Üstün Akmen

Gezi Yazarı, Eleştirmen, Öykü Yazarı

Doğum
08 Temmuz, 1943
Eğitim
İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi
Burç

Öykü ve gezi yazarı, eleştirmen. 2 Temmuz 1943, İstanbul doğumlu. Şişli 19 Mayıs İlkokulu, Özel İtalyan Lisesi ve Ticaret Okulu, İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi mezunu. 1969 -1984 yıllarında Koç Grubu şirketlerinden Koçtaş Ticaret ve Ram Dış Ticaret A.Ş.‘lerinde muhasebe ve mali işler müdürü olarak çalıştı. 1984 yılında Tekfen Dış Ticaret A.Ş.’ye genel müdür yardımcısı olarak geçti. 1995 yılında Cumhuriyet gazetesi bünyesinde kurulan Medya Tanıtım Dağıtım Geliştirme A.Ş.’nin paydaşı, yönetim kurulu başkanı ve genel müdürü oldu. 1997’de Cumhuriyet gazetesi genel müdürlüğünü ve Cumhuriyet Kitap Kulübünün başkanlığını, bu arada Cumhuriyet Kitapları’nın genel yayın yönetmenliğini üstlendi. 2001 yılında Cumhuriyet gazetesinden ayrıldı, bir yılı aşkın bir süre İstanbul Şehir Tiyatrolarında medya ve izleyici koordinatörü, genel yayınlar yönetmeni olarak çalışma yaşamını sürdürdü. Uluslararası PEN Kulüpleri Federasyonu Türkiye Merkezinin ve Türkiye Eleştirmenler Birliğinin genel başkanlıklarını, Can Yayınlarının genel müdürlüğünü yaptı.

Yazı hayatına 1963 yılında başladı. Önce Evrim, Dönem, Yeni Ufuklar, Yeni İnsan, Otağ, Yeni Dergi, Nokta, A gibi dergilerde öykü, düzyazı-şiir, ve denemeleri yayımlandı. Sonra Soyut’ta göründü. Biçimde serbestlik, düş gücü ve özgür bir anlayışı benimsedi. 1988 yılının ilk yarısından itibaren Cumhuriyet gazetesinin “Pazar Yazıları” köşesinde gezi izlenimlerini yazdı. Andante dergisinde müzik yazıları, Tiyatro… Tiyatro  dergisinde ve Evrensel gazetesinde tiyatro eleştirilerini yayımladı.

“Üstün Akmen’in gezi yazılarında anlatıcı okurun önündedir, bir rehber insandır ve her vakit birinci plandadır. Gözlerine ilişenleri, seslerini işittiği yabancıların devinimlerini aktarırken o anda içinde meydana gelen kıpırtılardan, ruhsal kaymalardan, yükselip alçalmalardan söz eder… anımsamalarla, çağrışım zincirleriyle benliğinin sonsuz derinliklerine iner, öteki beninin ışıldadığı noktaya ulaşır, orda özel yaşamının aralıklarına sıkıştırılmış ya da gölgeliklerine savrulmuş bir takım gizlerle, birtakım tamamlanmamış ya da yarım bırakılmış durumlarla karşılaşır… Duygu dünyasındaki karmaşayı, yoğunluğu içtenlikle, açık seçik bir biçimde –okuru da etkileyerek, onu da iç evreninde ikinci, üçüncü, dördüncü yolculuklara çıkartarak- duyurur.” (Muzaffer Buyrukçu)

“Sanatsallığın yarattığı içe kapanık bir ruh haliyle nasıl gezi yazısı yazılır? Üstün Akmen’in yaptığı tam böyle! Sanatsal yaratımdan uzaklaştığı an, sığındığı mekânlarda mekânsız kalıyor. Bu yazılar, Akmen’i, bir ‘yitirilmiş’in ardında arayışa çıkmış bir derviş gibi dinginliğe itiyor.“ (Adnan Binyazar)

ESERLERİ:

GEZİ-DENEME: Çarşafın Gizlediği Dişilik (1991), Bir Günlük Dost (1998), Yarim Nereyi Mesken Tuttun (2000).

ÖYKÜ: Suçsuz Laleler (1996), Kör Bakkalın Gözleri (1999).

ELEŞTİRİ: ...Vee Perdeee (2000), Üçüncü Zil (2001), Maskenin Öteki Yüzü (2002).

ROMAN: Provasız Yaşam (2005).

HAKKINDA: Zülfü Livaneli / Kendi Medyasını Ören İpek Böceği (Çarşaf, 15.1.1991), Muzaffer Buyrukçu / Bir Günlük Dost (Cumhuriyet Kitap, 26.11.1998), Adnan Binyazar / Bir Günlük Dost (Cumhuriyet Kitap, 11.3.1999), Zeynep Aliye / Önem Bakılanda mı Bakışımızda mı? - Ayşe Bengi / Ne İçindesin Öykünün Ne de Büsbütün Dışında (Cumhuriyet Kitap, 10.2.2000), Muzaffer Buyrukçu / Senfonik Bir Öykü (Cumhuriyet Kitap, 4.5.2000), Hikmet Çetinkaya / Üstün Akmen ‘Perde’ Dedi (Cumhuriyet, 20.10.2000), Melisa Gürpınar / Yazarlar Biraz da Mekân Dışıdırlar (Cumhuriyet Kitap, 13.4.2000), Ulviye Alpay / Yarim Nereyi Mesken Tuttun (Cumhuriyet Kitap, 30.11.2000), Üçüncü Zil (Cumhuriyet Kitap, 27.12.2001), TBE Ansiklopedisi (2001), Ahmet Cemal / Üstün Akmen’in Üçüncü Zili (Cumhuriyet, 5.1.2002), Ahmet Cemal / Tiyatroya Saygı (Cumhuriyet, 15.01.2003).

 

İLGİLİ BİYOGRAFİLER

Devamını Gör