Asker, siyaset adamı, tarihçi
(D.1865, Manastır – Ö. 1945). Hacı Salih Bey ile Gülsüm Hanım'ın oğludur. 1883
yılında Topçu Harbiye Mektebini bitirdi. Manastır Askerî İdadisi (Lisesi) tarih
öğretmenliğine atandı. Bu okulun müdürlüğü görevinde bulundu. Burada Mustafa
Kemal’e öğretmenliğini yaptı. Sahra Topçu Yarbaylığına kadar yükseldi, Topçu
15. Alay Kumandanlığı’ndan Ocak 1911’de emekliye ayrıldı. Seferberlik (Birinci
Dünya Savaşı, 1914-18) dolayısıyla yeniden göreve çağrılarak Kuleli İdadî-i
Askerî (Kuleli Askerî Lisesi) tarih öğretmeni olarak görevlendirildi. 1 Aralık
1919 tarihinde yeniden emekliye ayrıldı. İstanbul Kız Lisesi’nde sözleşmeli
olarak tarih öğretmenliğine atandı.
Bu görevde iken, V. Dönem (4 Mayıs 1931- 1 Mart 1935) Diyarbakır Milletvekilliğine seçildi.
Parlamenterlik görevi boyunca Maarif Encümeni (Milli Eğitim Komisyonu) üyeliği
görevinde bulundu. 1945 yılında öldü. Bir oğlu vardır.
ESERLERİ (Tarih):
Tarih-i Osmanî: 1892-1896 (1914),
Osmanlı İmparatorluğu’nun Safahât-i
Siyâsiyyesi, İnkıraz ve İstiklâl Muharebesi (1924 yılında Kuleli Askerî
Lisesinde verdiği konferans metni, 1924), Manastır
Vilâyeti Tarihçesi (Manastır 1911), Cihan
Tarihinde Türkler ve Meziyetleri (1928), Kuleli Askerî Lisesinin Bulunduğu Kışlanın Tarihi, Makedonya Tarihi, Endülüs Tarihi.
KAYNAK: Prof. Dr. İhsan Güneş /
Türk Parlamento Tarihi TBMM - V. Dönem 1935-1939 II. Cilt (Türkiye Büyük Millet
Meclisi Vakfı Yayınları), Güngör Topçu / Atatürk'ün Tarih Öğretmeni Mehmet
Tevfik Bilge (2006), İhsan Işık / Diyarbakır Ansiklopedisi (2013) - İhsan Işık
/ Resimli ve Metin Örnekli Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları
Ansiklopedisi (C. 12, 2015).