Asker, devlet ve siyaset adamı, milletvekili (D. 1887, Niş / Sırbistan - Ö. 1934, Yalova). Şerif Abbas Bey'in oğludur. 1 Eylül 1908'de Harp Okulundan piyade teğmeni rütbesiyle mezun oldu. Manastır Harp Okulunda öğrenci iken İttihad ve Terakki Cemiyetine girdi. Mezun olunca 3. Ordu emrine verildi. 19. Alayda görevli olarak Preşova, Komanova, Koçana ve Köprülü'de bulundu. 19 Ekim 1912'de üsteğmenliğe yükseldi, 3 Şubat 1913'te inzibat subayı olarak İstanbul Merkez Komutanlığı emrine atandı. Birinci Dünya Savaşı seferberliğinde açılan Yedek Subay Talimgâhında ek görev olarak bölük komutanlığı yaptı. 16 Nisan 1915'te Anafartalar Grubu Kurmay Heyetinde görevlendirildi. 13 Aralık 1916'da yüzbaşı oldu. 16. Kolordu Komutanı Mustafa Kemal Paşa'nın yaverliğine tayin edildi. Savaş süresince yaver olarak Mustafa Kemal Paşa'nın maiyetinde bulundu. Veliaht Vahdettin ile Mustafa Kemal'in refakatinde Almanya'ya ilk giden yaverdi. 30 Nisan 1919'da 9. Ordu Müfettişliğine atanan Mustafa Kemal Paşa ile birlikte 19 Mayıs 1919'da Anadolu'ya geçti. Mustafa Kemal’in Erzurum'da askerlikten istifa etmesi (8 Temmuz 1919) üzerine Erzurum Müstahkem Mevkiî Komutanlığı emrine atandı. Sivas Kongresinde bulunduktan sonra Heyet-i Temsiliye Başkâtipliği'ne getirildi.
Cevat Abbas Bey, 8 Ocak 1920'de yapılan seçimlerde Bolu Milletvekili olarak son dönem İstanbul Mebusan Meclisine katıldı. Meclis'in feshi üzerine Ankara'ya gelerek 5 Temmuz 1920'de TBMM Genel Kuruluna Bolu Milletvekili olarak katıldı. Aynı yılın 17 Temmuz’unda Yozgat ve yöresindeki ayaklanmaların bastırılmasında görevlendirildi. 4 Şubat 1922'de yeniden Meclis'e döndü. Meclis'te Milli Savunma ve Dışişleri Bakanlığı komisyonlarında çalıştı. II., III., IV. ve V. dönemlerde yeniden milletvekili seçilerek yasama görevini 1939'a kadar sürdürdü. Cevat Abbas, aynı zamanda Türk Hava Kurumunun kurucularındandı. 4 Temmuz 1934'te Yalova'da vefat etti. Atatürk’le bulunduğu yirmi dört yıl içinde tuttuğu notlar, torunu Turgut Gürer tarafından hazırlanarak kitaplaştırıldı.
Cevat Abbas Gürer, “Bir komutanın
sıradan yaveri değil... Olağanüstü bir liderin, askerliği aşan, ulusal kurtuluş savaşıyla temelleri atılan,
fikir dünyasında gerçekleşen, insanlık ve uygarlık tarihine yazılan, laik
Türkiye Cumhuriyetini kuran önderliğin sürekli yaveri...” dir. (İlhan Selçuk)
ESERLERİ:
Ebedi Şef ve Kurtarıcı
Atatürk'ün Zengin Tarihinden Birkaç Yaprak (1939), Atatürk’ün Yaveri Cevat
Abbas Gürer – Cepheden Meclise Büyük Önder ile 24 Yıl (Haz. Turgut Gürer,
2006).
KAYNAK: Doğan Hızlan / Atatürk’ün Karakutusu (Hürriyet, 18.11.2006), Turgut
Gürer / Atatürk’ün Yaveri Cevat Abbas Gürer – Cepheden Meclise Büyük Önder ile
24 Yıl (2006).
