Müşfik Kenter

Tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu (D. 8 Eylül 1932, İstanbul - Ö. 15 Ağustos 2012,  İstanbul). Diplomat Ahmet Naci Kenter ile İngiliz asıllı Olga Cynthia’nın oğludur. Tiyatro - sinema oyuncusu ve yönetmen Yıldız Kenter’in kardeşi, Şükran Güngör’ün kayınbiraderidir. Mehlika Kenter ve Gülsüm Kamu ile evlenip ayrıldıktan sonra Kadriye Kenter ile evlendi. Müşfik Kenter,1947 yılında Ankara Devlet Tiyatrosu Çocuk Bölümü’nde tiyatro oyunculuğuna başladı. Ankara Çocuk Tiyatrosu’nda çeşitli oyun­larda rol aldıktan (1948-49) sonra Ankara Devlet Konservatuvarı’na girdi (1950) ve Tiyatro Bölümü’nü 1955 yılında yüksek derece ile bitirdi. Daha sonra da Devlet Tiyatroları’na girdi. 1959 yılında istifa ederek ayrıldığı bu kurumda Selâhattin Batu’dan “Oğuz Ata” (1955), N. Richard Nash’ten “Yağmurcu” (1956), Marcel Achard’dan “Aşk Acısı” (1957), Ladislaus Fodor’dan “Çöl Faresi” (1958) gibi oyunlarda başarılı oyunlar sergiledi. 

Müşfik Kenter, 1959 yılında Ankara Devlet Tiyatrosu’ndan ayrılarak, İstanbul’da ablası Yıldız Kenter ile birlikte Muhsin Ertuğrul’un yanında çalışmaya başladılar; Küçük Sahne’de oyunlar sergilediler. Eniştesi Şükran Güngör ve Kamuran Yüce ile bu dönemde bir araya geldiler. 1960-61 yıllarında İstanbul’da Site Tiyatrosu’nu kurdular. 1962’de bu gurubun adını Kent Oyuncuları olarak değiştirdiler. Yıldız Kenter, Müşfik Kenter ve Şükran Güngör, 1968 yılında İstanbul’da Kenter Tiyatrosu’nun kendi binasının inşaatını tamamladılar. Tiyatro inşaatının bitiminden sonra ceplerindeki bütün parayı oraya yatırdıklarını fark ettiler. Para kazanabilmek için büyük bir turne ile Anadolu’ya çıktılar ve bir koltuk satma kampanyası ile destek toplamaya başladılar. Bunu yaparken de seyircilerin pek anlamayacağı düşünülen oyunları sahnelemekten çekinmedi ve iyi oyunlar oynamakta kararlı davrandılar.  

Müşfik Kenter, İngiliz Kültür Heyeti ve Rockefeller’den burslar alarak Amerika Birleşik Devletleri (ABD) ile İngiltere’de tiyatro araştırmaları yaptı ve incelemelerde bulundu. İngiltere, ABD, Fransa, Almanya, Yugoslavya, Kıbrıs gibi birçok ülkede Türkçe ve İngilizce oyunlar sergiledi. Kent Oyuncuları’nın hemen bütün oyunla­rında oyuncu ya da yönetmen olarak görev alan Kenter’in Türkiye’de rol aldığı oyunlar arasında; John Osborne’dan “Öfke” (1960), Marcel Achard’dan “Aptal Kız” (1961), Neca­ti Cumalı’dan “Nalınlar” (1962) ve “Derya Gülü” (1963), Edward Albee’den “Kim Kor­kar Hain Kurttan” (1964), Bertolt Brecht’ten “Üç Kuruşluk Opera” (1964), Melih Cevdet Anday’dan “Mikado’nun Çöpleri” (1967), Shakespeare’den “Hamlet” (1968), Anton Çehov’dan “Üç Kız Kardeş” (1970) ve “Vanya Dayı” (1978), Maksim Gorki’den “Ayaktakı­mı Arasında” (1971), Eugene O’Neill’den “Günden Geceye” (1976), Edmond Rostand’dan “Cyrano de Bergerac » (1982) ve Tennes­see Williams’tan  “Arzu Tramvayı” (1983) sayılabilir. Kenter, 1970 yılında Aziz Nesin’in “Çiçu”su ile başlayan ve 1980’lerde Murathan Mungan’dan “Bir Garip Orhan Veli” (1981), W. G. Smith’ten “Van Gogh” (1988) gibi yapıtlarla süren tek kişilik oyunlarında da büyük başarı gösterdi.  

Müşfik Kenter tiyatro oyunculuğunun yanı sıra sinema filmlerinde de rol aldı. Yerli ve yabancı televizyon filmlerinde seslendirmeler yaptı. Lütfi Akad’ın yönettiği “Sessiz Harp” (1961) filmiyle sinema oyunculuğuna başladı. Haldun Dormen’in “Bozuk Düzen”(1965), Tunç Başaran’ın “Murtaza” (1966), Metin Erksan’ın “Sevmek Zamanı” (1966), Memduh Ün’ün “Üç Arkadaş” (1971) gibi sinama filmlerinde ilginç kompozisyonlar çizdi. Uzun süre yerli ve yabancı televizyon filmlerinde seslendirme yapan Müşfik Ken­ter, en ünlüsü Selçuk Kaskan’ın yarattığı “Uğurlugil Ailesi” olan radyo oyunlarında da görev aldı. 1983 yılında “Kanun Adamı” adlı televizyon dizisinde başrol oynadı. Ayrıca; “Hayallerim Aşkım ve Sen”(1987), “Rumuz Goncagül” (1987) , “Gecenin Öteki Yüzü” (1988), “Lebewohl Fremde” (1991), “Moon Time” (1994), “Dar Alanda Kısa Paslaşmalar” (2000), “Amerikalılar Karadeniz’de” (2007) sinema filmlerinde oynadı.

Görev aldığı “Mevlana Aşkı Dansı”, “Sessiz Gemiler”, “Elveda Yabancı”, “Çöl Faresi” (1977), “Emekli Başkan” (1979), “Geçmiş Bahar Mimozaları” (1989), “Ateşten Günler” (1988), “Gecenin Öteki Yüzü” (1987), “Kurtuluş” (1994), “Hayat Bazen Tatlıdır” (1996), “Şapkadan Babam Çıktı” (2003), “Zümrüt” (2004), “Kapıları Açmak” (2005), “Avrupa Yakası” (2009) gibi televizyon dizilerinde izleyicinin hayranlıkla izlediği tiplemeler ortaya koydu. Aldığı belli başlı ödüller; 1960 İlhan İskender Armağanı, 1966 Antalya Altın Portakal Film Şenliği “En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu”, 1981 Ulvi Uraz, 1981 ve 1985 Ankara Sanat Kurumu “En İyi Oyuncu”, 1997 Afife Jale Tiyatro Ödülleri “Muhsin Ertuğrul Özel Ödülü”dür.

Kenter, Mimar Sinan Üniversitesi Devlet Konservatuarı hocalığından emekli olduktan sonra, Haliç Üniversitesi Konservatuarı Tiyatro Bölümü Başkanlığı’nı ve Bakırköy Belediyesi Şehir Tiyatrosu Genel Sanat Yönetmenliği görevlerinde bulundu. Müşfik Kenter, konservatuvar eğitimiyle belirlenen tiyatro anlayışım en iyi uygulayan, bu anlayışı yaratıcı ve yeniye açık biçimde zenginleştiren bir tiyatro oyuncusudur. Yeteneklerinin sınırlarını genişletmiş, dene­yimlerini de İstanbul Belediye Konservatuvarı’nda uzun yıllar sürdürdüğü öğretmenli­ği sırasında öğrencilerine aktarmıştır.

KAYNAKÇA: Niyazi Akı / 19. Yüzyıl Türk Tiyatrosu Tarihi (1963) - Çağdaş Türk Tiyatrosuna Toplu Bakış / 1923-1967 (1968), Mustafa N. Özön - Baha Dürder / Türk Tiyatrosu Ansiklopedisi (1967), Metin And / Meşrutiyet Dönemi Türk Tiyatrosu 1908-1928 (1971), Metin And / Cumhuriyet Dönemi Türk Tiyatrosu (1983) - Türk Tiyatro Tarihi (1992), Büyük Larousse Ansiklopedisi (c: 11, syf: 6626, 1986), Ana Britanica Ansiklopedisi (c: 13, 189, 1987), Türkiye Yazarlar Birliği / Türkiye Kültür Sanat Yıllığı (2013), İhsan Işık / Ünlü Sanatçılar (Türkiye Ünlüleri Ansiklopedisi, C. 5, 2013) - Encyclopedia of Turkey’s Famous People (2013), 2012 yılında aramızdan ayrılan ustalar (mynet.com, 16.11.2012).