Şair, padişah (D. 4 Temmuz 1546, Bozdağ yaylağı / Manisa – Ö. 16
Ocak 1595, İstanbul). Murad-ı Sâlis, Sultan Murad Han bin Sultan Selim Han,
Sultan Üçüncü Murad, Muradî isimleriyle de anıldı. Kelime-lerin ruh ve
anlamlarına vakıf, bütün inceliklerinin ayrımına varabilen bir insan olarak
yetiştirildi. İlmî ve edebî hayatın canlanması için çalışarak kendisi de
şiirler ve ilmî eserler yazdı.
III. Murad, genel olarak şiirlerini Türkçe söylemiş ise de Divan’ındaki
Arapça-Farsça-Türkçe, Arapça-Türkçe mülemmalar (mısraları farklı dillerde
yazılmış şiir), ayrıca Arapça ve Farsça şiirler, onun bu dillere, şiir
söyleyecek kadar hakim olduğunun kanıtıdır. Yine de şiirlerini sade ve yalın
bir dille söyledi. Ağır bir Osmanlıcanın hakim olduğu bir dönemde o, şiirini
halk deyim ve tabirleriyle anlaşılır kıldı. Şiirlerinde Yunus Emre, Hoca
Dehhânî, Nesîmî, Süleyman Çelebi, Necâtî ve Fuzûlî’nin şiirlerini anımsatan
beyitler eksik değildir.
ESERLERİ:
Fütûhâtü’s-Sıyâm ve Esrar-nâme.
KAYNAK: Coşkun Ak / Şair Padişahlar (2001), İhsan Işık / Resimli ve Metin Örnekli
Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi (2. bas., 2009).
Aç gözün bu nevm-i gâfletden uyan
Uyan uykusı çok gözlerim uyan
Azrailün kasdı canadur inan
Uyan uykusı çok gözlerim, uyan!
Seherde uyanur bu cümle kuşlar
Kendü dilleriyle tesbihe başlar
Tevhidi der dağlar, taşlar, ağaçlar,
Uyan uykusu çok gözlerim uyan
Bu dünya fânidür sakın aldanma
Mağrur olup tac u tahta dayanma
"Yidi iklim benim" diyü güvenme
Uyan uykusıçok gözlerim, uyan!
Benüm Murad kulun, suçumı affet
Cürmümi bağışla günahum ref’it
Hazretin sancağı dibinde haş’it
Uyan uykusu çok gözlerim uyan!