Numan Dirlik

Eğitimci, Hukukçu, Yazar

Doğum
Ölüm
21 Mart, 2016
Eğitim
Ankara Üniversitesi Dil-Tarih Coğrafya Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi

Eğitimci, hukukçu, yazar (D. 1920, İncirköy / Üzümlü / Fethiye / Muğla – Ö. 21 Mart 2016, Fethiye). 1934 yılında Üzümlü İlkokulu ve Ortaokulundan sonra liseyi Denizli Lisesi (1941)’nde bitirdi. 1948 yılında Ankara Üniversitesi Dil-Tarih Coğrafya Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü’nden mezun oldu. Doğum yeri İncirköy’den üniversiteyi bitiren ilk kişidir. 1948-49 yılları arasında Dış İşleri Bakanlığı’nda, 1950-55 yılları arasında  Genel Kurmay Başkanlığı Haber Başkanlığı’nda tercüman olarak görev yaptı. Ankara Sağlık Koleji’nde iki yı öğretmen olarak çalıştıktan sonra, Amerikan Askeri Yardım Teşkilatı (JUSTMAT)’ında mütercim ve tercüman olarak görev aldı. Burada bir yıl çalıştıktan sonra da AİD eğitim bölümünün desteklediği Ticaret ve Turizm Yüksek Öğretmen Okulu’nda Amerikalı eğitim uzmanlarıyla birlikte yedi yıl çalıştı, ardından aynı okula İngilizce öğretim görevlisi olarak atandı ve bura yirmi yıl görev yaptı. Bu zaman içinde on bir yıl müdür başyardımcılığı ve müdürlük yaptı.

Numan Dirlik emekli olduktan sonra Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi’ne devam etti. ve 1982 yılında burayı bitirdikten sonra bir süre Fethiye’de avukatlık yaptı. 2007 yılında Çiftlik İlköğretim Okul binasına ek olarak sekiz derslikli bir bina yaptırdı. Son yıllarında Fethiye’nin Çiftlik beldesinde oturmaktaydı. Numan Dirlik, 21 Mart 2016 günü Fethiye’de vefat etti. Ertesi gün İncirköy'de toprağa verildi. Basılmış üç eseri bulunmaktadır.  

Numan Dirlik, “Önsözde ‘Kuvay-ı Milliyeciler’i çok güzel anlatmış. İstanbul’daki askeri depolardan Anadolu’ya silah kaçıranlar, Atatürk’ün beraberinde olanlar, matbaasını katır sırtında Ankara’ya taşıyanlar, bütün cephelere yiyecek, giyecek taşıyan analarımız, ninelerimiz. Düşmanın Anadolu’yu işgale kalkışması üzerine büyük tehlikeyi sezen pek çok görevli ve il ve ilçelerin ileri gelenleri hemen Kuvay-ı Milliye Teşkilatlarını kurup kulağını Anadolu’ya çevirenlerdir.”  (Ünal Şöhret Dirlik)

BAŞLICA ESERLER:

Lycia Fethiye (Telmessos) and Environs (Ankara, tsz), Mustafa kemal ve Kuvay-ı Milliyeciler (2009).

KAYNAKÇA: Ünal Şöhret Dirlik / Numan Dirlik’in Yeni Kitabı: Mustafa Kemal ve Kuvay-ı Milliyeciler (Milliyet Blog, 17 Mayıs 2009), Fethiye’nin Eğitim Gönüllüleri (Fethiye gazetesi, 2 Mart 2014), İhsan Işık / Resimli ve Metin Örnekli Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi (C. 12, 2015).

DİRLİK YAZISI

İncirköy’de ilk üniversite bitiren Numan Dirlik’tir. Bizim evlerimiz yan yana idi, ara yerde bir duvar vardı. Bizim evin Çalıca’ya bakan yüzünde geniş bir çıkartmamız vardı. Onların da. Yani rahmetli Nuri amcamın evine bir misafir gelse ilk biz görürdük. O 1920 yılında, babası Nuri Amcam Aydın cephesinde çarpışırken doğmuştur. Hesaba bakarsak benden 18 yaş büyüktür. Ama onun doğru bir saptamasına göre ben 1938 değil, 1936 doğumluyum. Şöyle yazdı benim Fethiye Dedikleri isimli kitabımı tanıtırken: “Ben 1936 yılı yaz aylarında Denizli Lisesinden yaz tatiline geldiğim zaman Şöhret beşikte hakır hakır gülüyordu.”Yani sizin anlayacağınız; bu gözleri arızalı, kulağı duymayan, fakat hiçbir şeyi unutmayan zeki adam; ta gerilere dönüp benim yaşıma bile doğru noktayı koyabiliyor.

O İncirköy’de üç sınıflı ilkokulu bitirdikten sonra, her gün Üzümlü’ye yaya olarak gidip   gelerek ilkokulu tamamlamıştır.İlkokul; benim ilkokul çağına geldiğim 1944-1945 Öğretim yılında açıldı. Fethiye’de Ortaokul yok. O zaman en iyi Ortaokul ve Lise Denizli’de var derlerdi. Ortaokulu ve Liseyi Denizli’de okuduktan sonra üniversiteye girmiş ve üniversiteyi bitiren ilk İncirköy’lü olmuştur.

Mustafa Kemal ve Kuvayı Milliyeciler onun ikinci kitabıdır. Birinci kitabı Likya’dır. İngilizce olduğu için onun içeriği hakkında bir yazı yazamadım. Ama çalışmalara başladığını, uzun bir hazırlık dönemi geçirdiğini biliyorum. bazı fotoğrafları çekmek için  Fethiye’deki ören yerlerini on beş gün dolaşmıştık.Demre’ye kadar da uzanıp bazı resimleri beraber çekmiştik. O zaman gözleri görüyor ve kulakları duyuyordu.

            Onun Fethiye’de yaşarken yazdığı ikinci kitap “Mustafa Kemal ve Kuvay-ı Milliyeciler”dir. İlk kitabını Ankara’da görev yaparken yazmıştır. Son yazdığı kitap büyük kapsamlı olmuş.542 sayfalık dev bir eser. Atatürk’ün Samsun’a çıktığı zaman başlayan ve ölümüne kadar geçen zamanın olayları, kronolojik bir sırayla anlatmış. Başlarda bir yerde diyor ki:”Eğer gözden kaçan bazı hatalarım olmuşsa…”Olabilir tabi. Bazı yanlışları gözümüz görürken ve kulağımız duyarken, bilgisayar elimizin altında dururken bizler bile yapıyoruz. Orası hiç mesele değil. Önemli olan 1920 doğumlu bir kişinin 2009 yılında böyle bir eseri tezgaha koyabilmesidir.

            Ön sözde “Kuvay-ı Milliyeciler”i çok güzel anlatmış.İstanbul’daki askeri depolardan Anadolu’ya silah kaçıranlar, Atatürk’ün beraberinde olanlar, matbaasını katır sırtında Ankara’ya taşıyanlar, bütün cephelere yiyecek, giyecek taşıyan analarımız, ninelerimiz. Düşmanın Anadolu’yu işgale kalkışması üzerine  büyük tehlikeyi sezen pek çok görevli ve il ve ilçelerin ileri gelenleri hemen Kuvay-ı Milliye Teşkilatlarını kurup kulağını Anadolu’ya çevirenlerdir gerçek Kuvay-ı Milliyeciler.

            Yunan İzmir’e asker çıkarmış, yakın bölgeyi işgale başlamış, bu işgali yaparken bütün mezalimini de beraber uygulamış. Güneyde İngilizler ve Fransızlar, bizim yaşadığımız bölgeyi de İtalyanlar işgal etmiş. Yurdumuz eli kolu bağlanmış bir duruma getirilmiş.

            Ege illeri birer birer işgal ediliyor; yer yer direnişler başlıyor. Padişaha bağlı bazı kuvvetler de direnişçilere cephe alıyor. İç isyanlar çıkarılarak Anadolu direnişi kırılmaya çalışılıyor.

            Bu kara günlerde Atatürk’ün etrafında kenetlenenler hemen; yurdun işgale uğramış ve uğramamış yerleşim alanlarında Kuvay-ı Milliye Teşkilatını kuruyorlar. Bu çalışmalar Numan Dirlik’in kitabında geniş geniş, detaylarına inilerek  anlatılıyor.

            Fethiye İtalyanların işgal bölgesi içindedir ve işgal gerçekleşmiştir. Ama İtalya’nın yaklaşımında kan dökülmemiştir. Yani İtalyanlar Muğla ve havalisinde bir tek silah patlatmamışlardır. harbin seyri değişseydi, İstiklal Savaşını kaybetseydik, paylaşma masasında mutlaka yerlerini alırlardı.

Fethiye  Kuvay-ı Milliyesi’nin  çalışmalarında her hangi bir İtalyan baskısı görülmemiştir. Fethiye’de ve Muğla’da ve Muğla’nın diğer ilçelerindeki Kuvay-ı Milliyecileri rahat bir çalışma ortamı bulmuşlar ve ellerinden gelen yardımı orduya ulaştırmışlardır.Kuvay-ı Milliye  başkanlarından Hilmi Döğerli emrindeki 200 kişilik milis kuvvetini Aydın Cephesine intikal ettirilmiştir.Kuvvetler içinde takım komutanı olarak Hakkı Dontlu’yu  ve yine görevli olarak Numan Dirlik’in babası Mehmet Nuri Efendi’yi görüyoruz.

            Bu arada Kayaköy’ündeki Rumların arasına Yunanistan’dan 15 kişilik Etniki Eterje Cemiyetinin silahlı adamları gizlice girip teşkilatlanmaya çalışmışlar, Kaya Kuvay-ı Milliye komitesi sorumlusu Süleyman Harmandar bunu komite sorumlusuna iletmiş ve ünlü Karaçulhalı Alıman Ağa çetesiyle Kayaköy’üne gidip en kısa zamanda Yunanlıların Kaya’yı terk etmesini sağlamıştır.

            Yine Ören Kanyonundaki inlere yerleşen  Tefenni taraflarından gelen iki eşkiya ve adamları; Örenli Hacı Mehmet Ağa’nın  “geyik avına gitme” planıyla; Alıman Ağa ve adamları tarafından temizlenmiştir.

            Kuvay-ı Milliye’nin 90.yılında Kültür Bakanlığı kuvay-ı Milliyecileri unutmadı. Bu yıl içinde  bütün yurtta Kuvay-ı Milliye teşkilatında görev yapanlar hakkında bilgiler toplanıyor. Fotoğrafları ve  mezarlarının durumu tespit ediliyor. Bu konu ile ilgili olarak Muğla Valiliğince oluşturulan kurulda bana da görev verdiler. Burada alınan karara göre Alıman Ağa’nın mezarı yeniden yaptırılacak ve bütün Kuvay-ı Milliyecilerin mezarına mermerden bir levha dikilecektir.

            Numan Ağabeyi tebrik ediyorum. İmza gününde Kuvay-ı Milliyecilerle ilgili çalışmalara Ula’da devam edildiği için yoktum. Kitap hayırlı olsun. Bu alanda büyük bir boşluğu dolduracağına inanıyorum.Sevgilerle.

 

 

 

 

Yazar: Ünal Şöhret
FOTO GALERİ

İLGİLİ BİYOGRAFİLER

Devamını Gör