Reşid Safvet Atabinen

Diplomat, Tarihçi

Doğum
04 Eylül, 1884
Ölüm
02 Şubat, 1965
Eğitim
Paris Serbest Siyasal Bilgiler Fakültesi
Burç

Tarihçi, diplomat (D. 4 Eylül 1884, İstanbul – Ö. 2 Şubat 1965, Sarıyer / İstanbul). Besteci, Tosyalı Mustafa Safvet Atabinen, babasıdır. 1900’de Kadıköy Saint Jozef Lisesini (Frerler Koleji), 1902’de Paris Serbest Siyasal Bilgiler Fakültesini (Ecole Libre des Sciences Politiques) bitirdi. 1906’da Tütün Reji İdaresi Komiserliğinde mütercim olarak çalışma hayatına başladı. Levant Herald gazetesi baş yazarlığı, Bükreş, Washington, Madrid, Tahran sefaretlerinde başkâtiplik ve müsteşarlık yaptı. Maliye Bakanlığı Özel Kalem müdürlüğü (1912), Danıştay üyeliği (1917) görevlerinde bulundu. 1918’de İttihat ve Terakki hükümetinin çekilmesi üzerine İsviçre’ye kaçtı. 1920’den itibaren burada Millî mücadeleyi destekleyen yayınlar yaptı. Lucerne Sosyalist Konferansında Türkiye’yi temsil etti. 1922’de Lozan Barış Konferansında Türk Heyeti genel sekreterliğini yaptı. 1924-27 yılları arasında Mülkiye Mektebinde önce Fransızca, sonra Diplomasi Muhabere alanında öğretim üyeliği; Memâlik-i Şarkiyye Fransız Bankası müşavirliği (1928) görevlerinde bulundu. 1927-34 yılları arasında iki kez Kocaeli milletvekili seçildi.

1923’te Türk Seyyâhîn Cemiyetini (Türkiye Turing ve Otomobil Kurumu) kurdu ve kırk bir yıl başkanlığını yaptı. Türk Ocakları Hars Heyeti umumi kâtipliğinde bulundu. 1928’de harf inkılâbına paralel olarak teklif ettiği rakam inkılâbını kabul ettirdi. 1931 yılında Türk Tarih Kurumu’nun kurucuları arasında yer aldı. Türkoloji ve politika konularında altı bin ciltlik bir kütüphanesi vardı. Bazı eserlerini Fransızca olarak kaleme almış olan yazar, Economiste d’Orient adlı dergiyi de çıkardı. Türkçe ve Fransızca kırk kitap ile bin kadar makalenin yazarıdır.

BAŞLICA ESERLERİ :

L’Effort Ottoman (Paris 1906), L’Agitation Bulgare (Paris 1907), Mélanges Littéraires et Politique (3 C. 1906-1911), Les Turcs de Perse (Budapeşte 1911), Osmanlı Tarih-i Malî Dersleri (1913), Siyasî Levhalar (Turan ve Sabah, 1914-1918), Umumî Harbin Menşeleri (1916), Kafkas Etekleri Türk Ticaret Yolları (1918), L’Islâm, les Turcs et la Sociéte de Nations (Genève, l919), L’Occupation de Smyrne (Genève, 1919), Turcs et Arméniens (2 c. Genève, 1919), Türklük ve Türkçülük İzleri (1930), Avrupa’da Eski Türkler (1931), Çekeller ve Tuna Türkleri (1934), Hazar Türkleri Avrupa Devleti (VI-VII. Asır, 1934), Turizmin Harsî, Siyasî ve İktisadî Faydaları (1934), Kaybolan Türkler (1936), Nouvelle Politique Économique de la Turquie Kémaliste (Paris, 1934), Şarkî Avrupa’da Türk Kanı ve Medeniyeti İzleri (1946), Türk Medeniyet Tarihinden Bir Yaprak  (1946), La Position des Turcs dans le Monde (1948), Galata’da Kemankeş Mustafapaşa Camii Avlusunda T.T.O.K. Arşivleri ve Kitaplığı (1949), Pierre Loti, Héroique Ami des Turcs 1950), Türklerin Avrupalılarla Müşterek Troya Menşeleri Efsanesi Üzerinde Araştırma (1951), Lord Salisbury’ye Kıbrıs Hakkında Açık Mektup, Kıbrıs Dâvamızın Müdafaası (1956), The Cyprus Question (An open letter to Lord Radcliffe on the Cyprus Question (1957), Esquisse d’une Histoire Rationelle d’Attila dans les Gatiles (1957), L’Attitude de l’Occident Visa-vis des Turcs et de Grecs (1964).

HAKKINDA : Mücellidoğlu Ali Çankaya / Yeni Mülkiye Tarihi ve Mülkiyeliler (c. III, 1968), Türk Dünyası Edebiyatçıları Ansiklopedisi (2002), Nail Tan-Özdemir Tan / Gurur Kaynağımız Kastamonulular II  (2004).

İLGİLİ BİYOGRAFİLER

Devamını Gör