Necati Tosuner

Evi güzün yaptık.

Güzdü. Ağaçların yaprakları yoktu. Artık, hep soğuktu. Yerler kütür kütürdü. Tutsan, kopmazdı. Güçlükle kopardı. Kesekler taş gibiydi. Taştan yumuşak mıydı, değildi. Beni okula göndermediler. Gündüzleri herkes okuldaydı. Geceleri oyun moyun yoktu. Bahçelerde bir şey kalmamıştı. Büyükler hırsızlığa çıkmıyordu. Biz de gözcülüklerine çıkmıyorduk. Onlar tavla oynuyordu kahvede, biz küçüktük, içeri alınmıyorduk. Camdan bile seyredemezdik. Arif efendi bırakmazdı, durur durur kovalardı. Soğuktu ve hemen de karanlık olurdu. Elim sende yapar, evlere kaçışırdık. Elleri bende kalırdı. Hep bende kalırdı.

Hayriye öğretmeni seviyordum. Bayramda elini öpmeğe gittim. "Hiç üzülme..." dedi, saçlarımı sevdi. "Akıllı çocuksun sen, hemen yetişirsin arkadaşlarına." Kalem ve mendil verdi bana. Evleri çok güzel. Sıcacık.

Sonra taşındık. Bir gece, eşyamız yüklendi, gittik. İzzet orda kaldı. Aydın orda kaldı. Tahsin ağbi orda... İyi mi oldu, anlamadım.

Önce dayımlara yerleştik. Sıkıştık da sıkıştık. Babam pek sinirliydi. Annemle hep kavga ediyordu. Kızdı mı gözleri kanlanıyordu babamın. Korkuyordum. "Anne, sus kız..." diyordum. Annem susuyordu, -susmuyor, yaşmak çözüp yaşmak bağlayıp, söyleniyordu. O söylendi mi babam köpürüyordu k... Onu şeytanlar kandırmıştı. Ev diye, para diye, borç diye aklını oynatmıştı annem. Annem öyle diyordu.

"Aman, soyka! Bu ev de nerden çıktı başımıza, sanki..." diyordu.

Babam daha da sövüyordu.

Korkuyordum. Annemi yine dövecek diye korkuyordum.

Evi güzün yaptık.

Ben Emel'le oynadım. Emel dayımın kızı. Ne olsa hemen küserdi. Onunla oynanmazdı ya, başka kimse yoktu. Kerim daha bebekti. Kerim hem bebekti, hem hastaydı. Hiç sevmiyordum onu. Anneme söylemiyordum. "Kardeş sevilmez mi?..." diyecekti yine, söylemiyordum. Ben Emel'i seviyordum. Annem Kerim'i seviyordu. Babam "ev" diyordu da, "ev" diyordu. Ağbim de ne zamandır ortalıkta yoktu. Arkadaşlarıyla bir şey mi yapıyordu? Ne yapıyordu? Annem öyle diyordu. Hep bekliyordum Emel okuldan dönsün diye, hemen de bir şey bulup küsüyordu. Sonra...

Bizi bırakıp gittiler. Annemle teyzem de gitti. Emel ha ağladı, ha ağlayacaktı. Korktum. Geceydi.

Devanası orda oturur. Bir dudağı yere sarkmış, bir dudağı göğe kalkmış. Soludu mu, her yer titrer mi titrer. Ağzında sakız gibi, zift gibi bir şeyi çiğner mi çiğner. Bir memeğini bir omzuna, ötekini öteki omzuna atmıştır, kirmen eğerir. Emel'i öğretirim. Kerim'in kundağını kapıp, gizlice arkasından dolaşırız. Bir memeğine ben, bir memeğine Emel, sarılırız. Emeriz. Hemen Kerim' de emdiriveririm. Devanası homurdanır:

"İnsanoğlu .. insanoğlu..." der.

"Devana .. devana..." derim. "Biz senin çocukların olduk. Memeğinden emdik, sütünden içtik. Bizi yeme devana."

Devanası:

"Vah, benim kuzularım..." der. "Şimdi oğlum gelirse, ben ne yapayım sizi?.."

Alır bizi dolaba saklar. Emel susar oturur, ben susar otururum. Devanasının oğlu da gelir mi gelir.

"Ana .. ana, insan kokuyor burnuma .." der.

Der de, her yeri zangır zangır titretir. Titretir de, köşe bucak bırakmaz. Devanası kızar:

"Oğlan .. oğlan, ne diyon? İnsan bulsa, anan senden niye saklasın?"

Oğlan inanır mı, inanmaz.

"Burnuma insan kokuyor." der.

Der de, başka şeycik bilmez ki... Emel titrer durur, ben titrer dururum. Kerim de bulmuş ağlayacak zamanı: "Viyyaaak!.." diye viyaklamaz mı, oğlan gelir dikilir:

"Ana .. ana, aç dolabı, bakayım."

"Oğlan .. oğlan, deli oğlan. İnsan bulsa, ana senden niye saklasın?.."

Oğlan inanır mı, inanmaz. Kırar mı kırar dolabın kapağını. Bir görür bizi, gözleri olur ateş ateş. Gözleri yakar gözlerimizi. Emel titrer, ben titrerim. Oğlan sevinçten kudurur:

"Ana .. ana, insan yoktu, bu nedir?.."

"Ah, oğlan .. deli oğlan, onlar insan değil ki .. Memeğimden emdiler, sütümden içtiler. Onlar senin kardeşin."

Geceydi. Emel başladı ağlamağa. "Sus kız..." dedim ona. "Ben varım ya..." İnsan, karanlık olunca korkuyor. Erkekler korkmaz. Ama, çok karanlıktı. Annelik babalık oynadık Emel'le güldük.

Sabahleyin teyzem, annem ve ağbim geldiler. Ağbim yatakları yüklendi gitti. Annem Kerim'i aldı, biz de gittik. Ev bitmişti. Babam, dayım ve bir amcam daha, çatıdaydı. Elleri yüzleri çamur içindeydi. Girdik, küçük bir evdi. Oraya yatakları serdik, yattık. Annem, Kerim, ben yattık. Babam: "Dışarı çıkmak yok." Dedi. Sıva yapılıyordu, ben uyudum.

Evi güzün yaptık.

Dayımlara komşuyduk. Bayır aşağı indin mi, yol başladı mı, git git, sondaki dayımgilin evi. Emel'le oynarız, dayımlardan çıktın, yol bitti mi,bayıra geldin mi, çık çık, bizim ev. Sonra, birden kış oldu. Evimizi yıkacaklarmış. Öyle bir söz geçti. "Bu kışta kıyamette nereye gideriz?" diye döğündü annem. Babamın yüzü iyice asıldı. Kerim çok hastaymış. Dayımlarla küsüştük. "Aman, ne çok da gelirler..." demiş teyzem. "Kıza hastalık getirecekler." "Biz size küsülüyüz." Diyordu Emel. "Küsersen küs, aman..." diyordum ben de.

Kış bitti. Evimizi yıkamadılar. Ama hep korktuk. Beni okula hiç göndermediler. Ben de pek zayıfmışım. Annem öyle diyor. Ne yapsam, hemen kızıyor: "Bırak, sen hastasın..." Çember de çeviremiyorum. Koşsam iyi gelmezmiş, doktor öyle demiş. Dediyse dedi... Sanki evden bile çıkarmayacak. Ben de buna kızıyorum. Hastaysam hastayım işte... Ne varmış?

Kışın hep hasta yattım. Kerim de ağladı durdu. Sonra öldü Kerim. Dayımlarla barıştık. Geldiler, teyzemle annem ağlaştı. Babam sustu, dayım sustu. Kerim'i gömmüşler. Ağbim içmiş. Babam kızacak diye korktu annem, babam kızmadı. Artık Kerim'i konuşmuyoruz. Kimse duymasın, Emel anlatıyor, ben dinliyorum. Kerim'in yüzünü unuttum. (Biliyorum, saçı pek yoktu.) Ağlayışını unutmadım. (…)

(Sisli, 1977)