Şair ve yazar (D. 1897,
Andican / Özbekistan - Ö. 4 Ekim 1958). Kalender, Andicalık, Çolpan, Mirza
Kalender imzalarını da kullandı. Öğrenimini doğduğu yerde tamamladı. Ali Şîr
Nevaî ve Babür’ün eserlerini okuyarak yetiştiği belirtilir. Taşkent
Üniversitesini bitirdikten sonra bölge dillerini öğrendi. Edebiyatın çeşitli
türlerinde eserler verdi. Bir süre Orenburg’da çıkan Vakit gazetesinde
çalıştı. Başkırt Türklerinin 1917-18 arası kurdukları kısa süreli millî
hükümetin sekreterliğini üstlendi.
Daha sonra döndüğü
Türkistan’da şiirleriyle halkın sevgisini kazandı. Sovyet yönetimi için
tehlikeli görülerek defalarca hapse atıldı ve hapishanede öldürüldü. 1956
yılında, öldürülmesinin hata olduğu belirtilerek aklandı. 1991’de Ali Şir Nevâi
Devlet Ödülüne değer görüldü. Türk dünyasınca tanınmış bir şair olup, duru ve
akıcı bir söyleyişi vardır. Şiirleri Seda-i Türkistan, Türkistan, Seda-i
Fergana vd. gazetelerde yer aldı. Rus işgal yönetimine karşı söylediği şu
dörtlüğü ünlüdür:
Gülen başkalarıdır,
ağlayan ben ben
Oynayan başkalarıdır,
inleyen ben ben
Egemenlik öykülerini
işiten ben ben
Kulluk şarkısını dinleyen
ben ben
ESERLERİ:
ŞİİR: Tang Sırleri,
Taşkent’te Oyganış (Taşkent’te Uyanış, 1992), Bulakler, Yene Aldim
Sazimni.
ÖYKÜ-ROMAN: Kar
Koynide Lale, Yav, Keçe ve Kündüz.
OYUN: Halil Fereng,
Çoriningi İsyanı.
KAYNAK: Hüseyin Özbay / Çolpan’ın Şiirleri (1993), Arslan Tekin / Edebiyatımızda İsimler ve Terimler (2. bas. 1999), Suat Batur / Yazarlar ve Şairler Sözlüğü (2001), İhsan Işık / Resimli ve Metin Örnekli Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi (2. bas. 2009).