İsmail Görkem

Halkbilim araştırmacısı. 2 Nisan 1953, Mustafabeyli / Ceyhan / Adana doğumlu. İlköğrenimini Mustafabeyli’de tamamladı. Ceyhan Lisesini (1969) bitirdi. Karadeniz Teknik Üniversitesi Eğitim Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Eğitimi Bö­lümünde üç yıl öğrenim gördü (1969-72). Adana Düziçi Öğretmen Okulunda (1972) Türkçe ile Türk Dili ve Edebiyatı öğretmeni olarak göreve başladı. Daha sonra Adana Karataş Tuzla Ortaokulu, Düziçi Lisesi ve Osmaniye Dervişpaşa Lisesinde görev yaptı (1978-84). Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Güzel Sanatlar Eğitimi Bölümünün açtığı “lisans tamamlama” programına kabul edilerek buradan mezun (1982-83) oldu. Fırat Üniversitesinin 1983 yılında açtığı “Türkçe Okutmanlığı” sınavını kazanarak aynı üniversitede Türkçe okutmanı olarak görev (1984) aldı. Rektörlüğe Bağlı Bölümler Koordinatörlüğü Türk Dili Bölümü başkan yardımcılığına (1987) ve daha sonra da ‘vekâleten’ aynı bölümün başkanlığına getirildi (1989-91).

1986’da Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsünün Türk Dili ve Edebiyatı Anabilim Dalı Türk Halk Edebiyatı Bilim Dalında “Elâzığ Efsaneleri Üzerinde Araştırmalar (Metinler ve İncelemeler)” adlı teziyle yüksek lisansını (1986-87), “Yukarıova (Çukurova) Ağıtları Üzerine Mukayeseli Bir Araştırma” adlı teziyle doktorasını (1987-90) tamamladı. Daha sonra aynı anabilim dalında yardımcı doçent (1991) ve doçent (1997) oldu. Muhyiddîn Abdal Dîvanı doktora tezi ile Elazığ Ninnileri adlı yüksek lisans tezlerini yönetti. Aynı fakültede dekan yardımcılığına (17 Kasım 1997) ve Halkbilimi Anabilim Dalı başkanlığına (26 Ocak 1998) atandı. Erciyes Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümüne (1999) doçent tayin edildi. Çalışmalarını aynı üniversitede Halkbilimi Anabilim Dalı Başkanı ve öğretim üyesi olarak sürdürdü.

Türkiye’de düzenlenen millî ve milletlerarası Türk Halk Edebiyatı ve Türk Folkloru konulu kongrelere tebliğli olarak katıldı. Divan Edebiyatı, Atatürk ve İstiklâl Savaşımızı konu alan eserler ve yazarlar ile ilgili makaleleri, Kıyı, Hisar, Millî Eğitim ve Kültür, Erciyes, Türk Edebiyatı Dergileri ve Orta Doğu gazetesinde (1970-86); Adana-Kahramanmaraş, Elazığ, Malatya bölge­lerinden derlenen tekerleme, efsane ve cönklerle, Türk Dünyasındaki yas törenlerini, ağıtları inceleyen yazıları Türk Folkloru, Türk Dünyası Araştırmaları, Fırat Üniversitesi Sos­yal Bilimler dergilerinde yayımlandı. Türk Folklor Araştırmaları Tarihinde Millî Tâlim ve Terbiye Cemiyeti ve Bahâ Said Bey’in Yeri adlı makalesini Prof. Dr. Bayram Kodaman’a, Bekir Çobanzade’nin Türk Dili ve Edebiyatı öğretiminde Halk Edebiyatının Ye­ri Hakkındaki Görüş ve Düşünceleri araştır­masını, Prof. Dr. Saim Sakaoğlu’na 55. yıl arma­ğanı olarak ithaf etti.

ESERLERİ:

ARAŞTIRMA – İNCELEME: Elâ­zığ Efsaneleri Üzerine Araştırmaları (Metinler-İnceleme) (1987), Yukarıova (Çukurova) Ağıtları Üzerine Mukayeseli Bir Araştırma (İnceleme-Metin) (1990), Çukurovalı Âşık Mustafa Köse ve Hikâye Repertuarı Üzerine Bir Araştırma (1996), İttihat ve Terakki’nin Yaptırdığı ‘Anadolu’da Gizli Mabetler’ Konu­lu Araştırmalar: Baha Said Bey Türkiye’de Alevî-Bektaşî, Ahî ve Nusayri Zümreleri (1997), Halk Hikâyesi Tahlilleri/ Çukurovalı Âşık Mustafa Köse ve Hikâye Repertuvarı (2000), Türk Edebiyatında Ağıtlar/ Çukurova Ağıtları (İnceleme- Metinler) (2001), Yeni Bilgiler Işığında Dadaloğlu ve Şiirleri (2002).

ÇEVİRİ: Efsanenin Yapısı ve Fonksiyonu (Juha Pentik İnen’den, Millî Folklor Dergisi, C. IV, 1995), Ağıtlar, Yeni­den Yaratma, Yapı ve Tür Problemleri (Lauri Honko’dan, Millî Folklor Dergisi, C. IV, 1996), Yaşayan Anadolu Efsaneleri (Pertev N. Boratav, Ali Rıza Önder, yayıma hazırlayan İsmail Görkem, Millî Folklor Dergisi, C. V. 1996).

HAKKINDA: TDOE – TDE Ansiklopedisi 4 (2004).