Ekonomist, ekonometriyi Türkiye'ye getiren kişi (D. 1920, İstanbul – Ö. 13
Şubat 2007, İstanbul). Prof.
Dr. Mehmet Ali Kılıçbay’ın babasıdır. İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesini
bitirdikten sonra, aynı
fakültede öğretim görevlisi olarak çalıştı. İngiltere (London Schools of
Economics) ve Amerika’da (Harvard
Üniversitesi) öğrenim gördü, ders verdi. Akademik formasyonunu
tamamlayarak Prof. Dr. unvanı aldı. Cumhurbaşkanı Kenan Evrenin Ekonomi
Danışmanı olarak görev yaptı. Ekonomimetreyi Türkiye’ye getiren kişi olarak
tanındı. Prof. Dr. Ahmet Kılıçbay, yaklaşık 2.5 yıldır tedavi gördüğü İstanbul
Balıklı Rum Hastanesi'nde 13 Şubat 2007 günü akciğer enfeksiyonu nedeniyle
hayatını kaybetti. Cenazesi
14 Şubat Çarşamba günü Ataköy Camiinde kılınan cenaze namazının ardından
İstanbul'da defnedildi.
Ekonometriyi Türkiye'ye getiren kişi olarak bilinen
Kılıçbay'ın 20'nin üzerinde kitabıyla çok sayıda makalesi bulunuyor. Eski
cumhurbaşkanları Kenan Evren ile Turgut Özal'ın dönemlerinde Cumhurbaşkanlığı
Ekonomi Başdanışmanlığı görevini yürütmüştü
“Prof Kılıçbay, mesleğe başladığından itibaren, iktisadın
çok zor konularıyla ilgilenmiş ve ele aldığı konuları, en yeni kaynakları da
kullanarak berrak ve açık bir şekilde izah etmiştir. Modern iktisadın teorik ve
ampirik meselelerine tam bir biçimde vukuf etmiş bir bilim adamıdır. Karmaşık
ve zor bir çok iktisadi problemi kendine has bir kolaylık ve tabiilikle çözüme
kavuşturarak, olayların ve teorinin kolay anlaşılmasını sağlamıştır. Bu
özelliğiyle Prof. Kılıçbay açıklamaları ve yazdıkları ile, öğrenciler,
dinleyiciler ve okuyucular tarafından da çok kolay anlaşılan bir bilim
adamıdır. İktisadın çok çeşitli konularında Batı kaynaklarına hakimiyeti, öyle
zannediyorum ki, ülkemizde çok az bilim adamına nasip olmuştur. Bu durum ona
öğretici ve yazar olarak ayrı bir özellik sağlamış ve çok sayıda eser vermesine
yardım etmiştir. İktisattaki gelişmeleri her zaman yakından takip
etmiştir. Eserlerinde kendisinin geliştirdiği birçok yenilikler bulunmaktadır.
Kılıçbay, metotlu ve sabırlı çalışma yeteneği sayesinde, çok az bilim
adamına nasip olacak bir yazma imkân ve kabiliyetine sahip olmuştur.
Çalışkanlığı, bitmez tükenmez enerjisi, araştırmacı ve bilimsel şüpheciliği
sayesinde Türk bilim hayatına essiz eserler kazandırmıştır. Daha asistanlığının
ilk yıllarında J. M. Keynes’in meşhur, “İstihdam, Faiz ve Para Teorisi”
adlı eserini tercüme etmiştir.
Prof.
Dr. Kılıçbay’ ın akademik çalışma ve yayınlarını üç ana gruba
ayırarak incelemek mümkündür. Birincisi; genel iktisat, kantitatif
iktisat ve planlama ile ilgili yayınlar, ikicisi; ekonometri ile ilgili
eserler, üçüncüsü; Türkiye ekonomisi ve Türk iktisat politikaları
ile ilgili eserlerdir. Ancak bu ayırımı dönemler olarak yapmak doğru ve mümkün
değildir.” (Prof. Dr. Ahmet M. Gökçen)
BASILI ESERLERİ:
Para
Teorisi ve Maliye Politikası (Alvin Hansen’den çev., 1959), İktisadi Planlamanın Modern Metotları (1961), İktisat Teorisi (1962), Ekonometri
(1965), Türk Plan Modeli ve Metodolojisi
(1966), İktisadın Prensipleri (1968),
Türkiye ve İstanbul Sanayiinde Son
Gelişmeler (1970), Kantitatif İktisat
Teorisi ve Politikası (1970), Ekonometrik
Metotlar ve Araştırma (1975), Türkiye'de
Siyah-Beyaz Televizyon Yayınından Renkli Yayına Geçiş Konusu Üzerinde
Sosyo-Ekonomik bir Araştırma (1977), Ekonomiye
Giriş (1977), Ekonometrinin Temelleri
(1980), İktisadi Planlama (1981), Uygulamalı Ekonometri (1983),
Türk
Ekonomisi, Modeller, Politikalar, Stratejiler (1984), Türk Ekonomisinde
Enflasyonun Anatomisi (1984), Türkiye'de Piyasa Ekonomisi (1985), İktisat Teorisi, İktisat Politikaları ve
İşletme (1988), Çankaya'dan Ekonomiye
Bakış (1989), Türk Ekonomisinin Son
10 Yılı (1991), 21.Yüzyılın
Türkiye'sinde Çağdaşlaşma (1999), Her
Yönüyle Enflasyon (1991), Değişen
Dünyada Türk Ekonomisi (1993), Politika
ve Ekonomi (1994), Türkiye'nin Ekonomi
Politikaları-1930-1996 ve Sonrası (1997), Ekonometri ve İktisat Politikası (1999), Türk Ekonomisinin Genişleyen Ufukları (2002), Ekonomik Kriz ve Sonrası (2002).
BASILMAMIŞ ESERLERİ: İstihdam, Faiz ve Para Teorisi (J. M. Keynes’ten çeviri, 1952), İstihlak Tasarruf ve Yatırım (Doktora
tezi,1953), İktisadi Gelişme
(Doçentlik tezi, 1957).
KAYNAK: Prof. Dr. Ahmet Kılıçbay vefat etti (milliyet.com.tr,
13.2.2007), Türkiye Yazarlar Birliği - 2008 Kültür Sanat Yıllığı (2008), Prof.
Dr. Ahmet M. Gökçen (Ekonometri Bölümü Başkanı) / Hocam Prof. Dr. Ahmet
Kılıçbay: Anılar-Fikirler (http://eidergisi.istanbul.edu.tr, 2.8.2015), İhsan Işık / Resimli ve Metin Örnekli Türkiye Edebiyatçılar ve
Kültür Adamları Ansiklopedisi (C. 12, 2015).