Hüseyin Cavid

 Şair ve dramaturg (D. 24 Ekim 1882, Nahçıvan / Azerbaycan - Ö. 1944, Sibirya). Gülçin ve Arif mahlaslarıyla Türkçe ve Farsça şiirler yazdı. İlkokulu bitirdikten sonra, Mekteb-i Terbiye’ye girdi. Burayı bitirince Tebriz’e gitti. Tebriz’de, Talibiyye mektebinde Farsça ve Arapça dersleri aldı. Ancak göz hastalığı nedeniyle öğrenimini tamamlayamadı. Yüksek tahsilini tamamlamak için İstanbul’a gitti, ancak aynı hastalık yüzünden Nahçıvan’a döndü. Ticarete atıldı ve Gürcistan’da yol yapmakta olan bir şirkete ortak oldu. Bir süre Tiflis, Bakü, Nahçıvan ve Gence’de öğretmenlik yaptı. Yeni rejim aleyhinde yazdığı yazılardan dolayı takibe uğradı ve Sibirya’ya sürüldü, orada ağır işlerde çalıştı.

Genç Türkçülerle tanıştı ve Rusya’daki rejim aleyhine çok ateşli şiirler yazdı. 1917 ihtilalinden önce, tekrar vatanına döndü. 1980’li yıllarda naşı Sibirya’dan alındı ve doğum yeri olan Nahçıvan’a nakledildi. Doğumunun yüzüncü yılı, iki yıl gecikme ile, 1984’te Bakü’de kutlandı. Adı Azerbaycan’da birçok okul, çocuk bahçesi, cadde ve meydana verildi.

ESERLERİ:

Ana (1913), Geçmiş Günler (1913), Maral (1917), Şeyda (1917-25), Şeyh Sen’an (1917-26), Bahar Şebnemleri (1917), Edebiyyat Dersleri (1919), İblis (1924-27), Peygamber (1922-26), Topal Teymur (1926), Uçurum (1926), Siyavuş (1934).

İlk iki eseri Tiflis’te, eserlerinin tamamı ise, dört cilt halinde ve iki defa Bakü’de yayımlandı.

HAKKINDA: Zeynelâbidin Makas / Çağdaş Azerbaycan Şiiri Antolojisi (1992).