Berin Taşan

Şair ve Yazar, Avukat, Hukukçu

Doğum
09 Kasım, 1928
Ölüm
17 Haziran, 2018
Eğitim
Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi
Burç
Diğer İsimler
Nizameddin Berin Taşan

Hukukçu, avukat, şair ve yazar (D. 9 Kasım 1928, Merzifon / Amasya – Ö. 17 Haziran 2018, İzmir). Tam adı Nizameddin Berin Taşan’dır. Babası Merzifon Tarihi eserinin yazarı Aziz Taşan, on altıncı kuşaktan büyük dedesi ünlü mutasavvıf şair Merzifonlu Şeyh Abdurrahim Rumî’dir. Merzifon İstiklal İlkokulu, Samsun Lisesi (1947), Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi (1951) mezunu.

1953’ten itibaren İzmir, Şiran, Karaburun’da Cumhuriyet Savcılığı (1953-65); Sinop, Karşıyaka ve İzmir Cumhuriyet Başsavcılığı (1965-85) grevlerinde bulundu. Emekli olduktan sonra çalışmalarını İzmir’de serbest avukatlık (1985-2000) ve yazarlık yaparak sürdürdü.

Berin Taşan, 17 Haziran 2018 günü İzmir’de vefat etti, orada toprağa verildi.

 Hakkında Ne Dediler?

“Bu Sabah” başlıklı ilk şiiri Varlık dergisinde (1 Şubat 1946) yer almıştı. Sonraki yıllarda yazı ve şiirleri Cumhuriyet ve Vatan gazeteleri ile Türk Dili, Kıyı, Yeditepe, Yeni Ufuklar, Ataç, Dost, Seçilmiş Hikâyeler, Soyut, Kaynak vd. dergilerde yayımlandı. Şiirleri çeşitli antolojilerde yer aldı. Karşıyaka’da bir sokağa adı verildi.

“Şiirlerini bu akşam tekrar okudum. Bir hoş oldum. Çimen dağlarıyla ilgili şiirlerinin birinde: ‘Çimen dağlarını iyi biliyor / Ateşi, suyu biliyor / Okuma yazması yok / Kanunu, mahkemeyi bilmiyor’ dizelerin ne kadar güzel. Ben şiiri ancak bir doğruya dokunursa seviyorum. Lâf yığını şayet şiirse şiiri sevmiyorum.” (Necati Cumalı, Mektup, İstanbul, 19 Ocak 1961)

“Berin Taşan’ı yıllarca önce, şiirin kaynak dokusu ulusal toprakla ulusal dille, Anadolu’da dinledim. O günden beri sesi, ordan burdan, ama ille Anadolu’nun bahçesinden gelir. (...) Sesini, Şiran’dan, Merzifon’dan, Bayazıt alanı ve Sinop kalesinden geçirerek ağıdla yakmış, çakmak taşı ile bilemiş, bir dağbaşı yeli gibi sardı beni. Benim ozanlarımdan biridir o. Şiirine sevgidir duyduğum, yurduma, halkıma duyduğum sevgi gibi. “ (Ceyhun Atuf Kansu)

“Berin’in şiirlerine her zaman bir yer vardır içimde. Taptazedirler. Hele bir ikisi vardır ki, çağdaş şiirimizin yapıtaşları arasında yer alır.” (Cemal Süreya)

ESERLERİ:

Şiir: Ellerim Gözlerim Yüreğim (1960), Yüzünün Bir Yanında (1969), Önce (1986), Şahdamarından (2001).

Oyun: İçerdeki Adam (1971).

Biyografi: Merzifonlu Şeyh Abdurrahim Rumî (1975).

Araştırma: Cezaevinden Sonra (1964), Ağır Cezalı 300 Karar (1976), Merzifonlu Şeyh Abdurrahim Rumi ve Vakfiyesi (1981).

Anı-Roman: Bir Tanığım Kalsın – Cumhuriyet Savcısından (2005).

KAYNAKÇA: Nurullah Ataç / Sözden Söze (Ulus, 15.7.1946), Kadircan Kaflı / Tercüman (30.12.1960), Tarık Dursun K. / Milliyet (30.12.1969), Doğan Hızlan / Varlık Yıllığı (1970), Mehmet Başaran / Milliyet Sanat (Eylül 1986), Cemal Süreya / Günler (Gösteri, Kasım 1986), Refik Durbaş / Önce Direnmenin, Umudun, Aşkın Adına - Berin Taşan, (Cumhuriyet, 5.3.1987), Şadan Gökovalı / Berin Taşan ve Şiiri (17.10.1996), Mehmed Kemal / Şiirin İzinde Yaşamak (Cumhuriyet, 2.11.1987), Veysel Çolak / Berin Taşan’la Söyleşi (ABC dergisi, Şubat 1994), Şükran Kurdakul / Şairler ve Yazarlar Sözlüğü (1999), Meydan Larousse (c. 24, Ek cilt: 3, s.761), Muzaffer Uyguner / Berin Taşan’ın ‘Şahdamarından’ (Cumhuriyet Kitap, 4.6.2001), İhsan Işık / Türkiye Yazarlar Ansiklopedisi (2001, 2004) – Encyclopedia of Turkish Authors (2005) - Resimli ve Metin Örnekli Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi (2006, gen. 2. bas. 2007) - Encyclopedia of Turkey’s Famous People (2013), Güngör Gençay / İnsanın ve Emeğin Özgün Sesi (Akköy, Kasım, Aralık, 2002), Asım Bezirci / Dünden Bugüne Türk Şiiri (2002), Veysel Gültaş / Kadı Burhaneddin’den Günümüze Hukukçu Şairler Antolojisi (2003), İbrahim Oluklu (Bilgi teyidi, 23.11.2018).

 

 

AÇ KAPIYI BEN GELDİM

Korka korka değil usul usul değil

Elim yüreğimde çarpa çarpa geldim

Aç kapıyı bak ne diyeceğim

Bir senin ellerinden bir senin gözlerinden

Dişlerinden dudaklarından

Nergisler ocak ayında açtı

Kendimden bahsetmiyeceğim

Yediveren güllerden duvardan sarkan güllerden

Çocuklardan sabah erken okula giderlerken

Atlardan bahseceğim

Kan ter içinde atlardan

Aç kapıyı bak ne diyeceğim

Ne kadar küsülü çocuk varsa barıştırdım oynuyorlar

Tam kırk çeşit sarmaşık gül buldum penceremin dibinde

                                                           açacak

Ekinleri dolu vurmadı çekirge gelmedi kurak olmadı

Yorgunum demiyeceğim bir evimiz olsa demiyeceğim

Yüreğim daralıyor demiyeceğim

 

Bir baksan gözlerime başını çevirmiyeceksin

Yürüyüp gitmiyeceksin elini çekmiyeceksin

Bir baksan gözlerime

Dağda yakılmış ateşler göreceksin

Aç kapıyı kim geldi bak

Bak nasıl havalandı güvercin

Açmam diyemezsin artık

Aç.

 

(Ellerim, Gözlerim, Yüreğim, 1960)

MEMLEKETİN HALİ

 

Sürülmüş tarla gibi memleket

Her tohumun başında bir karga, bir köstebek

Toprağa düşmeden havada kapacaklar.

Ne korkup tohumu gömmek toprağa

Ne kırılmak, ne kaçmak

İnatla, severek dokumak kumaşı

Kuşa kurda anlata anlata.

 

(Önce,1986)

SABAHIN SEHER VAKTİNDE

Yüzünün öptüğüm yanı artık çekimser kalamaz

Binlerce bayrakla açılmış yürüyor

En önde gideni tanıyorum, Bayazıt’ta görmüştüm

Bir daha padişah geçemez bu sokaktan

Düzme mahkemeler kurulamaz.

 

Seninle sarılıp sabahlara kadar uyumamışız              

Bir cumartesi pazar olmuş kolların arasında

Kolların arasında bıçağı duymuyorum       

Yanyana kenarında pencerenin

Sen taşını eteğinde taşımışsın her sabah

Ben ellerimle taşımışım her akşam.

 

Çocuğumuza bakıyoruz, evimize bakıyoruz, dünyaya bakıyoruz

Bütün sarılı kollar arasında

Güllerin gelinciğin arasında

Yüzünün öptüğüm yarısında

Kötüye geçit yok

Buğday tarlaları çiğnenemez bir daha

Nükleer denemeler yasak.

BERİN TAŞAN HAKKINDA

NECATİ CUMALI:

 

Şiirlerini bu akşam tekrar okudum. Bir hoş  oldum. Çimen dağlarıyla ilgili şiirlerinin birinde: "Çimen dağlarını iyi biliyor/ Ateşi, suyu biliyor/ Okuma yazması yok/ Kanunu, mahkemeyi bilmiyor" dizelerin ne kadar güzel. Ben şiiri ancak bir doğruya dokunursa seviyorum. Lâf yığını şayet şiirse şiiri sevmiyorum. (İstanbul, 19 Ocak 1961)

 

 

GÜNGÖR GENÇAY:

 

Berin Taşan'ın şiirini de yeraltı sularına benzetirim ben. Doğduğu yerden başlayarak gidip gördüğü her yerleşim yerinin insanını ve doğasını içselleştiren Taşan, tanıklıklarını kendi özgün dili, dünya görüşü ve biçemiyle yeni yaratılarla buluşturur, (insanın ve emeğin özgün sesi. AKKÖY, Kasım, Aralık, 2002)

 

 

DOĞAN HIZLAN:

 

Tuzpazarı Hamamı, Taşan'ın adım adım Anadolu'yu tanıdığını, tanıdığı yeri de destansı bir hava içinde verebileceğini gösteriyor. Kendi sanatını kendi temeli üzerinde geliştiren bir şair, (Varlık Yıllığı, 1970)

 

 

KADİRCAN KAFLI

 

“Nezih’e ağıt” hem sade, hem güzel. Sadelik ve kısalık içinde güzellik örneği. Bir ağıt olarak bu kadar sade, bu kadar çocukça, fakat içli şiir az bulunur. (Tercüman, 30 Aralık 1960)

 

CEMAL SÜREYYA

 

Berin’in şiirlerine her zaman bir yer vardır içimde. Taptazedirler. Hele bir ikisi vardır ki, çağdaş şiirimizin yapıtaşları arasında yer alır (Gösteri, Kasım 1986)

 

 

MUZAFFER UYGUNER

 

Şiirlerinde dilimizin olanaklarından çok güzel yararlanmış, sağlam dizelere dayanan şiirler yazmıştır. Şiirlerinde sözcük ve dize yenilemeleri pek az görülmektedir. (Berin Taşan’ın “Şahdamarından”, Cumhuriyet Kitap, 4 Haziran 2001)

Yazar: BİRDEN FAZLA KİŞİ
FOTO GALERİ

İLGİLİ BİYOGRAFİLER

Devamını Gör