Ali Alparslan

Edebiyat Tarihçisi, Hattat, Sanat Tarihçisi

Doğum
Ölüm
24 Ocak, 2006
Eğitim
İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Fars Edebiyatı

Hattat, edebiyat ve sanat tarihçisi (D.1923, Çorlu / Tekirdağ – Ö. 24 Ocak 2006, İstanbul). Annesi Atiye Hanım, babası Çiftçi Mehmet Bey’dir. İlk ve ortaokulu Üsküdar’da, liseyi Haydarpaşa Lisesi’nde tamamladı. 1948’de İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı ile Fars Edebiyatı bölümlerini bitirdi. 1952 yılında Tahran Üniversitesi Edebiyat Fakültesi’nde “İran Milli Bayramları ve Edebiyatta Yeri” araştırmasıyla yüksek lisans derecesini aldı. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi’nde “Yunus Emre’de Tasavvuf” teziyle doktorasını yapan Alparslan,  1962’de "Fazlullah-ı Hurûfî'nin Seyyid Nesimi'ye Tesiri" teziyle doçent, 1982’de “Kadı Burhaneddin Divanı’ndan Seçmeler ve Şerhi” ile de profesör unvanını aldı.

Prof. Dr Ali Alparslan, 1953–56 yılları arasında Başbakanlık Arşiv Genel Müdürlüğü ile Dışişleri Bakanlığı’nda memurluk yaptı. 1956 yılından itibaren üniversitelerde öğretim üyesi olarak hizmet veren Ali Alpaslan, 1956–59 yılları arasında Ankara Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi İslâm Tarihi asistanı,  1959–89 yılları arasında İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Eski Türk Edebiyatı öğretim üyesi olarak çalışmalarını sürdürdü. Aynı zamanda, Türkçe ve Türk Edebiyatı doçenti olarak Londra (1963–66) ile Chicago (1967–68) üniversitelerinde hocalık ve Türkiyat Enstitüsü Müdürlüğü (1980–89) yaptı.

Alparslan’ın ilk yazısı “Mişkât-i Edeb” 1960 yılında Türk dili ve Edebiyatı dergisinde çıktı. Makaleleri, Türkiyat Mecmuası, Türk Dili ve Edebiyatı ve Boğaziçi Üniversitesi dergilerinde yayımlandı. Alparslan, üniversitedeki öğrencilik yıllarında, Güzel Sanatlar Akademisi’nde hat dersleri veren Necmeddin Okyay’dan talik, divani ve rik’a hatlarını meşk ederek icazetname aldı. Aynı zamanda Necmettin Hoca’dan ebru yapımını da öğrendi. Aynı yerde ders veren hattat Halim Özyazıcı’dan da istifade etti. Talik yazının Türkiye’deki tek otoritesi kabul edilen Alparslan, Edebiyat Fakültesinden emekli olduktan sonra Mimar Sinan Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi’ne bağlı Geleneksel Türk El Sanatları Bölümü’nde hat dersleri vermeye başladı.

Alparslan, çok sayıda öğrenci yetiştirdi ve çeşitli İslam ülkelerinden gelen öğrencilere de icazet verdi. IRCICA başta olmak üzere çeşitli kuruluşlarda konferanslar verdi. Yurt dışındaki toplantılarda ülkemizi temsil etti. Sayısız hat eseri, bu konudaki birçok makalenin yanı sıra Osmanlı Hat Sanatı Tarihi, Ünlü Türk Hattatları gibi eserleri kültür dünyamıza kazandırdı. Encyclopaedia of İslam'a "Hat" (İran ve Türkiye) maddesini yazdı. Sanat dünyasının sevilen ve saygı duyulan bir siması olarak ömrünü tamamladı. Son dönem Türk hat sanatının, özellikle de talik yazının en büyük ustalarından idi. Kabri Karacaahmet Mezarlığı’ndadır.

ESERLERİ:

Turkish Short Stories (RCD tarafından basıldı), Kadı Burhaneddin Divanı’ndan Seçmeler (1975), Ahmet Paşa (1987), Şeyh Galip (1988), Ünlü Türk Hattatları (1992), Osmanlı Hat Sanatı Tarihi (1999).

KAYNAKÇA: Şevket Rado / Türk Hattatları (1984), Osmanlı Kültür ve Sanatı (Cumhuriyet Kitap, 15.6.2000), TBE Ansiklopedisi (2001), Özge Yalın / Hattın Zarif Kalemi Alparslan Veda Etti (Zaman, 25.1.2006), Muhittin Serin / Hat Sanatı ve Meşhur Hattatlar (2005), TYB Türkiye Kültür ve Sanat Yıllığı (2007), İhsan Işık / Resimli ve Metin Örnekli Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi (2006, gen. 2. bas. 2007) - Ünlü Sanatçılar (Türkiye Ünlüleri Ansiklopedisi, C. 5, 2013) - Encyclopedia of Turkey’s Famous People (2013).

 

 

 

 

 

FOTO GALERİ

İLGİLİ BİYOGRAFİLER

Devamını Gör