Gabriyel Akyüz

Süryani Tarihçisi, Din Adamı

Doğum

Süryani Horiepiskopos Papaz, Süryani tarihçisi. 1959 yılında Mardin'e bağlı Midyat ilçesinin Bakıysan (Alagöz) köyünde doğdu. İlköğrenimini 1970’te kendi köyünde bitirdikten sonra orta dereceli eğitimini Nusaybin ve Mardin’de bitirdi. Süryanice öğrenimini de Mor Gabriel Manastırı’nda tamamladı. Ayrıca İngiltere’de mektupla İngilizce İncil eğitimi veren Soon Bible Course’u ve İstanbul’da Fono Mektupla Öğretim 2. Kursunu bitirdi. Süryanice, Türkçe, Arapça, Osmanlıca, İngilizce ve Kürtçe dillerini biliyor.

Eğitimini tamamladıktan sonra 1974 yılında Nusaybin’e bağlı Gündükşokro / Odabaşı Köyü Kilisesi’nde, kilise öğretmeni ve diyakos olarak göreve başladı. Bu görevi kesintisiz sekiz yıl sürdürdükten sonra Mardin Süryani Kadim cemaatinin ruhani reisi Rahip Cebrail Allaf ve Yönetim Kurulu’nun isteği üzerine, Turabdin Metropoliti Mor Timotheos Samuel Aktaş tarafından 10 Mart 1985 tarihinde Mardin Süryani Kadim cemaatine hizmet vermek üzere papazlık rütbesiyle takdis edildi. Mardin Süryani Metropolitliğinin 2006-2009 yılları arasında yayımladığı dinî ve kültürel Kurkmo dergisinin editörlüğünü yaptı.

Süryani Ortodoks Kadasetli Patriği Moran Mor İğnatiyos Zakka I. Iwas’ın emirleri doğrultusunda 4 Mayıs 2003 tarihinde Mardin Metropoliti Mor Filüksinos Saliba Özmen tarafından Horiepiskoposluk rütbesine terfi edildi. Yirmi sekiz yıldır Mardin’deki Kırklar Kilisesi’nde Süryani cemaatine hizmet vermektedir.

Diyarbakır Süryanileri hakkında da araştırmaları olan; okuma ve yazmaya çok zaman ayıran ve kendini iyi bir şekilde geliştiren Hori Episkopos Gabriyel Akyüz’ün kitapları dışında yayımlanmış makaleleri ve sempozyumlarda sunduğu yayımlanmış bildirileri vardır.

ESERLERİ:

Deyrulzafaran Manastırı’nın Tarihi (1997), Nusaybin’deki Mor Yakup Kilisesi ve Nusaybin Okulu (1997), Süryani Müziği (1997), Süryanilerde Felsefik Şiirler (1997), Mardin İli’nin Merkezinde, Civar Köylerinde ve İlçelerinde Bulunan Kiliselerin ve Manastırların Tarihi (1998), Azizlerin Şefaati (Süryanice ve Arapçadan Türkçeye çevrildi, 1999), Diyarbakır’daki Meryem Ana Kilisesi’nin Tarihçesi (1999), Susamışlığı Gideren Söyleşi: Suruçlu Mor Yakup’un Öz Yaşam Öyküsü (Süryaniceden Türkçeye çeviri, 2001), Yezidilerin Dini (Süryaniceden Türkçeye çeviri, 2001), Osmanlı Devleti’nde Süryani Kilisesi (2001), Bakısyan (Alagöz) Köyü’nün Tarihçesi (2004; Türkçeden Süryaniceye Çevirisi: 2007), Mor Malke Manastırı’nın Tarihi (2005), Mardin’deki Mort Şmuni Kilisesi Tarihi (2005), Deyrulzafaran Manastırı’nın Tarihi (Arapça’dan Türkçe’ye çeviri, 2005), Tüm Yönleriyle Süryaniler (2005), Antakya Süryani Kadim (Ortodoks) Patriklerinin Özgeçmişi (Süryaniceden Türkçeye Çeviri, 2006),  Kudüs Ziyareti (2006), Tarihuna Yunadina (Dr. İlyas Hanna, Arapça’dan Süryaniceye çeviri, 2008), Mardin Mor Petrus ve Mor Pavlus Kilisesi Tarihçesi (2009, resimli), Metropolit Hanna Dolabani’nin Anıları (Süryaniceden Türkçeye çeviri, 2009), Şahmaran İle İlgili Osmanlıca Bir Eser (Günümüz Türkçesine çeviri, 2010), Sempozyumlar Kitabı (Türkçe ve Süryanice, 2010), Değişik Çeviriler Kitabı (Türkçe, Süryanice ve Arapça, 2010), Naum Faik’in 1916-1930 Yılları Arasında Beth-Nahrin Dergisi’nde Yayınladığı Süryanice Yazıları (Türkçeye Çeviri, 2011), Mor Efrem’in Hayat Öyküsü ve Şiir Kitabı (Süryaniceden Türkçeye çeviri, 2012).

KAYNAKÇA: Süryaniler Mor Afram'ın şiirleri ile sevindi (radikal.com.tr, 01.12.2012), Gabriyel Akyüz (Bilgi teyidi (Temmuz 2013), İhsan Işık / Diyarbakır Ansiklopedisi (2013) – Geçmişten Günümüze Diyarbakırlı İlim Adamları Yazarlar ve Sanatçılar (2014) - Resimli ve Metin Örnekli Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi (C. 12, 2018).

İLGİLİ BİYOGRAFİLER

Devamını Gör