Edebiyat araştırmacısı. 1964, Özdere köyü / Oltu / Erzurum
doğumlu. İlköğrenimini köyünde, ortaöğrenimini Erzurum’da tamamladı. Öğretmen
şairlerden etkilenerek edebiyat öğretmeni olmaya karar verdi. Atatürk
Üniversitesi Kâzım Karabekir Eğitim Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümünü
(1987) bitirdi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve
Edebiyatı Bölümüne araştırma görevlisi olarak (1988) girdi. Atatürk
Üniversitesinde “Şeyh Gâlib’in Tarih Manzumeleri (inceleme-metin)” tezi
ile yüksek lisans (1989), Gazi Üniversitesinde “Nedîm Divanı (inceleme
tenkidli metin)” adlı tezi ile doktora (1994) yaptı. 1994 yılında Yüzüncü
Yıl Üniversitesinde yardımcı doçent, 1996 yılında doçent, 2002 yılında profesör
oldu. Gaziantep Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dekanlığı görevini (2002-05)
yürüttü. 2005’ten itibaren Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Türk
Dili ve Edebiyatı Bölümünde öğretim üyesi. 2012 yılından itibaren çalışmalarını
Anadolu Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dekanı olarak sürdürdü.
Divan edebiyatıyla ilgili araştırma çalışmalarının yanı sıra
şiirle ilişkisini sürdürdü. Şiirlerini Yedi İklim, Türk Edebiyatı ve Seyir
dergilerinde yayımladı. “Ustalarına vefa borcunu ödemek ve geleneğin yeniden
inşasına katkıda bulunmak için” divan şiirinden yararlanan bazı şairlerin
eserlerini inceledi. Bu alandaki eserlerinden Gelenekten Geleceğe ile
1996’da Türkiye Yazarlar Birliğinin Tenkit Ödülünü aldı.
“Muhsin Macit’in Karakoyunlu Hükümdârı Cihânşâh ve Türkçe Şiirleri
adlı çalışması, ilk başta kapak kompozisyonu ile bir tarihçi olarak bende
heyecan ve merak uyandırdı. (…) Muhsin Macit bu özgün çalışmasıyla şair, devlet
adamı, sufi ve tam manasıyla bir trajedi kahramanı olan Cihânşâh’ı eldeki
kaynakların verdiği imkânlar ölçüsünde bütün yönleriyle tanıtmaya çalışmıştır.
Bu çalışmasıyla büyük ölçüde alanlarını Osmanlı edebiyatıyla sınırlandıran Eski
Türk Edebiyatı uzmanlarının karşısında duran, yeterince irdelenmemiş bir
sahanın varlığına da işaret etmiştir…” (Emin Kırkıl, Karakoyunlu Hükümdarı Cihânşâh ve Türkçe Şiirleri
üzerine)
“Macit, divan şiirinden istifade ederken, onlarda hislerine
müştereklik bulurken, onları yenileyerek şahsî bir üslûp kurmaya da çalışıyor.
(…..) Sözün özü: İlham kaynakları günlük hayatın çer-çöpünden veya ideolojik
saplantıları hizmet sanma safdilliğinden öteye geçemeyen, kaba realizmden
sıyrılamamış atıf ve işaretleri aşk sananların çokça bulunduğu günümüzde,
Muhsin Macit’in Zembil’le inen şiirleri; sanatın büyülü dünyasında halis şiir
hedefine varmada, hasretimizi dindirebileceğimiz bir menzil olmuştur.” (Nâzım H. Polat)
“Divan edebiyatı uzmanları, Dr. Mehmet Kalpaklı ve Prof. Dr.
Muhsin Macit gibi değerli bazı ve başka istisnalar dışında, çağdaş Türk
Edebiyatı ile uzaktan yakından ilgilenmemektedirler ve maalesef, özellikle
çağdaş Türk şiiri konusundaki bilgileri ‘kulaktan dolma’ olmaktan ileri
gitmemektedir.” (Hilmi
Yavuz)
“Bir yanı Karacaoğlan ve Şeyh Galip gibi eski şairlerden, bir yanı
Ali Akbaş ve Külebi gibi yeni şairlerden gelen esintilerle dolu; Zembil’inde
biraz aşk ve insan sevgisi, biraz korku ve ümit barındıran şairi bu ilk şiir
kitabından dolayı tebrik ediyoruz.” (Recep Demir)
ESERLERİ:
ŞİİR: Zembil (2001).
ARAŞTIRMA-İNCELEME: Türk Edebiyatında Tevhidler (Mustafa
İsen’le, 1992), Türk Edebiyatında Ramazan Şiirleri (F. Kılıç’la, 1995), Gelenekten
Geleceğe (1996), Divan Şiirinde Âhenk Unsurları (1996), Nedîm
Divanı (1997), Nedîm Hayatı Eserleri ve Sanatı (2000), Erzurumlu
Zihnî Divanı (2001), Karakoyunlu Hükümdarı Cihânşâh ve Türkçe Şiirleri
(2002), Eski Türk Edebiyatı El Kitabı (Mustafa İsen, Osman Horata, Filiz
Kılıç ve İ. Hakkı Aksoyak ile, 2003), Edebiyat Bilgi ve Teorileri El Kitabı (U.
Soldan’la, 2004).
KAYNAK: Cemal Kurnaz / Türk Edebiyatında
Tevhidler (Yedi İklim, Temmuz 1993), Türk Edebiyatında Ramazan Şiirleri (Zaman,
12.10.1995), Ramazan Şiirleri (Türkiye, 25.1.1996), Selahaddin Beki / Türk
Edebiyatında Ramazan Şiirleri Üstüne (Yedi İklim, Şubat 1996), Mehmet Erdoğan /
Gelenek Tartışmaları (Ülke, 30.6.1996), Filiz Kılıç / Gelenekten Geleceğe (Türk
Edebiyatı, Kasım 1996), Sabahattin Çağın / Gelenekten Geleceğe - Divan Şiirinde
Âhenk Unsurları (Türkiye Kültür ve Sanat Yıllığı 1996 (1997), Namık Açıkgöz /
Gelenekten Geleceğe (Türk Ocakları Yıllığı -1996 (1997) - Divan Şiirinde Âhenk
Unsurları (Türk Ocakları Yıllığı -1996 (1997), Sabahattin Çağın / Gelenekten
Geleceğe - Divan Şiirinde Âhenk Unsurları / Türkiye Kültür ve Sanat Yıllığı
1996 (1997), Süleyman Solmaz / Divan Şiirinde Âhenk Unsurları (Bilge, Güz
1996), Nedîm Divanı (Türklük Bilgisi, Temmuz 1998), Hasan Ali Kasır / Erzurum
Şiirleri Antolojisi (1997), Uğur Soldan / Muhsin Macit’in Zembil’deki Şiirleri
(Türk Edebiyatı, Haziran 2001) - “Karakoyunlu Hükümdarı Cihânşâh ve Türkçe
Şiirleri” Üzerine Notlar (Dergâh, Kasım 2002), Emin Kırkıl / Hükümdar, Şair ve
Trajedi Kahramanı Karakoyunlu Cihânşâh (Virgül, Nisan 2002), Prof. Dr. Nâzım H.
Polat / Zembildeki Şiirler (Türk Edebiyatı, Temmuz 2004), Recep Demir / Kalbin
Dar Sokakları (Türk Edebiyatı, Haziran 2004), Hilmi Yavuz / Divan
Edebiyatçıları Beyanındadır (Zaman, 8.5.2005), İhsan Işık /
Resimli ve Metin Örnekli Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi
(2. bas., 2009).
Işıldadı
kalbimin en ücra köşesi
Işıldadı
cümle eşya
Sen
geldin ya
Süngünün
çıkışı gibi kından
Kumrunun
bakışı gibi yakından
Günlerdir
musallat olan hüzün
Bu
gün az kalsın yere girecekti utancından
Affet
dalgınlığımı affet İdris
Öksüzlüğünü
unuttum bir an
Ana,
evlat, merhamet, şefkat kelimeleri
Çoğaldıkça
çoğaldı lûgatımda
Diğer
kelimeleri kapladı bir sis
Gökte
yıldız çölde kum
Ölüm
dilimde zakkum
Oysa
unutmamalıydım ki İdris
Ne
kadar büyütürsen büyüt insanı
Yine
de çocuk kalır o öksüz yanı
Bir
kuytuda belli belirsiz
Sen
geldin ya sökün etti hatıralar o vakit
Hani
bir zamanlar ekmeği paylaştığın gibi
Acıyı
paylaştığın şu mahcup duruşlu zabit
Nefi’nin
katledilişine içlenen Muhsin Macit
Artık
ne kırlangıçların erken göçmesine aldırır
Ne
de leyleklerin yanlış diyarlara uçmasına
Bittecrübe
sabit
Mîrim
bittecrübe sabit
(Zembil,
2001, s. 18-19)