Cezmî (Mehmed Abdülkerim)

Divan Şairi, Şair

Doğum
Ölüm
Diğer İsimler
Abdülkerim

17. Yüzyıl divan şairlerinden (D. 1640, İstanbul - Ö. 1692, Diyarbekir). Asıl adı Abdülkerim’dir. Doğum tarihi 1640 olarak gösterilmekle birlikte kesin değildir. Hoca Saadeddin Efendi'nin torunlarından Yahya Efendi'nin oğlu, şair Şeyhülislâm Bahaî Efendi'nin küçük kardeşidir. Abdülkerim Cezmî öğrenimini tamamladıktan sonra çeşitli memuriyetlerde bulundu. Amcası Bahaî Efendinin, ikinci kez Rumeli kazaskeri olduğu (1647) sırada, “mülâzimet” gördü. Nisan 1657′de müderris (hoca) oldu ve Manisalı Çelebi, Kasım Çelebi (1673), Ekmekçizade (Aralık 1674) ve Sinan Paşa (Ocak 1676) medreselerinde hocalık yaptı. Kasım 1676 yılında Bosna kadılığına atandı.  

Cezmî, ünü yaygın şairlerdendir. Safayî, Salim, Beliğ tezkirelerinde övülmüş, şiirlerinden örnekler verilmiştir. El yazması bir mürettep (düzenlenmiş) “Divan”ı vardır. 

 Cezmî’nin soyundan birçok tanınmış şeyhülislâm, kadı, yazar ve şair yetişmiştir. Ali Emirî, Tezkire’sinde haklarında geniş bilgi vermektedir. Cezmî, 1692’de Diyarbekir Kadılığına atandı. Bu görevde ancak sekiz ay kalabildi ve aynı yılın sonlarında öldü. Mezarı Dağkapısı Mezarlığındaydı. 1930 yılında Dağkapı ile Urfa kapılarındaki mezarlıkların kaldırılması üzerine Cezmî’nin mezarı da yok olmuştur.

KAYNAK: TŞA, Sadettin Nüzhet Ergun / Türk Şairleri (1927),  Şevket Beysanoğlu / Diyarbekir’da Gömülü Meşhur Adamlar (1985), İbrahim Sarı / Şehrimiz Diyarbakır (1999), İhsan Işık / Diyarbakır Ansiklopedisi (2013) – Geçmişten Günümüze Diyarbakırlı İlim Adamları Yazarlar ve Sanatçılar (2014) - Resimli ve Metin Örnekli Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi (C. 12, 2015).

İLGİLİ BİYOGRAFİLER

Devamını Gör