Neşet Çağatay

Tarih Araştırmacısı, İlahiyatçı

Doğum
15 Mart, 1918
Ölüm
17 Kasım, 1999
Eğitim
Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi
Burç

İlâhiyat ve tarih araştırmacısı (D. 15 Mart 1918, Yenice köyü / Gelendost / Isparta - Ö. 17 Kasım 1999, Ankara). Yeniceköy İlkokulu (1931), Ankara Gazi Lisesi (1936), Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi (1940) mezunu. Bitirdiği fakülteye aynı yıl Prof. Fuat Köprülü’nün asistanı olarak girdi, iki yıl sonra burada doktorasını verdi (1942). Askerlik sonrası o dönemdeki yasa gereği aynı kuruma doğrudan dönemediğinden AÜ Kitaplık uzmanlığına (1948), bir yıl sonra da AÜ Hukuk Fakültesi Kütüphane müdürlüğüne getirildi. 1949 yılında İlâhiyat Fakültesi açılınca buraya asistan olarak girdi. Burada doçentliğe (1953) ve profesörlüğe (1960) yükseldi. Aynı yıl İlâhiyat Fakültesi dekanı seçilip 1962’de müddeti dolunca iki yıl için aynı göreve tekrar seçildi. Dekanlık yaptığı dört yıl içinde dokuz aya yakın bir süre Ankara Üniversitesinde rektör vekilliği yaptı. İslâm Tarihi, Mezhepler, İslâm Hukuku, Türk İslâm Edebiyatı Kürsüleri başkanlıklarında bulundu (1960-79).

Konya Selçuk Üniversitesi rektörlüğü (1979-81) de yapan Çağatay, Ankara İlâhiyat Fakültesine yeniden dönerek bir süre çalıştıktan sonra Yükseköğretim Kurumuna geçti. 1966-67 ders yılında New York Columbia Üniversitesi tarafından doktora sınıflarında ders vermesi için davet edilerek ABD’ye gitti.

Makaleleri DTCF, Tarih Vesikaları, AÜ Hukuk Fakültesi, AÜ İlâhiyat Fakültesi dergileri başta olmak üzere çeşitli gazete ve dergilerde yayımlandı. İslâm Ansiklopedisi ve Türk-İslâm Ansiklopedisi’ ne maddeler yazdı. Makalelerinin bir bölümü ortak kitaplarda yer aldı. Almanya, Fransa, ABD, Pakistan, Hindistan vd. ülkelerde konferanslar verdi, bilimsel toplantılarda tebliğler sundu. Bu ülkelerde misafir profesör olarak dersler verdi. Mezarı doğduğu köydedir. Arapça, Farsça, İngilizce ve Fransızca bilen Çağatay, evli ve dört çocuk babasıydı.

ESERLERİ:

ARAŞTIRMA-İNCELEME: Osmanlı İmparatorluğu’nda Reâyadan Alınan Vergi ve Resimler (1947), İslâmdan Önce Arap Tarihi ve Cahiliye Çağı (1957), İslâm Mezhepleri Tarihi (İ. Agâh Çubukçu ile, 1965), 100 Soruda İslâm Tarihi (1972), Olan Ahilik (1974), Türkiye’de Gerici Eylemler (1982), Bir Türk Kurumu, Güncel Konular Üzerinle Makaleler (1994), Sorularla İslâm Dini ve İslâm Tarihi (1998).

ÇEVİRİ: İslâm Milletleri ve Devletleri Tarihi (Carl Brockelmann’dan,1954), Netâyicü’l-Vukuât, Kurumları ve Örgütleri ile Osmanlı Tarihi, Hz. Muhammed’in Hayatı (İ. Hasan ile ).

HAKKINDA: Ankara Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi 197-71 ve 1971-72 Albümleri, Vitrindekiler (Cumhuriyet Kitap, 6.8.1998).

FOTO GALERİ

İLGİLİ BİYOGRAFİLER

Devamını Gör