Bürokrat-yazar, çevirmen (D. 1912, İstanbul -
Ö. 12 Mart 2004, İstanbul). Robert Kolejde okudu. Cumhurbaşkanlığı Özel Kalem
Müdürlüğünde şifre ikinci kâtibi olarak memuriyete (1933) başladı. Bu arada
Ankara Hukuk Fakültesini (1936) bitirdi, Lozan Hukuk Fakültesinde doktora
(1938) yaptı. Cumhurbaşkanlığı kâtibi (1939) ve Cumhurbaşkanlığı Özel Kalem
müdürü (1945-51) oldu. Başbakanlık Yüksek Denetleme Kurulu (1951-59)
danışmanlığı ve üyeliği görevlerinde bulundu. 27 Mayıs’tan sonra İnönü hükümetinde
Başbakanlık müsteşarlığı (1962-65), Başbakanlık Denetleme Kurulu üyeliği yaptı.
1973’te emekli olduktan sonra İstanbul’a yerleşti.
Haldun Derin, Cumhurbaşkanlığında görev
yaparak anılarını yazan çok az insandan biridir. Özellikle Atatürk ve İnönü
dönemlerine ait yanlış, eksik ya da gerçek dışı bilgileri ayıklayarak yazdığı
eserleri birer belge değerindedir.
1946-49 yılları arasında Cumhurbaşkanı İnönü’nün yurdun çeşitli yerlerinde
yaptığı konuşmalardan aldığı ayrıntılı notlar, bu konuşmalar o dönemde basında
yer almadığı için önemlidir. Eserlerini renkli, sıcak ve mizahî bir üslûpla
kaleme almıştır. Türkçedeki Gelişmeler adlı eseriyle 1973 Yunus Nadi
Ödülünü kazandı.
ESERLERİ:
ANI: Çankaya Özel Kalemini Anımsarken:
1933-1951 (haz. Cemil Koçak, 1991).
İNCELEME: Türkiye’de Devletçilik (1940),
Türkçedeki Gelişmeler (1973).
ÇEVİRİ: Fırtına (W.
Shakespeare’den, 1944), Windsor’un Şen
Kadınları (W. Shakespeare’den, 1945), Milletlerin Zenginliği (Adam Smith’den, 1948), Bindokuzyüzseksendört (G. Orwell’den,
1960), Bir Hanımefendi Vardı (W. Cather’den, 1961).
HAKKINDA: A. Borcaklı-G. Koçer / CDTT
Bibliyografyası (1973), TDOE-TDE Ansiklopedisi 3 (2003).
