Mualla Eyüboğlu

Mimar, Yazar

Doğum
13 Mart, 1919
Ölüm
16 Ağustos, 2009
Eğitim
Güzel Sanatlar Akademisi Mimarlık Bölümü (Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Mimarlık Bölümü)
Burç
Diğer İsimler
Mualla Eyüboğlu Anhegger (tam adı)

Mimar, yazar (D. 13 Mart 1919, Aziziye / Erzurum – Ö. 16 Ağustos 2009, İstanbul). İlk kadın mimarımızdır. Tam adı Mualla Eyüboğlu Anhegger’dir. Ressam ve şair Bedri Rahmi Eyüboğlu ile yazar Sabahattin Eyüboğlu'nun kız kardeşidir. Aziziye’de başladığı öğrenimine Trabzon’un ardından 1929’da taşındıkları İstanbul’da devem etti. 1942’de Güzel Sanatlar Akademisi Mimarlık Bölümü’nden mezun oldu. Ardından İsmail Hakkı Tonguç tarafından Hasanoğlan Yüksek Köy Enstitüsü'ne Yapı Kolu başkanı olarak atandı. 1947 yılında, Ortaklar Köy Enstitüsü'nde çalışırken zehirli sıtmaya yakalanıp İstanbul'a dönünceye kadar hem Hasanoğlan Yüksek Köy Enstitüsü'nde çalıştı hem de Anadolu'nun çeşitli yerlerinde 21 köy enstitüsünün kuruluşuna katıldı. 1947 yılından itibaren arkeolojik kazılarda, koruma kurullarında, tarihi anıtların onarımlarını yürüten Eyüboğlu, 1948–52 yılları arasında Güzel Sanatlar Akademisi Mimarlık Bölümü'nde Yüksek Şehircilik ve Tasarı Geometri kürsülerinde asistanlık yaptı. Aynı yıllarda Efes Antik Kenti’nde ve Yazılıkaya’da Alman ve Fransız arkeologlarla birlikte hafriyat çalışmalarına katıldı. Orada tanıştığı Alman Türkolog Dr. Robert Anhegger'le 1958’de evlendi.

1952 yılında Güzel Sanatlar Akademisi'ne bağlı Gayrimenkul Eski Eserler ve Anıtlar Yüksek Kurulu'na raportör olarak atandı. Anadolu'nun çeşitli yerlerindeki şantiyelerde raportörlük yaptı. Sonrasında İstanbul'da Barbaros Hayrettin Paşa Türbesi'nden başlayarak, Sultan İbrahim Türbesi, Süleymaniye Arastası, Tabhane Binası, Ebufadıl Medresesi, Ayasofya Haziresi’nde III. Mehmed Türbesi, II. Selim Türbesi, III. Murad Türbesi, Ayasofya Şadırvanı ve Kütüphane, Topkapı Sarayı'nda Has Ahır'ın restorasyonlarında çalıştı. 1959 yılında Rumeli Hisarı'nın restorasyonunda çalışmaya başladı ve hisar 1971 yılında halka açıldı. 1961-71 yılları arasında Topkapı Sarayı Harem Dairesi'nin onarımını yürüttü. 1973 yılına kadar Robert Anhegger'in Hollanda Goethe Enstitüsü direktörlüğüne getirilmesi üzerine, Amsterdam'da yaşadı. Yurtdışında yaşadığı yıllarda Emirgân Yalısı ve Siyavuşpaşa Köşkü onarımlarını tamamladı. 1973 yılında Robert Anhegger’in Goethe Enstitüsü'nden emekliye ayrılması ile İstanbul'a döndüler. Kalp yetmezliği nedeniyle 2209 yılında 90 yaşında hayatını kaybeden Eyüboğlu, Teşvikiye Camii’nde yapılan törenin ardından Topkapı Merkezefendi Mezarlığı’na defnedildi.

1983 yılında, Anıtlar Kurumu Rölöve Bölümü'nden emekli oldu. Topkapı Sarayı’nda Padişah Evi (Harem) adlı kitabı 1986 yılında yayımlandı. TRT tarafından 1997 yılında çekilen Harem'in Gizemi belgeselinde danışmanlık yaptı ve oynadı. 2008 yılında Mimarlığa Katkı Dalı Seçici Kurul Özel Ödülünü aldı.

KAYNAKÇA: Türkiye Kültür ve Sanat 2010 Yıllığı (2010), İhsan Işık / Ünlü Kadınlar (Türkiye Ünlüleri Ansiklopedisi, c. 6, 2013) - Resimli ve Metin Örnekli Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi (C. 12, 2017).

FOTO GALERİ

İLGİLİ BİYOGRAFİLER

Devamını Gör