Halil Salih (Hâkî)

Araştırmacı, Yazar, Şair

Eğitim
Edirne Öğretmen Okulu
Diğer İsimler
Hâkî

Şair ve yazar, gazeteci. 1939 (nüfusta 1941), Gebecili Rizoma) köyü / Rodop / Gümülcine (Komotini) / Yunanistan doğumlu. Hâkî takma adını kullandı. İlköğrenimini Gebecili köyünde yaptıktan sonra Medrese-i Hayriye’den mezun oldu (1956). Medrese öğrencilerinden beş öğrenciden biri olarak Gümülcine Başkonsolosluğunca Türkiye’ye gönderilerek, 4. sınıftan başlatıldığı Konya İmam Hatip Oku­lunu (1961) ve Edirne Öğretmen Okulunu (1966) bitirdi. Mezuniyetinin ardından Batı Trakya’ya döndü. 1962/64 arası askerliğini tamamladı. Bu dönemde Rumcasını güçlendirmiş oldu. Askerlik sonrası, Gümülcine Müftülüğü ve Vakıflarda iş aradıysa da girişimleri sonuçsuz kaldı. Sonra, Ortacı ile Basırlıköy'de birer yıl olmak üzere muallimlik yaptı ve sene sonunda da, Yunan yönetimince görevinden azledildi. 1966 ders yılında Edirne Öğretmen Okulu sınavlarına girerek öğretmen oldu. 1966 -1973 yılları arsı Batı Trakya Türk Öğretmenler Birliği'nde görevlendirildi. 1996 yılında Açık Öğretim Fakültesi diplomasını aldı.

Halil Salih’in ilk yazısı, 6 Kasım 1959 tarihinde, Konya gazetelerinden Öz Demokrat gazetesinde yayımlandı. Aralarında aruz ölçüsüyle yazdıkları da olan şiirleri de önce bu gazetede yer aldı. Bu yönüyle Batı Trakya’da tek olduğu kabul edilmektedir. Şiir ve yazıları Türkiye’de Hayat, Hürriyet, Milliyet, Türkiye, Bursa Olay gibi çeşitli gazete ve der­gilerde yer aldı. Bu gazetelerin muhabirliğini üstlendi. 2 Nisan 1975 tarihinden itibaren Gümülcine’de İleri (Embros) ga­zetesini gazetesini çıkararak 2006'ya kadar yayımlayıp emekli oldu. Batı Trakya’da klâsik Türk şiirinin sürdürücüsü olabilecek tarzda hece ve aruz vezinleriyle şiirler yazdı. 6.11.1959 - 6.11.2009 arası yazı çalışmalarını sürdürerek 50'nci yılı doldurdu. Akın ve Azınlık Postası gazeteleri ile Birlik dergisinde de yazıları çıktı. Ve yazmaya devam ediyor. Yunan şairlerinden ve farklı uluslara mensup şairlerden şiir çevirileri yaptı. Gazetesi İle­ri’de Batı Trakya Türk şair ve yazarlarına ait, roman dışında bütün edebî türlerden örneklere yer verdi. Bu gazetede 100 civarında dizi yazı yayımladı. Osmanlıca ağırlıklı dil tenkitleriyle dikkat çekti. Son yıllarda gazetesinde Eş’ar-ı Perişanımdan Örnekler başlığı altında şiirle­rini yeniden yayımladı. Hacivat-Karagöz diyaloglarını Türkçe ve Rumca olarak Batı Trakya'da, belki de Balkanlarda ilk o işledi.

İleri gazetesine son vermeden önce, yanına aldığı gençler için Cumhuriyet adlı bir gazete çıkardı ve gazeteyi Sezer Rıza ile Şüheda Halil başta olmak üzere gençlere teslim etti. Sonra, bu gazetede de yazmaya başladı. Daha sonra “Kalemde Bağımsız” olmak için, 2.7.2007 tarihinde, “Azınlık Kamuoyu'na” adıyla, A4 boyutunda Nâme gazetesini çıkardı. Nâme’yi100 sayı çıkararak 26.1.2012 tarihinde yayımına son verdi. O günden bu güne çeşitli yerlere mektuplar gönderiyor.

  Yazı hayatı boyunca Yunan yönetimi tarafından 4 kez hücreye atıldı. hakkında 30 kadar soruşturma açıldı, mahkemelik oldu. 5 defa, bazıları 7'şer ay olmak üzere hapse girdi. 6 kez yüklü para cezalarına çarptırıldı. Turgut Özal döneminde Türkiye’ye girmek isterken sınırdan geri çevrildi. Süleyman Demire döneminde giriş yapabildi. Geniş bir arşive sahip olan Halil Salih, şimdiye kadar üç eser yayımlamıştır. Yayımlanmamış 15 kadar kitabı daha vardır. Halen hayatını ve çalışmalarını Gümülcine’de (Komotini) sürdürmektedir.

ESERLERİ:

İlkokullar İçin 2'nci Sınıf Din Dersi (1966),  Batı Almanya'da Batı Trakyalılar (1986), Azınlık Musallâ Taşında (1988, İleri'den Seçmeler).

KAYNAKÇA: TDE Ansiklopedisi (c. 9, 1973-1979), Feyyaz Sağlam / Batı Trakya Yunanistan’da Çağdaş Türk Edebiyatı An­tolojisi (1990) - Yuna­nistan ‘da (Batı Trakya) Çağdaş Türk Şiiri Antolo­jisi (1995), TDOE - TDE Ansiklopedisi 4 (2004), İhsan Işık / Resimli ve Metin Örnekli Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi (2006, 2007), oğlu Hüseyin Salih’ten alınan bilgiler (Nisan 2016).

 

İLGİLİ BİYOGRAFİLER

Devamını Gör