Reha Oğuz Türkkan

Türkolog, psikolog, yazar, gelecekbilimci (fütürist), tarihçi (D. 3 Mayıs 1920, İstanbul – Ö. 18 Ocak 2010, İstanbul). Babası Halid Ziya Bey, annesi Saibe Hanım’dır. Kastamonu / Taşköprü’de Hacıkadızâdeler olarak bilinen bir aileye mensuptur. Medine müdafii olarak tanınan Ömer Fahrettin (Türkkan) Paşa'nın kardeşinin torunudur. Reha Oğuz Türkkan, Kastamonu/Taşköprü’de Hacıkadızadeler olarak bilinen bir aileye mensuptur. Hacıkadızadeler, ulaşılabildiği kadarı ile altı göbektir kadılık yapan bir ailedir. Reha Oğuz’un Tire’de doğan babası Halid Ziya Bey ise, haritalara olan merakı yüzünden Tapu Kadastro Genel Müdürü olmuş, kadastroyu Türkiye’ye getirmiş bir kişidir. Reha Oğuz Türkkan, babasının amcaları kolundan Medine Müdafii Ömer Fahrettin Paşa ve Sıdıka Hanım’ın oğulları olan ve 27 Mayıs’tan sonra Adnan Menderes’çi diye emekli edilen Orhan Türkkan (13. Dönem Kırklareli milletvekilliği yaptı) ve Selim Türkkan paşalarla da, akrabadır. Kavala Holding’in kurucusu Mehmet Kavala ile bacanak olan Selim Türkkan Paşa’nın, Kavala Holding’de üst düzey yöneticilik yapan çocukları Ömer ve Zeki Türkkan ise Osman Kavala ile kuzendirler.

Reha Oğuz, büyük amcası Ziya Paşa’nın Erenköy’deki köşkünde dünyaya geldi. İyi bir eğitim gördü. St. Joseph, Galatasaray ve Kabataş liselerinde okudu. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesini bitirdi. İstanbul Üniversitesi’nde yüksek lisans yaptı. Tarih ve Türkoloji dallarında Sorbonne Üniversitesi’nde, deneysel psikoloji dalında ise Columbia Üniversitesi’nde ihtisas yaptı. Uzmanlık dalları arasında psikoloji, fütürizm (gelecekbilimcilik), hukuk, tarih, yazarlık ve yayıncılık, sosyo-etnografya yer alır.

1947-72 yılları arasında ABD’de Columbia ve The City College of New York (CCNY) üniversitelerinde, 1975-76 yıllarında İstanbul Üniversitesi’nde ve daha sonra Ahmet Yesevî Üniversitesi’nde (1996) öğretim üyesi olarak çalıştı. “Sorularla Programlı Öğrenim” metodunun üç kurucusundan biri olarak kabul edildi. ABD hükümeti tarafından dört eyaletin eğitim planlaması ve Sunrise Açık Üniversitesi’nin kuruluşunda eğitim teknolojisi danışmanı olarak görev aldı. 124 okul (dördü hızlı okuma ve bilgisayar üzerine) açtı. Türkiye’de Yay-Kur Açık Öğretim Üniversitesi’ni kurdu. 1976 yılında NASA danışmanı olup Hindistan’daki uydulu eğitim çalışmalarını inceledi.

Reha Oğuz Türkkan’ın, yerli ve yabancı basında binlerce makale, dizi ve araştırması yayımlandı. Atatürk'ün ölümünden bir gün sonra Ergenekon dergisini çıkardı. "Faşizm Tehlikedir" başlıklı yazısı nedeniyle bu dergi kapatılınca, Kitap Sevenler Kurumu'nu kurdu. Bu kurum Halkevleri'ne ilhak edilince Bozkurt dergisini çıkardı. Hüseyin Nihal Atsız'ın yazılarının da yayımlandığı bu dergide, Atsız başta olmak üzere önde gelen Türkçüler ile polemik yaşanınca ayrılarak Gök Börü dergisini çıkardı. İstanbul Ticaret Odası gazetesinde “Amerika ve Türkiye’de İş Dünyası” konularında iki yıl köşe yazarlığı yaptı.

ABD’de bulunduğu süre içinde, “Psikolojinin İş Dünyasında Başarıya Etkisi ve Uygulanışı”,  “İkna Psikolojisi ve Satış Teknikleri” konularında iş dünyasına yönelik eğitimler verdi. Çeşitli şirket ve kuruluşlara danışmanlık ve yönetim kurulu başkanlığı yaptı. Türkçülük alanında çeşitli sosyal faaliyetlerde bulundu. Bu konuda yazarlık ve yayıncılık yaptı. Yurt dışında yaşayan Türk ailelerin çocukları için ABD’de Atatürk Okulu adıyla bir okul açtı. 1997’de Orta Asya ve Kafkas Türkleriyle ilgili olarak “Türk Dünyası Parkı” ve “Türkler” adlarıyla ABD’de ve Türkiye’de resim sergileri açtı. Türkiye’de Çevrecilik Eğitimi Kampları’nın kurucusu oldu. ABD’de Human Value Vakfı başkanlığı yaptıktan sonra, NEA (Eğitim Sendikası), IPA (Konferansçılar Derneği), Gazeteciler Derneği, Aydınlar Ocağı’nda üye ve Türk 2000 Vakfında başkan oldu.

1944 - 1945 arasında Irkçılık-Turancılık davasında yargılandı. Beraat ettikten sonra 1947-1972 yılları arasında Columbia üniversitesinde, 1975-1976 yıllarında İstanbul Üniversitesi'nde ve daha sonra da 1996 yılında Ahmet Yesevi Üniversitesi'nde öğretim üyeliği yaptı.

Pek çok makale, dizi ve araştırmaları yayımlandı. Türkçülük alanında çeşitli sosyal faaliyetlerin yanı sıra yazarlık ve yayıncılık yaptı. 1997 yılında Orta Asya ve Kafkas Türkleriyle ilgili olarak "Türk Dünyası Parkı" ve "Türkler" adlarıyla ABD'de ve Türkiye'de resim sergileri açtı. İngilizce, Fransızca ve Türkçe olarak yayımlanmış 41 kitap, 9 film ve 6 televizyon senaryosu vardır.

Türkkan, önce Reşat Nuri Güntekin’in baldızı Emire Hanım’la, daha sonra da Ece Zübeyde Hanım ile evlendi. Aslıhan (ABD’de arkeoloji profesörü), Ceylan, Tuğrul ve Alptunga adlarında dört çocuğu vardır. Basın şeref ve sürekli basın kartı sahibiydi.

ESERLERİ:

Türkçülüğe Giriş (1940), Milliyetçiliğe Doğru (1943), One America (1954), Talking Turkey (1955), Turkish Literature (1956), Turkish National Character (1971), Tabutluktan Gurbete (1975), Yenilenmiş Türk Destanları ve Hikâyeler (1977), Biz Kimiz (1987), 21. Yüzyıla Doğru Dünya ve Türkiye (1989), Türk Milliyetçiliğinin Kısa Tarihi (1992), Yükselen Milliyetçilik, 21. Yüzyıl Milliyetçiliği (1995), Kolay ve İyi Öğrenme Teknikleri / Ayrıca... Çok Hızlı Okuma, Yabancı Dil Öğrenmenin En Pratik ve Hızlı Teknikleri (1996), Kızılderililer ve Türkler / Bir Tarihin, Bir Dramın Hikâyesi (1998), Anlayarak Çok Hızlı Okuma/ Photo Reading (1998), İkna ve Uzlaşma Sanatı (2. bas., 1998), Krimonoloji (1999), Uyuyan Dev Türk Dünyası (2005).

KAYNAKÇA: İhsan Işık / Yazarlar Sözlüğü (1990, 1998) - Türkiye Yazarlar Ansiklopedisi (2001, 2004) – Encyclopedia of Turkish Authors (2005) - Resimli ve Metin Örnekli Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi (2006, gen. 2. bas. 2007) - Ünlü Fikir ve Kültür Adamları (Türkiye Ünlüleri Ansiklopedisi, C. 3, 2013) - Encyclopedia of Turkey’s Famous People (2013), Nail Tan - Özdemir Tan / Gurur Kaynağımız Kastamonulular V (2005), Reha Oğuz Türkkan / “Türkeş’in tırnakları çekilmedi” (Cemal A. Kalyoncu’nun röportajı, Aksiyon dergisi, Sayı: 405).