Sadri Alışık

Sinema ve tiyatro oyuncusu (D. 5 Nisan 1925, İstanbul – Ö. 18 Mart 1995, İstanbul). Şair ve yazar Attila İlhan’ın eniştesi, oyuncu Çolpan İlhan’ın eşi, oyuncu Kerem Alışık’ın babasıdır. Kerem Alışık’ın oğlu da Sadri Alışık ismini taşımaktadır. İstanbul Erkek Lisesi’nin bitirdikten sonra bir süre Güzel Sanatlar Akademisi Resim Bölümü’ne devam etti.

Tiyatro hayatına 1939’da Eminönü Halkevinde başladı. 1943’te Raşit Rıza Topluluğu Tiyatrosu’nda profesyonel olarak sahneye çıktı. Ardından Muhsin Ertuğrul yönetimindeki Küçük Sahne’de ve Karaca, Site, Oraloğlu, Çevre, Oda, Kent tiyatrolarında çalışmalarını sürdürdü. Kısa bir süre de gazinolarda gösteri yaptıktan sonra 1945'te Günahsızlar ile sinema oyunculuğuna adım attı.

1964'ten başlayarak canlandırdığı Turist Ömer tipiyle ün kazandı. Altı yüze yakın filmde rol alan Alışık, oyuncu kimliğinin yanında, bir dönem 45'lik plaklar doldurdu, ağırlıklı olarak İstanbul için yazdığı şiirlerinin toplandığı bir şiir kitabı yayımladı, yağlı boya ve kara kalem tablolara da imza attı.

Vefatının ardından eşi Çolpan İlhan tarafından kurulan Sadri Alışık Kültür Merkezi’nce her yıl Sadri Alışık Sinema ve Tiyatro Ödülleri verilmektedir.

Aldığı Ödüller:

Antalya Altın Portakal Film Festivali’nde 1971’de Afacan Küçük Serseri filmindeki rolüyle en iyi yardımcı erkek oyuncu ödülünü, 1994’te Yengeç Sepeti adlı son filmi ile en iyi erkek oyuncu ödülünü aldı.

Eşi Çolpan İlhan, şöyle anlatmıştı Sadri Alışık'ı:

"Çok değişik bir adamdı. Bir anda espriden güler geçirirdi herkesi. Son derece cömertti, müthiş bir hayal gücü ve ufku vardı. Onca yıl evli kaldım, pijamalı sofra başında çorbasını içerken hiç görmedim. Hep hareketliydi, gecenin üçünde "hadi kalk, sıkıldık" deyip gece kulübüne götürürdü beni. Olmadı ormana götürür, bülbül dinletirdi. Çok hoşluklar yapardı. Mesela Karadeniz’e film çekmeye gitmişti ilişkinin başlarında. Cep telefonu olmadığı gibi, normal telefon da yok. Dağ başında kilometrelerce yürüyüp, Jandarma'nın oradan gece yarıları telefon ederdi. Onca yolu gitme, etme... derdim, nafile... Bir keresinde de gece kapı çalındı. Annem bendeydi, postacıyı görünce babama bir şey oldu diye korktuk. Telgraf Sadri'dendi. Oysa biraz önce telefonla konuşmuştuk. Şu satırlar yazılıydı telgrafta:

"Sana SENİ SEVİYORUM demeyi unuttum da...!!”

Rol Aldığı Başlıca Filmler:

Günahsızlar (1944), Çakırcalı Mehmet Efe (1950), Vatan ve Namık Kemal (1951), İstanbul Çiçekleri (1951), Hürriyet Şarkısı (1951), Tanrı Şahidimdir (1951), Yavuz Sultan Selim Ağlıyor (1952), Battal Gazi Geliyor (1955), Yalnızlar Rıhtımı (1959), Hicran Yarası (1959), Küçük Hanımefendi (1961), Külkedisi (1961), Daima Kalbimdesin (1962), Küçük Hanımın Şoförü (1962), Küçük Hanımın Kısmeti (1962), Ayşecik Yavru Melek (1962), Küçük Hanım Avrupa'da (1962), Maceralar Kralı (1963), İlk Göz Ağrısı (1963), Geçim Dünyası (1963), Helal Olsun Ali Abi (1963), Ayşecik Çıtı Pıtı Kız (1964), Anadolu Çocuğu (1964), Ayşecik Cimcime Hanım (1964), Afilli Delikanlılar (1964), Avare (1964), Turist Ömer (1964), Uçurumdaki Kadın (1964), Köye Giden Gelin (1964), Pantolon Bankası (1965), Turist Ömer Dümenciler Kralı (1965), Berduş Milyoner (1965), Ava Giden Avlanır (1965), Kaderin Cilvesi (1966), Ah Güzel İstanbul (1966), Seni Bekleyeceğim (1966), Turist Ömer Almanya'da (1966), Gariban (1966), Bitirimsin Abi (1967), Serseri (1967), Ringo Kazım (1967), Marko Paşa (1967), Serseriler Kralı (1967), Gecekondu Peşinde (1967), Kız Kolunda Damga Var (1967), Yara (1968), Agora Meyhanesi (1968), Dertli Gönlüm (1968), Kırmızı Fener Sokağı (1968), Menekşe Gözler (1969), Ağlama Değmez Hayat (1969), Turist Ömer Arabistan'da (1969), Kaldırım Çiçeği (1969), Damga (1969), Altın Kalpler (1969), Ah Müjgan Ah (1970), Darıldın mı Cicim Bana (1970), İç Güveysi (1970), Talihsiz Baba (1970), Erkeklik Öldü mü Abiler (1970), Turist Ömer Yamyamlar Arasında (1970), Afacan (1970), Kavanoz Dipli Dünya (1971), Ali Baba Kırk Haramiler (1971), Ayıp ettin Şemsettin (1971), Turist Ömer Boğa Güreşçisi (1971), Afacan Küçük Serseri (1971), Ay Aman Of (1972), Aynı Yolun Yolcusu (1972), Gelinlik Kızlar (1972), Afacan Harika Çocuk (1972), Sevgili Hocam (1972), Balıkçı Osman (1973), Turist Ömer Uzay Yolunda (1973), Dikiz Aynası (1973), Atını Seven Kovboy (1974), Ne Hakem (1974), Ben Sana Mecburum (1976), Saffet Beni Affet (1976), Seyahatname (1977), Babamın Namusu (1986), Eşşek Oğlum ve Ben (1986), Çapkın Baba (1986), Kız Babası (1986), Yengeç Sepeti (1994).

HAKKINDA: Büyük Larousse (c. 1, s. 375, 1986), Sadri Alışık / Bir Ömürlük İstanbul (1993), Sevim Ak / Mahalle Sineması (1996), Ömer Ayhan / Siyah Beyaz Bir Öykü (Türk Sinemasının 1960’lı yıllardan günümüze kadarki yılları, 2001), TBE Ansiklopedisi (2001), Giovanni Scognamillo / Türk Sinema Tarihi (2. bas. 2003), Agah Özgüç / Türk Filmleri Sözlüğü 1917-2009 (2009), Nijat Özön / Türk Sineması Tarihi 1896-1960 (3. bas. 2010), İhsan Işık / Ünlü Sanatçılar (Türkiye Ünlüleri Ansiklopedisi, C. 5, 2013) - Encyclopedia of Turkey’s Famous People (2013).