Yazar, oyuncu, yönetmen (D. 1924, Çivril / Denizli – Ö. 13 Ocak
2014, İzmir). Babasının işi nedeniyle Dinar’da başladığı ilköğrenimini Sandıklı
ve Denizli’de okuyarak bitirdi. İzmir Gazi Ortaokulunu bitirdikten (1942) sonra
iki yıl İzmir Ticaret Lisesinde okudu. 1944’te Ankara Devlet Konservatuarı
Tiyatro Bölümüne girdi. 1949’de burayı bitirerek Devlet Tiyatrosunda oyuncu
olarak çalıştı. 1952’de Ceza Yasasının 141. maddesine aykırı eylemde
bulunmaktan tutuklandı, bir süre hapis yattı. Cezaevinden çıktıktan sonra bir süre muhasebecilik yaptı.
1959’da İstanbul Şehir Tiyatrosuna oyuncu olarak girdi. Burada oyuncu ve
yönetmen olarak yirmi bir yıl çalıştıktan sonra 1989 yılında buradan emekliye
ayrıldı. Emekliye ayrıldıktan sonra 1995'e kadar Mimar Sinan
Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi’nde ders verdi.
Edebiyata şiirle başlayıp (İstanbul dergisi, 1944) sekiz on şiir
yayımladıktan sonra, İzmir’de çıkan Fikirler dergisinde sıkça
yayımladığı (1947-50) hikâyeleriyle tanındı. Anadolu, Seçilmiş Hikâyeler,
Yeni Edebiyat, Yeditepe, Ufuklar, Varlık gibi dergilerle gazetelerde hikâyeleri
yayımlandı ve romanları tefrika edildi. İzmir'de yayımlanan Fikirler
dergisinin hemen her sayısında hikâyeleri çıktı (1947-1950, 36 sayı). Hikâyeleriyle romanlarında genellikle tanıdığı,
yaşadığı çevreyi, o çevre insanlarını gerçekçi bir tutum, derin bir gözlem,
biraz alaycı ve yalın bir dille anlattı.
Kemal Bekir, roman ve hikâyelerinin yanı sıra, yerli ve yabancı
birçok yazarın romanlarını radyo için oyunlaştırdı. Hüseyin Rahmi Gürpınar’ın
aynı adlı romanından sahneye uyguladığı Utanmaz Adam oyunu 1967’de Ulvi
Uzar Tiyatrosunda oynandı. Nahit Sırrı Örik’in Sultan Hamit Düşerken adlı
romanını ve Kemal Tahir’in üçlemesini (Esir Şehrin İnsanları, Esir Şehrin
Mahpusu, Yol Ayrımı) Kâmil Bey adıyla sahneye aktardı. Kaçaklar adlı
romanı televizyon dizisi (1984) yapıldı. Düşüş adlı oyunuyla Ankara
Sanat Sevenler Derneğince 1975-76 mevsiminin en iyi oyun yazarı seçildi. Hücre
1952 adlı eseriyle 1998 Roman Ödülünü aldı.
Tiyatrocu, öykücü, romancı Kemal Bekir, 13 Ocak 2014 Pazartesi, İzmir’de tedavi gördüğü hastanede yaşama veda etti. Cenazesi İzmir'den İstanbul'a getirilerek, 16 Ocak Perşembe günü İstanbul Belediyesi Şehir Tiyatroları Muhsin Ertuğrul Sahnesi'nde (Harbiye) bir tören düzenlendi. Aynı gün Teşvikiye Camii’nde kılınan öğle namazının ardından Zincirlikuyu Mezarlığı'nda toprağa verildi.
ESERLERİ:
ROMAN: Hücre
(1952), Yabancılar (1958), Kaçaklar (1961), Kanlı
Düğün (1997).
HİKÂYE: Fatma Hanım’ın Erik Ağacı (1970), Bayrama Yakın (1975).
OYUN (Uyarlama): Utanmaz Adam (Hüseyin Rahmi’nin aynı adlı
romanından, oyn. 1967), Düşüş (Nahit Sırrı Örik’in Sultan Hamit
Düşerken romanından, 1988), Kâmil Bey
(Kemal Tahir’in üçlemesinden, 1991).
ANI: Unutmamak (2013).
KAYNAK: Hülya Nutku / Güneşe Tırmanmazsan Ayı Göremezsin (1992), İhsan Işık / Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları
Ansiklopedisi (2006), Kemal Bekir'i Yitirdik (TYS mesaj duyurusu, 13 Ocak
2014), Kemal Bekir (TYB Kültür ve Sanat Yıllığı, 2015).
