Mutasavvıf, şair (D. 1867, Selanik –Ö. 7 Temmuz 1950). İlk
manevî terbiyesini annesinin gayretleriyle Üveysî-Kadirî tarikatına mensup
Edhem Efendi’den aldı. Öğrenimini Galatasaray Sultânîsinde tamamladı.
Mezuniyetinin ardından Hukuk Fakültesine girdi. Bir süre sonra Balıkesir
İdâdîsi (lise) müdürlüğüne tayin edildi. Daha sonra sırasıyla Adana, Manastır,
Kosova, Üsküp ve Trabzon maarif müdürlüklerinde bulundu. Manastır’da görevli
iken manevî bir işaret üzerine Medine’ye gitmek için başvuruda bulundu. İdâdî-i
Hamîdî müdürlüğüne tayin edildi. Orada kaldığı dört yıl süresince beldenin
şeyhü’l-meşâyihi Seyyid Hamza er-Rifâî’ye hizmet etti.
İstanbul’a dönüşünde annesinin yaptırdığı Ümmü Kenan
Dergâhına şeyh oldu. Aynı zamanda Erkek Muallim Mektebinde Fransızca
öğretmenliği, Tedkîkat-ı İlmiyye üyeliği, Darüşşafaka müdürlüğü, Meclis-i
Maarif üyeliği görevlerinde bulundu. İkinci kez Medine’ye giderek kısa süre
içinde döndü. 1925 yılında tekkelerin kapatılması üzerine Ümmü Kenan Dergâhı
aile üyeleri tarafından mesken olarak kullanılmaya başlandı. Emekli olduktan
sonra Fener Rum Lisesinde Türkçe öğretmenliği yaptı. İstanbul’un seçkin
kesiminden, özellikle edebiyatçılardan (Sâmiha Ayverdi, Safiye Erol, Sofi Huri,
Nezihe Araz vd.) çok sayıda müridi olmuştu.
“Kenan Rifâî’nin XX.yüzyılın ilk yarısında yaşayan sûfiler
arasında önemli bir yeri vardır. O tasavvufî görüşlerini tevhid, güzel ahlâk,
aşk ve irfan etrafında örmüş; ilim, fikir ve sanat dünyasına birçok insan
kazandırmıştır.” (Mustafa Tahralı)
ESERLERİ:
ÇEVİRİ: Muktezâ-yı Hayat (Fransızcadan, fen ve
tabiat bilgisi kitabı, 1308), Tuhfe-i Ken’an (1327).
RİSALE: Rehber-i Sâlikîn (1327).
İNCELEME: Ahmed er-Rifâî (1340).
ŞİİR: İlâhiyyât-ı Ken’an (1341).
ŞERH: Şerhli Mesnevî-i Şerif (1973).
SOHBET: Sohbetler (1991-92).
KAYNAKÇA: Ken’an Rifâi ve Yirminci Asrın Işığında
Müslümanlık (Sâmiha Ayverdi, Safiye Erol ve Nezihe Araz ile, ilk baskı 1953, 5.
bas. 2003), Mustafa Tahralı / TDV İslâm Ansiklopedisi (c. 25, 2002, s.
254-255),