Gazeteci-yazar, çevirmen, politikacı (D. 1882, Yenişehir / Teselya
– Ö. 19 Ekim 1938, Paris). Orta ve lise öğrenimini Halep İdadîsinde (lise)
gördükten sonra Mekteb-i Mülkiyenin (Siyasal Bilgiler) yüksek kısmını (1901)
bitirdi. 1902’de Mabeyn-i Hümayun (Yıldız Sarayı) 3. Kâtipliğine atandı. II.
Meşrutiyet’ten sonra (Aralık 1908) yeniden kurulan Meclis-i Ayan Umumî
Kâtipliği (Senato Genel Sekreterliği)’ne getirildi. Temmuz 1919’da İstanbul’u
işgal eden İngilizlerce tutuklanarak Bekirağa Bölüğüne hapsedildi. Burada beş
ay tutuklu kaldıktan sonra diğer İttihad ve Terakki mensuplarıyla birlikte
Malta’ya sürüldü. Yirmi sekiz ay devam eden sürgün hayatından TBMM Hükümetinin
girişimiyle kurtarılarak Temmuz 1922’de İstanbul’a döndü. Ticaret ve gazetecilik
yaptı. Atatürk’ün isteğiyle TBMM’de beş dönem Siirt milletvekili olarak
bulundu. Bu arada edebiyat, tarih, hukuk ve 1933’ten sonra da dil konularıyla
yakından ilgilendi. Ağustos 1938’de yakalandığı hastalığın tedavisi için
gittiği Paris’te öldü. Cenazesi İstanbul’a getirildi.
ESERLERİ (Çeviri):
Ana (Maxim
Gorki’den, Muhittin Birgen ile, 1911), Assomuvar (Emile Zola’dan, 1923),
İlâhlar Kana Susamışlar (Anatole France’tan, 1924).
KAYNAK: Mücellidoğlu Ali Çankaya / Yeni
Mülkiye Tarihi ve Mülkiyeliler (c. III, 1968), İhsan Işık /
Resimli ve Metin Örnekli Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi
(2. bas., 2009).
