Molla Ahmed-i Cevzî

İslam Bilgini

Doğum
Ölüm
05 Temmuz, 2000
Diğer İsimler
Ahmet Ocak (asıl adı)

İslam âlimlerinden (D. 1917, Cevzî / Gürbüz köyü / Hani / Diyarbakır - Ö. 5 Temmuz 2000, Diyarbakır). Asıl adı Ahmet Ocak olup, yörede Molla Ahmed-i Cevzî olarak tanınmıştır. Doğduğu köyden (Cevzî) dolayı Molla Ahmed-i  Cevzî adıyla bilinmektedir. Babası köyün imamı Molla Ahmed ve Annesi Halime’dir.  93 harbi olarak  bilinen Osmanlı-Rus Savaşında şehid olan ağabeyi İbrahim ve diğer yedi kardeşinin en küçüğüdür.

İlk dinî bilgileri çevrede büyük alim olarak bilinen babası Molla Ahmed’den aldıktan sonra askere giderek,  II. Dünya savaşının olduğu  yıllara rastlayan dönemde askerliğini vatanî vazifesini dört yıl yaptı. Terhisinden sonra dinî ilimlere olan merakından dolayı yarım kalan tahsilini çevrede tanınan dönemin alimlerinden  Molla Abdullah-î Koği , Seyda-i Hacı Fethi-i Hazrovî, Molla İsmetullah-i Karazî, Ferhandli Seyda-i Molla Yahya’dan aldığı feyizli ilimlerle tamamladı.

Ders vermeye doğduğu köy olan Cevzî’de başladı. Köylülerinin maddi destekleriyle çevreden gelen talebelere müderrislik  yaptı. Kayıt sistemi olmadığı için talebelerinin kaç kişi olduğu pek bilinmemektedir. Fahri imamlık yaptığı Sımaki köyünde iken, Kulp ilçesi Cıkse (Ağaçlı) nahiyesinde 1957 yılında  resmî imam-hatiplik görevine başladı. Burada da köyden ve dışarıdan gelen talebelerine Fıkıh, Hadis, Tefsir vb.  sarf-nahiv ve temel dinî ilimler dersleri verdi. Daha sonra (1965) Eğil ilçesi Çarşı Camiine ve daha sonra  1968 yılında Diyarbakır Merkez Kozlu Camiine naklen tayin oldu. 1982 yılında emekli oluncaya kadar imam-hatiplik görevine devam etti.

Soyadı kanunu çıktığında köye gelen memur, babası Molla Ahmed’in evine gelince dinî ilimleri ihtiva eden zengin bir kütüphane ile karşılaşmış, ayrıca aileden gelen ulema silsilesini dikkate alarak aileye “Ocak” soyadını vermişti. Aile, ayrıca çevrede “Mollaların Evi - Hocagiller” manasında Zazaca “Key Mallâ”, Kürtçe de “Mâlâ Melle” diye tanınırdı.

Molla Ahmed-i Cevzî,  rüyasında  gördüğü  Peygamber Efendimizin (sav) işaretiyle,  Erzurum/Karayazı ilçesine bağlı Çokreşi köyünde Farukî olan Seyda-i Molla Yahya’dan da Tasavvufî  ilimleri aldıktan sonra, Nakşibendi halifeliği icazeti kendisine verilmişti.

Fevkalade mütevazi, halim ve ilmiyle âmil olan merhum,  üç oğlunu aynı dönemde (1970-1973) İzmir Yüksek İslam Enstitüsünde okutma  bahtiyarlığını yaşadı. Hz. Peygamber (SAV)’e olan sevgi ve saygısından dolayı kendi erkek çocuklarının isimlerinin başına “Muhammed”  ön ismini koymuş, ayrıca çevresinde de isim koyduğu bütün erkek çocuklarının isminin birinci ismini “Muhammed”  koymuştur. Kendi çabasıyla öğrendiği hem Latince hem de Arapça hattı takdire şayan güzelliğe sahipti. Bu sebepten yörede tanınmış zatları eserlerini istek üzere onlara istinsah etmiştir. Kendi hattıyla matbu olmayan çok sayıda eser yazmıştır. Bilhassa çokça tasavvufî  eserleri istinsah etmiştir. Nahiv ilminde meşhur Suyutî’nin şerhi olan Ebu Tâlib’i yazmıştır. 5 Temmuz 2000 tarihinde Diyarbakır’da vefat etti. Kabri Akpınarlı Seyda-i Molla İbrahim’in medfun bulunduğu Akpınar Mezarlığının girişindedir.

KAYNAK: Oğullarından, eğitimci M. Salim Ocak'tan alınan bilgiler (Şubat 2013), İhsan Işık / Diyarbakır Ansiklopedisi (2013) ) – Geçmişten Günümüze Diyarbakırlı İlim Adamları Yazarlar ve Sanatçılar (2014) - Resimli ve Metin Örnekli Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi (C. 12, 2015).

İLGİLİ BİYOGRAFİLER

Devamını Gör