Yunus Nadi (Abalıoğlu)

Gazeteci, Siyasetçi, Yazar

Doğum
Eğitim
Hukuk Mektebi

Gazeteci-yazar, siyaset adamı (D. 1880, Fethiye / Muğla - Ö. 1945, Cenevre / İsviçre). Abalızâde ailesinden, gazeteci-yazar Nadir Nadi ile Doğan Nadi’nin babasıdır. İlk ve ortaöğrenimini Rodos İptidai Mektebi ve Süleymaniye Medresesi’nde tamamladı. Mekteb-i Sultani’yi (Galatasaray Lisesi) bitirdikten sonra bir süre Hukuk Mektebi’nde okudu. Öğrencilik yıllarından itibaren gazetecilik mesleğine giren Yunus Nadi, ilk olarak Malumat gazetesinde çalıştı. 1901 yılında II. Abdülhamit yönetimi aleyhtarı hareketlere katılmaktan tutuklanıp Midilli adasına sürgün edildi. II. Meşrutiyet’in ilanından (1908) sonra İstanbul’a dönerek mesleğine devam etti. Bu yıllarda İkdam ve Tasvir-i Efkâr gazetelerinde çalıştı. 1910’da Selanik’te İttihat ve Terakki Fırkası’nın yayın organı Rumeli gazetesinin yazı işleri müdürlüğünü yaptı. 1911’de Aydın milletvekili olarak Meclis-i Mebusan’a girdi.

Birinci Dünya Savaşı sonlarında Yeni Gün gazetesini çıkarmaya başladı. 16 Mart 1920’de meclisin yanı sıra Yeni Gün gazetesi de İngilizler tarafından kapatıldı. Bunun üzerine Yunus Nadi Ankara’ya giderek (2 Nisan 1920) gazeteyi orada çıkarmayı sürdürdü. 1920-23 yılları arasında İzmir Milletvekili olarak TBMM’nin ilk döneminde yer aldı. Muğla milletvekili olarak Meclis’teki görevini 1943’e kadar sürdürdü. 1924’ten itibaren, Yeni Gün gazetesinin yerine İstanbul’da Cumhuriyet gazetesini çıkarmaya başladı. Cumhuriyet’teki başyazarlığı öldüğü yıla kadar devam etti. Ölümünden sonra Cumhuriyet gazetesi tarafından anısına Yunus Nadi Armağanı Ödülleri düzenlendi ve sürdürüldü.

ESERLERİ:

Artemis (1900), İhtilal ve İnkılab-ı Osmanî (1908), 40 Saat Graf Jeplin ile Havada (1930), Ankara’nın İlk Günleri (1955), Birinci Büyük Millet Meclisinin Açılışı ve İsyanlar (1955), Ali Galip Hadisesi (1955), Çerkez Ethem Kuvvetlerinin İhaneti (1955), Mustafa Kemal Paşa Samsun’da (1955), Kurtuluş Savaşı Anıları (1978).

HAKKINDA: İbrahim Alaeddin Gövsa / Türk Meşhurları (1946), Yurt Ansiklopedisi (c. VIII, 1982-1983), Kemal Öztürk / İlk Meclis (1999), Büyük Larousse Ansiklopedisi (c. 24, 1986), İhsan Işık / Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi (2006).

 

 

FOTO GALERİ

İLGİLİ BİYOGRAFİLER

Devamını Gör