ulaştırıp dağıttılar. Uçar, maddî olarak kaset satışlarından hiçbir menfaat elde edememesine rağmen onlarca dava yine bu kasetlerden açıldı. Ancak özel kayıt ve ticarî maksat olmadığından çoğundan beraat etti.

Babamın, kaseti satanlardan en fazla şu talebi olabilirdi: "Bari dava açıldığı zaman sizin avukatınız beni de savunsun, yani benim de evrakımı takip etsin, müdafaamda akıl göstersin, onu bile yapmadılar." (Onur Kaya / İSTANBUL (cha)

 

Timurtaş Hoca'nın avukat oğlu Tarık: İstismar ettiler

 

Kasetlerden köşeyi dönenler Uçar'ın vefat ettiği gün vicdan azabını taşıyamayıp cenazesine geldiler. Naaşının başında bekleyen avukat oğlu Tarık Yusuf'tan helallik dilediler. Sonrasını Yusuf'tan dinleyelim: Cenazenin başında birkaç kişi geldi yanıma. Dediler ki: "Biz sizin pederin kasetlerini çok doldurduk, yaydık, sattık, çok gelir elde ettik. Hakkınızı helal edin."

İsimlerini vermeyeceğim, tanınan insanlar da var içlerinde. Ben de dedim ki: "Babamın hakkı geçtiyse kendisiyle hesaplaşmanızda fayda var. Çünkü o bundan hep şikâyet etti. Evet o kasetler belki bir hizmet ifa etti, yayıldı, satıldı; fakat onların hep sıkıntısı geldi pedere. Hakikaten bu işten çok gelir elde edenler oldu.

Çok profesyonelce yaptılar bu işi. Mesela bizim pederin Şehzadebaşı'nda vaazı var. Avlusuyla birlikte 7 bin, 10 bin kişilik bir cemaat toplanabiliyor. Cuma namazından önceki vaazı kaydediyor adam kasede. Hemen götürüyor, Unkapanı İMÇ'de çoğaltıyor. Daha tesbihat bitip de çıkana kadar hazırlıyorlar ve satıyorlar. Yapılan tetkiklerde kasetlerin stüdyolarda doldurulmadığı hatta tahrifat bile yapılabildiği anlaşıldı. Çünkü bazı devlet ve millet düşmanlığı yapan tipler, sağını solunu keserek o konuşmaları istismar ettiler.

 

Vefat'tan sonraki olaylar

 

Geçen perşembe gecesi vefat eden ve on binlerce kişinin katıldığı merasimle defnedilen Tarık Timurtaş Uçar'ın evi sevenlerinin akınına uğradı. Cenazeye partiler de büyük ilgi gösterdi. FP, BBP ve DYP cenazeye İstanbul il başkanlarını gönderdiler. Uçar'ın uzun süre görev yaptığı Çavuşbaşı'nın CHP'li belde başkanı da aileye taziyesini sundu. MHP lideri Devlet Bahçeli, kapatılan RP lideri Necmettin Erbakan, BBP lideri Muhsin Yazıcıoğlu ise taziyelerini telgrafla bildirdiler.

 

Koşar adımlarla gitti

 

Uçar'ın 31 yıllık hayat arkadaşı Mevlide Uçar "Koşar adımlarla dünyaya geldi, koşar adımlarla gitti." dediği eşinin son gecesini şöyle anlattı: "O akşam çok misafir vardı. Adeta gideceğini hisseder gibi arzu ettiği kişileri çağırmıştı. Misafirler gittikten sonra kızımız Esra'ya 'Kızım biliyor musun, bazı insanlar Efendimizi çok rahat görüyorlarmış. Ben öyle özledim, öyle özledim ki acaba ne yapsam?' dedi." Zaman zaman gözyaşlarını tutamayan Mevlide Uçar şöyle devam etti: "Ben bardakları alıp geldim. 'Bir şeyin var mı?' diye sordum. Göğsünü göstererek 'Şuramda sanki ilaç içersin bir şey kalır ya öyle bir şey var.' dedi. Ben de Avrupa'daki yoğun koşuşturmayı hatırlatarak kendisine hiç dikkat etmediğini 36 günde 36 konferansın verilmeyeceğini söyledim. Çok rahat ve telaşsızdı. İçeri gittim. İçerdeyken yüksek sesle tevbe istiğfar ettiğini duydum. Bir de ayet okuyordu. Aradan 5 dakika geçmeden beni çağırdı: 'Hacı galiba buraya kadar. Vakit tamam'." Ardından oğlu Tarık'ı çağırdığını aktaran Mevlide Hanım ilk müdaheleyi gelini Selcan Uçar'ın yaptığını kaydetti.

 

İlk müdahale doktor gelinden

 

Dr. Selcan Uçar ise kayınpederinin son anlarını şöyle anlattı: "İlk müdahaleyi yapmak benim için çok zor oldu. Hekimsiniz; ama bir yandan da yatan çok yakınınız. Ambülansı aradım; ama nasıl konuşacağımı bile şaşırdım. Müdahale ederken sürekli iyi olacağını söylüyordum. O da çok güzel ifade ediyordu. 'Sağol kızım, biraz daha rahatladım.' diye. Hep okuyordu. Haseki'de arkadaşlar hemen EKG'sini çektiler. Akut inforiyor emay teşhisi kondu. Koroner yoğun bakıma alındı. SKZ ilacı verdik. Monitörden takip ederken birden nefes alamadığını gördük. Yarım saat kadar uğraştık. Solunum yetmezliğiyle vefat etti."

KAYNAK: Timurtaş Uçar (timurtasucarhoca.tr. erişim 25.03.2018).

Yazar: timurtasucarhoca.tr

İLGİLİ BİYOGRAFİLER

Devamını Gör