Kuzey Kafkasya bağımsızlık hareketi lideri, fikir adamı ve yazar (D. 1890, Temir Khan Choura / Dağıstan – Ö. 1965, Paris / Fransa). Bazı yazılarında Georges Rivoire takma adını kullandı. Önce İslâmî ilimleri ve Arapçayı öğrendi. 1912 yılında Petersburg Üniversitesi Hukuk Fakültesinden mezun oldu. Doktorasını da aynı üniversitede yaptı. Bu yıllarda Kuzey Kafkasya Cumhuriyeti bağımsızlık hareketlerinde önemli roller üstlendi.Bağımsızlığın kazanılmasından sonra Kuzey Kafkasya Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı oldu. 1918 Mart’ında Türkiye ile Kuzey Kafkasya arasında Trabzon’da yapılacak barış konferansına katılmak üzere heyet başkanı olarak Türkiye’ye geldi. Azerbaycan-Kuzey Kafkasya Bağımsızlık Komitesi başkanı iken art arda gelen Rus işgalleri sonucunda 1921’de geri çekilen askerî birliklerle beraber Türkiye’ye sığındı. Trabzon’da kısa bir süre kalıp evlendi ve daha sonra Paris’e yerleşti. Orada The Caucasus adlı altı dilde yayımladığı dergisiyle bağımsızlık mücadelesini sürdürdü. İslâma yaptığı hizmetler nedeniyle Afganistan Kralı Nâdir Şah, 1925 yılında onu Afgan vatandaşlığına geçirdi. İkinci Dünya Savaşı sırasında siyasî hayattan çekilerek doğrudan doğruya İslâmiyet ve İslâm dünyası ile ilgili eserler vermeye başladı. Bu arada Afganistan’ın İsviçre Maslahatgüzarı olarak görev yaptı. Cesur ve kabiliyetli bir lider olarak tanındı.
BAZI ESERLERİ:
Le Probleme de Cacase (1911), Le Caucase et
KAYNAK: Ertuğrul Yaman / Türkiye’deki Türk
Dünyası (A.K. Bolaç – A. Esatoğlu ile, 1998), İhsan Işık / Resimli ve Metin
Örnekli Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi (2. bas. 2009).
