Şair ve yazar (D. 1877, Kayseri - Ö. 20 Kasım
1944, İstanbul). Kayseri Mevlevîhanesi şeyhi Süleyman Ataullah Efendi’nin oğlu.
Dönemin sıbyan mektebini ve rüştiyeyi bitirdikten sonra Göncüzade Nuh Naci
Efendi’den özel dersler, ulemadan Müridzade Ali Rıza Efendi’den de icazetname
aldı. 1892’de İstanbul’a giderek Divan-ı Muhasebat’a mülazım olarak devam etti.
Yenikapı Mevlevîhanesine girdi, genç yaşlarında yazdığı şiirlerini ilk olarak Hazine-i
Fünun dergisinde yayımladı. Bir yıl sonra Kayseri İdadisinde, Farsça, din
ve ahlâk dersi hocalığı yaptı. Ardından Konya, Kayseri, Kütahya
Mevlevîhanelerinde çeşitli dersler verdi. Kütahya Mevlevihanesi Şeyh
Vekilliğine ve bilahare de Kastamonu Mevlevihanesi Şeyhliğine yükseldi. Teftiş
için gittiği Halep, Antep, Urfa, Kilis, Şam, Trablus ve Kudüs gibi yerleri
gezdi. 1913 yılında Halep Mevlevihanesi Şeyhliğine getirildi. Birinci Dünya
Savaşı’nda Mevlevî taburu “Mücahidin-i Mevleviye” içinde Filistin Cephesinde
savaştı.
Birkaç yıl Şam’da kalarak Emeviye Camii’nde
Mesnevi okuttu. Oradan Halep’e, Halep’in istilası üzerine de İstanbul’a gitmek
zorunda kaldı. 1919’da Üsküdar Mevlevihanesi Postnişinliğine atanan Ahmet Remzi
Efendi, tekkelerin kapatılması üzerine Üsküdar Selimağa Kütüphanesi müdürlüğüne
getirildi. On yıl kaldığı bu görevden 1937’de kendi isteğiyle ayrıldı. Seyyid
Burhaneddin Türbesi haziresine gömüldü.
Arap ve Fars edebiyatına olan aşinalığı son
dereceyi bulan Ahmet Remzi Efendi, Divan Edebiyatı nazım şekillerinin tümünde
eserler verdi, taştir ve tahmisler yazdı. Aruz ölçüsünün yanı sıra heceyi de
kullandı, hece ölçüüsyle destanlar ve koşmalar da kaleme aldı.
Şiirlerinin bir bölümünü topladığı Bergüzar
adlı kitabı dışında kalan manzum eserleri bir araya getirilmedi. Edebiyat
dışı alanlarda da çalışmaları olan çalışan Ahmet Remzi Efendi, Kayseri
Şairleri adlı bir eser de yazdı ancak yayımlayamadı.
Döneminin aydınlarından Hüseyin Vassaf,
1924’te yazdığı “Remziname” başlıklı geniş biyografisinde Ahmet Remzi
Efendi’nin oldukça zeki, güleç yüzlü, şen bir kişi olduğunu, güçlü bir hafızaya
sahip seçkin bir şahsiyet olduğunu belirtir. Ahmet Remzi Efendi’nin, katıldığı
toplantılara ince esprileriyle renk kattığı, bilime ve şiire büyük önem
verdiği, oldukça zengin bir kitaplığa sahip olduğu da Vassaf’ın verdiği
bilgiler arasındadır.
ESERLERİ:
ŞİİR: Bergüzâr.
ŞERH: Tuhfetü’s-Saimî (Sultan Veled’in
oruç hakkındaki kasidesinin açıklaması).
BİYOGRAFİ (Tasavvuf ve tarikat büyüklerinin
biyografileri): Ayine-i Seyyid Sırdan, Mir’at-ı Zeynel Abidin, Tarihçe-i
Aktâb.
ÇEVİRİ: Gülzâr-ı Aşk (tasavvufla
ilgili, Farsça’dan), Reynumây-ı Marifet (tasavvufla ilgili, Arapça’dan).
DİĞER ESERLERİ: Ayine-i Seyyid Sırdan (Burhaneddin
Muhakkik Tirmizi hak.), Bir Günlük Karaman Seyahatnamesi, Fihrist-i Hub,
Gülzar-ı Aşk, Lübb-i Fazilet, Manzum Kavaid-i Farisi, Mir’at’ı Zeynelabidin (1414
yılında Kayseri’de vefat eden Meşhur Mutasavvıf Zeynelabidin hk.), Münacat-ı
Hazret-i Mevlana, Rehnüma-i Marifet, Tabsıra, Tarihçe-i Aktab, Tuhfetüssaimin,
Üslûb-i Mergub.
HAKKINDA: Abdullah Satoğlu / Kayseri Şairleri
- Başlangıçtan Bugüne Kadar (1962), Hasibe Mazıoğlu / Kayserili Mevlevi Şeyhi
Ahmet Remzi Akyürek’in Hayatı ve Şiirleri (1987), Hasibe Mazıoğlu / TDV İslâm
Ansiklopedisi (c. 2, 1989), TBE Ansiklopedisi (2001), İbnülemin Mahmud Kemal
İnal / Son Asır Türk Şairleri (c. IV, 2002), Ahmet Cahid Haksever / Son Dönem
Osmanlı Mevlevîlerinden Ahmet Remzi Akyürek (2002), Yusuf Turan Günaydın /
“Ahmed Remzî Efendi’nin Reh-nümâ-yı Ma‘rifet Adlı Tercümesi” (Tasavvuf, sayı:
15, Temmuz-Aralık 2005).