Hüseyin Vassâf

Tasavvuf Tarihçisi, Mutasavvıf

Doğum
08 Mart, 1872
Ölüm
21 Ekim, 1929
Eğitim
Mekteb-i Mülkiyye İdâdîsi
Burç

 Tasavvuf tarihçisi, mutasavvıf (D. 8 Mart 1872, Aksaray / İstanbul - Ö. 21 Ekim 1929, Arnavutköy / İstanbul). Ağayokuşu İbtidâî Mektebi, Medrese-i Hayriyye, Mekteb-i Osmânî, Aksaray Valide Rüştiyesi (Ortaokulu) ve Mekteb-i Mülkiyye İdâdîsinde (Lisesinde) öğrenim gördü. Rüsûmat Emaneti Evrak Kaleminde göreve başladı (1892). Şirket-i Hayriyye Tahrîrat Kaleminde çalıştı (1893). Rüsûmat Mektûbî Kalemi mümeyyizi, Galata Emtia-i Dâhiliyye Gümrüğü kontrol memuru, müskirat, zahire ve ihracat gümrükleri müdürü ve Sirkeci Gümrüğü müdürü olarak görev yaptıktan sonra İstanbul Rüsûmat başmüdürlüğüne tayin edildi (1920). 1922 yılı sonunda emekli oldu.

Aksaray Valide Rüştiyesine devam ettiği yıllarda Mehmed Esad Dede’den Farsça dersleri aldı. Gümrük memuru olarak çalışmaya başladığı yıllarda İstanbul’a gelen Kerbelâ hatibi Şeyh Nasır Efendiden Süleymaniye Camii’nde bir yıl kadar Sahîh i Buhârî okudu. Beyazıt Camii’nde Hoca Hüsnü Efendinin Buhârî derslerine devam etti. Nakşibendî şeyhi Abalı Hafız ile Sünbül Efendi Dergâhı şeyhi Ziyâeddin Efendi’nin sohbetlerinden faydalandı. 1896’da Şam’dan İstanbul’a gelen ve evinde misafir kalan Şâbânî-Bekrî şeyhi Muhammed Sultan Efendi’ye intisap etti. Birkaç yıl sonra icâzetnâme aldı. Sefîne-i Evliyâ Ebrâr adlı eseriyle tanındı. Bu eserini tamamlamak için yirmi yıl çalıştı. Tekke ve türbelerde incelemelerde bulundu. 2000’e yakın sûfî biyografisini içeren bu eserini 1925’te tamamladı. Mahfel, Sırât-ı Müstakîm, Cerîde-i Sûfiyye gibi dergilerde şiir ve makaleleri yayımlandı. Ölünce Rumelihisarı Mezarlığında toprağa verildi.

ESERLERİ:

Sefîne-i Evliyâ-i Ebrâr (1990), Divan, Gülzâr-ı Aşk (Süleyman Çelebi’nin Mevlid’inin şerhi), Vesîletü’n-necât, Kitâb-ı Külliyyât, Müntehabât-ı Ezhâr-ı İrfân, Mürâselât (Şeyh Şuayb Şerefeddin Efendi’nin biyografisi ve mektupları), Es’adnâme, Risâle-i Hayriyye, Risâle-i Müştâkiyye, Risâle-i Salâhiyye, Kemâlnâme-i Şeyh Hakkı, Gülzâr-ı Şâdî der Beyân-ı Menâkıb-ı Mehmed Emin Tokadî, Ravza-i Sâdâttan Bir Şemme, Bursalı Mehmed Tâhir Bey, Kemâlü’l-Kemâl, Aynü’l-hayât, Lücec-i Asrî Şerh-i Kelâm-ı Mısrî, Mir’ât-ı İncilâ-yı Hakîkat, Tertîb-i Cedîd Coğrafyâ-yı Umûmî, Hulâsa-i Coğrafyâ-yı Umûmî (1891-92), Hâtıra-i Hicâziyye, Suriye’de Bir Cevelân, Bursa Hâtırası, Vâkı’ât, Mir’âtü’l-Kemâl, Feyzü’l-Kemâl, Tevfiknâme, Risâle-i Şevkiyye, Remzînâme, Esrâr-ı Kur’âniyye’den Bir Nebze, Güldeste-i Hakîkat.

HAKKINDA: Tâhirülmevlevî / Manzum Bir Muhtıra (1931, s. 74-77), İbnülemin Mahmud Kemal İnal / Son Asır Türk Şairleri (c. 4, 1930-41, 1915), İbrahim Alaattin Gövsa / Türk Meşhurları Ansiklopedisi (1946, s. 396), Mustafa Tatçı / Edebiyattan İçeri (1997, s. 559-589) - Kendi Kaleminden Hüseyin Vassaf Bey ve Kayıp Bir Eseri İncilâ-yı Mir’ât-ı Hakikat (Yedi İklim, sayı: 71, 1996), Ekrem Işın / Hüseyin Vassaf (Dünden Bugüne İstanbul Ansiklopedisi, c. 4, s. 108-109, 1993-95), Cemal Kurnaz - Mustafa Tatcı / TDV İslâm Ansiklopedisi (c. 19, 1999, s. 18-19). Ayrıca Gazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Eğitimi Bölümünde Yavuz Balıkcı tarafından “Osmanzâde Hüseyin Vassaf Efendi’nin Cerîde-i Sofiye’de Yayınlanmış Olan Şiir ve Makaleleri” başlığıyla lisans tezi (1996); Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsünde İsmail Kasap tarafından “Hüseyin Vassaf ve Divanı” başlığıyla bir yüksek lisans tezi (1996) hazırlandı.

 

FOTO GALERİ

İLGİLİ BİYOGRAFİLER

Devamını Gör