Siyasetbilimci,
yazar. 12 Ağustos 1956, Üsküdar / İstanbul doğumlu. Ankara Üniversitesi Siyasal
Bilgiler Fakültesi Kamu Yönetimi Bölümü (1978) mezunu. Aynı fakültede “Cemalettin
Afgani” teziyle yüksek lisans (1986), “Siyasî İdeoloji Olarak
İslâmcılığın Doğuşu” teziyle doktora yaptı (1990). “Tanzimat’ın Kuramsal Kökleri”
konulu tezini tamamlayarak doçent oldu (1993). Ardından profesörlüğe
yükseldi. 1983 yılından itibaren Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler
Fakültesi Kamu Yönetimi Bölümü’nde ve Fatih Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nde
öğretim üyesi olarak çalıştı. 1980 ihtilalinde üç yıl hapse mahkûm edildi. Prof.
Dr. Tansu Çiller’in başbakanlığı döneminde bir süre danışmanlığını yaptı.
Sonraki yıllarda aynı üniversitede ve daha sonra Fatih Üniversitesi’nde öğretim
üyesi olarak çalışmalarını sürdürdü. İngilizce ve Fransızca bilmektedir.
Tanzimat
dönemi fikir hareketleri ve siyasi düşünceler tarihi üzerine çalışmayı olan
Mümtaz’er Türköne; makalelerini Türkiye Günlüğü, Bilgi ve Hikmet, Birikim,
Yeni Türkiye, Varlık, Liberal Düşünce, Türk Yurdu dergileri ile Zaman
gazetesinde yayımladı. Emre Aköz ve Tülay Germen ile birlikte “Gündeme Dair”, Faruk Mercan ile “Endaze” isimli tartışma programlarını
hazırladı. 21 Aralık 2011 tarihinde Cumhurbaşkanı Abdullah Gül tarafından
Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu üyeliğine getirilen Türköne, gördüğü
lüzum üzerine görevinden istifa etti (5 Ocak 2012).
Zaman Gazetesi Davası
Mümtazer Türköne, 15 Temmuz 2016 darbe girişimi
ve OHAL ilanından sonra eski Zaman gazetesi çalışanlarına yönelik soruşturma
çerçevesinde Ali Bulaç ve Şahin Alpay'la birlikte 27 Temmuz 2016 günü gözaltına
alındı. 31.07.2016 günü tutuklandı.
Yargısı süren davada mahkeme 6
Temmuz 2018 günü açıklanan kararında kendisine ve beraber yargılandığı Mustafa
Ünal’a 10 yıl altışar ay hapis cezası verdi.
Ahmet Turan Alkan, Ali Bulaç ve Şahin
Alpay’a ise 8 yıl dokuz ay hapis cezası verdi. Ahmet Turan Alkan bu mahkemede
tahliye edildi.
ESERLERİ:
Araştırma-İnceleme: Siyasî
İdeoloji Olarak İslâmcılığın Doğuşu (1991), Cemalettin Afgani (1993),
Siyasal İslâm ve Panislâmizm (Prof. Dr. Ümit Özdağ ile beraber, 1993),
Modernleşme Laiklik Demokrasi (1993), Osmanlı Modernleşmesinin Kökleri (1994),
Cemaleddin Afgâni (1994), Türk
Modernleşmesi (2003), Siyaset (editör olarak, 2003), Türkiye’nin
Kayıp Halkası (2005), Türklük ve
Kürtlük (2008), 68 Kuşağı: Darbe
Peşinde Koşan Bir Nesil (2008), Kürt
Meselesi Nasıl Çözülmez? (2. Bas. 2010), Sözde Askerler (2010), Mankurtlar
(2011).
Çeviri: Yeni
Osmanlı Düşüncesinin Kökleri (Şerif Mardin’den, ortak çeviri, 1996).
KAYNAKÇA:
İhsan Işık / Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi (2006), Yazar Ali Bulaç ve Mümtazer Türköne gözaltına alındı (hurriyet.com.tr, 27.07.2016), Zaman gazetesinin eski
ekibine operasyon (cumhuriyet.com.tr, 27.07.2016), Zaman gazetesi davasında karar (Anadolu
Ajansı, ntv.com.tr, 06.07.2018), Zaman
gazetesi davasında ceza yağdı (AA – Hürriyet Haber, 06.07.2018).
