Hasan Rıza Soyak

Devlet Adamı, Siyasetçi

Ölüm

Siyaset ve devlet adamı (D. 1888, Üsküp - 1970, İstanbul). Rüştiyeyi (ortaokul) bitirdikten sonra İstanbul’da Vilayet Kaleminde devlet hizmetine girdi. Kısa bir süre sonra İstanbul Merkez Komutanlığına bağlı Sıkıyönetim Komutanlığı sözcülüğü görevine geçti (1914). Aynı yıl 1. Kolordu Kurmaylığı bürosunda görevlendirildi. Birinci Dünya Savaşı’nın ilk yılını burada geçirdi ve 1916’da 2. Kolordu Kurmay Başkanlığında aynı nitelikte bir göreve nakledildi (1918). Savaşın son iki yılında Harbiye Nezaretinde (Bakanlık) bulundu.

Hasan Rıza, Ankara’da önce TBMM’ye sözcü olarak girdi (1922). Bu görev, sürekli olarak Mustafa Kemal’in yanında bulunmasını gerektiriyordu. Mustafa Kemal, Cumhurbaşkanı seçildikten sonra, kendisini mutemet olarak Çankaya Köşkü’ne (1924) aldı. 1927’de özel kalem müdürü, 1932’de genel sekreter vekili, 1934’te de genel sekreter oldu. Genel sekreterliği sırasında bir dönem de Burdur milletvekilliği (1935 – 1939) yaptı. Hasan Rıza’nın görevleri değişirken aynı kalan tek şey, Mustafa Kemal’in kendisine karşı beslediği güven ve bu güven sebebiyle Mustafa Kemal’in değişmez vekil harcı (özel hesaplarını tutan kişi) olmasıydı. Bu nedenle, Hasan Rıza başından sonuna kadar Mustafa Kemal’in özel hesaplarını tutan ve harcamalarını yapan kişi olarak kaldı. 1970 yılında İstanbul’da öldü. Atatürk’ten Hatıralar (2 c. 2004) adlı bir kitabı vardır.

KAYNAK: Milliyet Büyük Larousse Sözlük ve Ansiklopedisi (Cilt 21, 1986),  İhsan Işık / Resimli ve Metin Örnekli Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi (2. bas., 2009).

 

 

FOTO GALERİ

İLGİLİ BİYOGRAFİLER

Devamını Gör