18.-19.
Yüzyıl mutasavvıf divan şairlerinden (d. 1771, Diyarbekir - Ö. 1844). Asıl adı
Mehmed Kasım olup, babasının mesleğinden dolayı "Saraçzâde" lakabıyla
da tanınmaktaydı. Divan sahibi bir şair olan Rasim'in babası, oğlunun da saraç
olmasına çok gayret etmişse de, ondaki okuma ve şiir hevesi, medrese tahsilini tamamlamasına
sebep olmuştur. Eğitimini bitirince, 1810) yılında ulemadan meşhur müfti
Abdülhamîd (Hamîdî)'den icazet almıştır.
40
yaşından sonra bâtınî ilimlere ilgi duyarak tasavvufa yönelmiş, Irak'tan Şam'a
giderken Urfa'ya gelen Mevlânâ Hâlid Ziyaeddin'e intisap etmiş, onunla birlikte
Şam'a giderek altı yıl yanında onun yanında hizmet eylemiştir. Diyarbekir'e
dönünce de Hâlidî tarikatını yaymaya çalışmış; sonradan şehirdeki valilerin
ısrarı ile jurnal kâtipliğini üzerine alarak geçimini sağlamıştır. 1838'de bu
vazifede iken ilmiyenin "Hâriç" pâyesini almış ve 1840 yılında Diyarbekir
Eyalet Meclisi Azalığına seçilmiştir. 1844 yılında vefat etmiştir.
Kudretli
bir şair olan Saraçzâde Rasim, üç dilde (Türkçe, Arapça ve Farsça'da), manzum
ve düzyası eser verebilen seçkin bir edebiyatçı idi.
KAYNAK: Şevket Beysanoğlu / Diyarbakırlı
Fikir ve Sanat Adamları (2. bas. 1996, c. 1, s. 294-296) - Geçmişten Günümüze
Diyarbakırlı İlim Adamları Yazarlar ve Sanatçılar (2014) - Resimli ve Metin
Örnekli Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi (C. 12, 2015).
