Baş müftü, alfabe yazarı (D.
14 Mart 1903, Aydoğdu [İzgrev] / Bulgaristan -?, 1958'den sonra, Bursa).
Ünlü Nüvvab okulunun ilk mezunlarındandır (1926). Köyüne döndükten sonra Orta
Mahalle Mescidi yanında Rüşdiye okulunu açtı ve bir süre öğretmenlik yaptı.
1933 yılında, Nüvvab'ın Ali kısmını birincilikle bitirerek Sofya Başmüftülüğüne
naib olarak atandı. 1938 yılında Eskizağra müftüsü, daha sonra İkinci Dünya
Savaşı yıllarında Filibe (Plovdiv) müftüsü oldu.
Komünistler idareye geldikten sonra (9 Eylül 1944) tutuklanarak
eziyet gördü. Şumnu'ya dönerek Doğramacı olarak çalışmaya başladı. Dostlarının
desteği ile yeniden yardımı sayesinde Şumnu'ya müftü olarak atandı. 1947
yılında Sofya'ya Başmüftü olarak atandı ve bu görevde iken 1965 yılında emekli
oldu.
Komünist rejim döneminde, Müslüman Türkleri dizsizleştirme
karşı, başında bembeyaz ve lekesiz, tertemiz sarığı ile İslam dinini her yerde
savundu, insanlara doğru yolu gösterdi.
Başmüftü sıfatıyla köy ve kasabaları teker teker dolaştı,
insanlara cesaret, direnç ve güç verdi. Camilerin tamiri işi onun için en
kutsal görevlerden biri oldu. Vakıfların emin ellerde olması özelliğine daima
sadakat gösterdi.
Onun, bir din adamı olarak Müslüman halka önderlik etmesi,
konferanslar vermesi, Komünist yönetimin tepkisini çekse de, o verdiği
mücadeleden geri durmadı. Gerek memleket içinde ve gerekse yurtdışında yapılan
konferans ve kongrelerde Bulgaristan Müslümanlarını layıkıyle temsil etti.
Akif Osman
Hoca, Arapça, Farsça, Bulgarca ve Fransızca dillerine vakıftı. Gerek
öğretmenliği, gerek müftülüğü ve gerekse Başmüftülüğü süresince,
Bulgaristan'da çıkarılan gazeteler ve Türkçe okul kitapları ile çok yakından
ilgilendi. Bulgaristan'da totaliter rejimin kum attığı bir dönemde İslamiyeti
layikıyle savunan Başmüftü Akif Osman, emekli olduktan sonra Anavatana göç
ederek Bursa'ya yerleşmiş ve orada vefat etti.
1958 yılında Mihail
Kiiçükovn adlı bir Bulgar yazarın, "Nuntempa
Bulgario" dergisinin başyazısı olarak yayımlanan "Din ve Millet" başlıklı makalesinde,
Başmüftü Akif Osman'ın 1958 yılında Filibe şehrinde düzenlenen Beşinci Ulusal
Barış kongresinde yaptığı konuşmasına değinir ve kürsüde konuşurken bir
resmini yayımlar.
Makalede
bilgi verilen, Kongredeki konuşmasında Akif Osman; o dönemde Bulgaristan'da
ibadet için 1261 cami ve 9 yerel Müftülüklerin bulunduğunu ve Kiremitlik
(Lülakovo) kentinde bir de Medrese'nin faaliyette olduğunu belirtmiş; Türkçe
dini kitapların yayımlanmamasını eleştirmiş; Balkan halkları arasında barışın
önemini anlatarak, nutkunun sonunda "Barış sevgi demek, sevgi ise İslamın
özündedir" değerlendirmesinde bulunmuştur. Başmüftü Akif Osman'ın 1928'de
yayımlanmış "Alfabe" adlı bir
basılı eseri vardır.
KAYNAK:
Osman Keskioğlu / Bulgaristan'da Türkler (1985, s. 13), Osman Kılıç / Kader Kurbanı
(1989), Haşim Öztürk ve Rasim Emiroğlu / Bulgaristan'da Türk-İslam Eğitimi
ve Kültür Müesseseleri ve Midresitü'n Nüvvab (Editör: Ekmeleddin İhsanoğlu,
1993, s. 56-72), Embiya Ulusoy / "Işık Dağıtan Aydoğdular" (Bizim Anayurt gazetesi, Sayı: 18,
Sayfa 4, İstanbul 1998), Nuntempa
Bulgario / Nombro 6/1958. Paco
1,2 kaj 3. Artikolo sub la titolo "La konfosioj kaj la stato" de
Mihail Küçiikov-Prezidanto de la Komitato ce la Ministerio de Eksteraj Aferoj pri
la demandoj de la Konfesioj), İsmail Canbazov / "Başmüftüler" yazısı
(Ümit dergisi. Sayı: 2. Sayfa: 9. Temmuz 1995, Sofya), Niyazi Hüseyin Bahtiyar
/ Balkanlar’da Türk Ünlüleri (1999, s. 69-71)..