Asker, Piyade Binbaşı, İstanbul ve
Kocaeli yöresi Kuvayı Milliye Komutanı, I. Dönem İstanbul Milletvekili (D.
1881, İstanbul – Ö. 24 Mart 1953, İstanbul). Yenibahçeli Şükrü diye de tanınır.
Büyük Çerkes sürgününde İstanbul'a göç eden bir Vubıh ailesindendir.
İstanbul'da, şimdiki Vefa Stadının bulunduğu
Yenibahçe semtinde doğdu. Babası Albay Hacı Mustafa Bey, annesi Mümine
hanımdır. Harb Okulunu Harp Okulu'nu bitirdikten sonra Makedonya'da
görevlendirildi. Gizli İttihad ve Terakki Cemiyeti'ne girerek kardeşi
Yenibahçeli Nail ile birlikte bu cemiyetin fedailerinden biri oldu.
Balkan ve Birinci Dünya
savaşlarına katıldı. Mütareke'de binbaşı rütbesiyle İstanbul'un Anadolu
yakasındaki Piyade Endaht Okulu'nun komutanlığını yaptı.
Birinci Dünya Savaşı'nda, Osmanlı Teşkilat-ı
Mahsusası (şimdi MİT) görev aldı. Örnek bir birlik olan ünlü (Hücum Taburu)'nun
komutanı olarak çeşitli cephelerde çarpıştı. Mondros Silah Bırakışmasından
sonra Taburu ile İstanbul'a gelerek yerli Rum halkının taşkınlıklarının
önlenmesinde rol oynadı.
Hücum Taburu'nun terhisinden sonra
Maltepe Endaht (atış) Okulu komutanlığına atandı. Bu görev sırasında
İstanbul'da Karakol Cemiyeti'nin ve Kocaeli Kuvayı Milliyesi'nin
örgütlenmesinde önemli rolü oldu. Kunduh Bekir Sami Bey, Sencer Eşref Bey
(Kuşcubaşı), Sabancı Hakkı, Baki Bey'ler ve Pşevu Reşit Bey gibi hemşerileriyle
işbirliği yaparak bir çok kişinin, silah ve cephanenin Anadoluya geçirilmesini
sağladı. İstanbul ve Kocaeli yöresi Kuvayı Milliye Komutanlığı yaptı.
Ankara’da toplanan T.B.M.M.'nin
ilk dönemine İstanbul Milletvekili olarak katıldı (1920-1923). Meclis'in ikinci
dönemine katılamadı. Meclis'te Milli Müdafaa Komisyonu üyeliği yaptı. Mustafa
Kemale karşı oluşan ikinci grupta yer aldı. 1923’te Milletvekili seçilemedi. 1926'da
Atatürk'e suikast davasında idamla yargılandı. Kendisi beraat etti, ancak kardeşi
Nail ile en yakın arkadaşı Kara Vasıf idam edildi.
Anadolu İhtilali'nin başarıyla
sonuçlanmasından sonraki tasfiyelerden ve özellikle kardeşi Nail Bey'in İzmir
suikastı bahanesiyle idama mahkum edilmesinden sonra politikaya karışmadı (1926
). Hukuk Fakültesi'ni bitirdi. Ticaret ve müteahhitlik işleriyle uğraştı.
İkinci Dünya Savaşı yıllarında Sovyet karıştı bazı faaliyetlerde adı geçti. 24
Mart 1953'te İstanbul'da öldü. Kırmızı-Yeşil Şeritli İstiklal Madalyası
sahibiydi. Bekârdı.
KAYNAK: TBMM Albümü 1920-2010 (1.
cilt, 2010). Ahmet Şükrü Oğuz (Yenibahçeli Şükrü)(kafkasevi.com, 29.06.2019)
