Metin Turan

Şair ve yazar. 10 Ocak 1966, Kağızman / Kars doğumlu. Baba tarafından halk şairi Cemal Hoca’nın torunudur. Muşlu Köyü İlkokulu, Bahçelievler Teknik Lise, Trakya Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Yüksek Okulu (1988) ve Ankara Üniversitesi İktisat Fakültesi (1995) mezunu. Folklor / Edebiyat dergisini çıkardı. 1988’den itibaren Ankara’da Ürün Yayınlarının editörlüğünü yaptı. Bir dönem, Kültür Bakanlığı Kültür Eserleri Yayın Danışma Kurulu üyeliği, Kültür Bakanlığı HAGEM Yayın Kurulu üyeliği ve Türk Dünyası Dergisi Yayın Kurulu üyeliğini yürüttü. Kibris Doğu Akdaniz Üniversitesinde öğretim öğretim görevlisi olarak çalıştı ve Türkiye temsilciliğini yaptı. Edebiyatçılar Derneği Yürütme Kurulu üyeliği ve genel sekreterliği görevlerinde bulundu. Kısa adı KIBATEK olan Kıbrıs, Balkanlar, Avrasya Türk Edebiyatları Kurumunun başkanlığını, Folklor Araştırmaları Kurumunun genel sekreterliğini yaptı. 1994 yılından itibaren yayımlanmakta olan halkbilim, antropoloji, sosyoloji, tarih, müzik ve edebiyat içerikli Folklor/Edebiyat dergisinin genel yayın yönetmenliğini yürüttü.

Edebiyat hayatı öykü ile başladı ve ilk öyküsü “Kayıp Kuzu”, 1981 yılında yayımlandı. Almanya, Romanya, Makedonya, Bulgaristan, Moldova, Ukrayna, Azerbaycan, KKTC ve Türkiye’de düzenlenen çok sayıda uluslararası bilimsel toplantıya bildirileri ile katıldı.

Araştırma ve sanatsal ürünleri Varlık, Yaşasın Edebiyat, Yeni Şiir, Sanat Rehberi, Eflatun, Günümüzde Kitaplar, Folklor, ODTÜ Halkbilim, Türk Folkloru, Özgür Ozan (sahibi ve yazı işleri müdürü), Anadolu Ekini, Kebikeç, Turnalar, İmece, Littera gibi yayın organlarında yayımlandı. Şiirleri Lehçe, Almanca, Romence, Özbekçe ve Rusçaya çevrildi. Suları Islatan Mecnun (2003, 6. basım Ocak 2005) kitabıyla, Ruşen Hakkı Ulusal Şiir Yarışması (2004) birincilik ödülü kazandı. Ayrıca “Şehr-i Edirne” şiiri ile Makedonya Cumhuriyeti Çalıklı Bahar Şenlikleri kapsamında düzenlenen Türk Dünyası Şiir Yarışmasında (2003) birincilik ödülüne değer görüldü. 1995 yılında İhsan Hınçer Türk Folkloruna Hizmet Ödülünü aldı. Folklor Araştırma Kurumu genel sekreteri, Âşık Veysel Derneği onur kurulu üyesidir.

“Turan, oturup sabırla bütün halk edebiyatı ürünlerini tarıyor... Bu taramalardan kendine göre önemli bulduğu konuları ve ipuçlarını değerlendirici görüşleriyle ortaya koyuyor. Bu çalışmayla öncelikle, Türk Halk Edebiyatı ürünlerinde ‘göndergesel anlam’, ‘yan anlam’ gibi öğeleri öğrenirken, ‘özel adlardan yararlanma’ örneklerinin de sergilendiğini görüyoruz. Bunlar arasında kişiler, yer adları, hayvanlar ve nesneler yer alıyor. Metin Turan, bu örnekteki araştırmasını başka edebiyat öğeleriyle sürdürüyor. Bunlar arasında da ‘uzak çağrışımlar’, ‘benzetmeler’ ve ‘aktarmalar’ öne çıkıyor.” (Öner Ciravoğlu)

ESERLERİ:

DENEME-İNCELEME-DERLEME: Enver Gökçe Üzerine (Eleştiri-Tanıtma-İnceleme ve Söyleşiler, yay.haz. Özgen Seçkin ile, 1991), Can İçindedir Canan / Kağızmanlı Cemal Hoca (1992), Âşık Veysel (1994), Yürüyorum Dikenlerin Üstüne (Halk Ozanı Kaplanî’nin Yaşamı, Sanatı Şiirleri, haz. M. Turan, 1994), Kul Himmet (1994), Ozanlık Gelenekleri ve Türk Saz Şiiri (1995), Üç Kanatlı Masal Kuşu: Oğuz Tansel (haz. M. Turan, 1995), Pertev Naili Bortav’a Armağan (haz. M. Turan, 1998), Türk Halk Edebiyatı (ortak yayın, 1998), Türk Halk Şiirinde Anlam Çerçevesi (1998), Dostlar Seni Unutur mu? (Türkçe-İngilizce, 1999), İzahlı Halk Şiiri Antolojisi (haz. M. Turan, 2000), Kültür-Kimlik Ekseninde Türk Edebiyatı (2004).

ŞİİR: Suları Islatan Mecnun (2003).

KAYNAK: Ufuk S. Adıyaman / Aşık Veysel Üzerine İlginç Bir Çalışma (Cumhuriyet Kitap, sayı: 238, 15.9.1994), Faruk Güçlü / Ozanlar Gayri Resmi Tarihin Yazıcıları Değil mi? (Hürses gazetesi, 2.10.1997), Şerif Baykurt / Saz Şiiri Tarihi (Cumhuriyet Kitap, sayı 379, 1997), Vitrindekiler (Cumhuriyet Kitap, 3.9.1998), Öner Ciravoğlu / Daha Çok Araştırma Daha Çok Ürün…(Virgül, Mayıs 1999), Necmi Akyalçın / Kültür-Kimlik Ekseninde Türk Edebiyatı (Cumhuriyet Kitap, 6.5.2004), Haydar Ünal / 2004 Yılı Ruşen Hakkı Şiir Birincilik Ödülü Kazanan Metin Turan’la Söyleşi (Cumhuriyet Kitap, 3.2.2005), İhsan Işık / Resimli ve Metin Örnekli Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi (2. bas., 2009).