Yazar,
çevirmen. 1947, İstanbul doğumlu. İngiliz Erkek Lisesi, Robert Academy ve İstanbul
Üniversitesi Edebiyat Fakültesi İngiliz Filolojisi Bölümünde okudu. Robert
Kolej’in İzlerimiz dergisinin yazı kurulunda yer aldı. Aydınlık
gazetesinin sanat sayfasını yönetti. Gelişim ve Adam yayınevlerinde çalıştı.
1980’den itibaren uzun süre Cumhuriyet gazetesinin kültür servisini,
Cumhuriyet Kitap Kulübünün Çerçeve dergisini ve Cumhuriyet Kitap
dergisini yönetti. Philsa’nın Metropolis kitabının, Dr. Nejat F.
Eczacıbaşı Vakfınca yayımlanan Belgelerle Türk Eczacılığı’nın, Türkiye
İş Bankasınca yayımlanan National Geographic Fotoğraflarıyla İstanbul’un
editörlüğünü üstlendi. Yeni Yüzyıl ve Yeni Binyıl gazeteleri ile Binyıl
Kitap dergisinde yayımladığı “Yeryüzü Kitaplığı” köşesini 2001 yılından
itibaren Radikal Kitap’ta sürdürdü. 1996’dan sonra Sanat Kültür
Antika dergisinin yayın yönetmenliğini, Okuyan Us Yayınlarının “Erotik Us”
dizisinin editörlüğünü yaptı. 2004’ten itibaren Can Yayınlarının yönetmenliği
üstlendi. Can Yayınları'nın yayın yönetmenliğinden ayrıldıktan sonra Cumhuriyet gazetesinin kültür sanat
sayfasını yönetmeye başladı.
1960’ların
ikinci yarısından itibaren çeviriler yapmaya başladı. O yıllardan 1980’e uzanan
dönemde Aydınlık Yayınları için çok sayıda çeviri yaptı. Marx, Engels, Lenin,
Stalin ve Mao Zedung’un birçok yapıtını çevirdi ya da çevrilmesine katıldı.
Kitapların yasaklanması için bilirkişi raporlarının yazıldığı bu dönemlerde, bu
çevirilerin büyük bölümü takma adlarla yayımlanabildi. Üster, 1980 öncesinde,
çeşitli yayınevlerine çeviri yapmayı sürdürmekle birlikte, ana çizgisiyle
hayatı Aydınlık hareketi içinde geçti. Bu nedenle Marksçılığın temel
yapıtlarını eksiksiz, yanlışsız çevirip yayımlamaya özen gösteren ortaklaşa bir
uğraşın içinde yer aldı.
Celal
Üster, Halkın Sesi dergisi ile Aydınlık gazetesinin sanat ve
kültür sayfalarında görev yaptı. İmzasıyla yayımlanan çevirilerinin sayısı
otuz, takma adla yayımladıklar elli civarındadır. E, Can, Bilim ve Sosyalizm,
Cem, Payel, Koral, Afa, Remzi, Hür Yayın, P Kitaplığı, İletişim gibi
yayınevlerinden çeviri kitapları, Yeni Dergi, Türk Solu, Militan, Doğrultu,
Türk Dili, Sanat Dünyamız, Aries, Younique, Artimento gibi dergilerde yazı
ve çevirileri yayımlandı. George Thomson’ın Tarih Öncesi Ege adlı yapıtının
çevirisiyle Yazko’nun Azra Erhat Çeviri Ödülüne değer görüldü.
ESERLERİ
(Çeviri-Derleme):
Kızgın
Ova (Juan Rulfo’dan), İtalyan Kızı (Iris
Murdoch’tan), Kıtlık (Liam O’Flaherty’den), Düğün (İsmail
Kadare’den), İnsanın Özü (George Thomson’dan), Tarihöncesi Ege (George
Thomson’dan), Alçaklığın Evrensel Tarihi (J.L. Borges’ten), Yedi Gece
(J.L. Borges’ten), Atlas (J.L. Borges’ten), Üveyanneye Övgü (M.V.
Llosa’dan), Masalcı (M.V. Llosa’dan), Tiziano Su Perisi ile Çoban (John
Berger’den), Duveen Antikacıların Piri (N. Behrman’dan), Yatağında
Yalnız mısın? (Eski Japon Ozanlarından Aşk ve Özlem Şiirleri, 2002), Aşk
Olsun (dünya aşk şiirleri derlemesi, 2005), Kalbimi Vatanıma Gömün (Dee Brown’dan, 2008), Hayvan Çiftliği (George Orwell’dan, 2009), Portobello Cadısı (Paulo Coelho’dan, 2011).
HAKKINDA:
Turhan Günay / Bir Kültür Adamı, Bir Çeviri Ustası: Celâl Üster (Cumhuriyet
Kitap, 7.11.2002), Celal Üster Can Yayınları yönetmenliğine getirildi (Zaman,
26.9.2004), İhsan Işık / Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi
(2006).
