Meriç Sümen

Koreograf, Balerin

Doğum
Eğitim
Ankara Devlet Konservatuarı Bale Yüksek Bölümü

Balerin, koreograf. 1943 yılında Edirne’de doğdu. Meriç Sümen (Kanan), Ankara Devlet Konservatuarı Bale Yüksek Bölümü’nü bitirdikten sonra (1961), Ankara devlet Opera ve Balesi’nde sanatçı olarak çalışmaya başladı. Öğrenimi sırasında Londra Royal Okulu (1960)’na gitti. 1965 yılında Sofya Devlet Balesi’nde konuk balerin olarak “Giselle”de rol aldı. 1972, 1979 ve 1982 yıllarında Moskova Bolşoy Balesi’nde yine “Giselle” rolünü oynayarak Bolşoy Balesi tarihinde başrol üstlenen ilk yabancı “prima balerin” oldu. Ayrıca Leningrad, Kiev, Minsk, Riga ve Odessa’da da konuk sanatçı olarak dans etti. Daha sonra Polonya, Japonya, Danimarka, İngiltere gibi ülkelerde sahneye çıktı.

Sümen, 1973 yılında Kopenhag Balesi’nde bir ay süreyle bale dersleri verdi. 1976’da Tokyo’daki I. Dünya Bale Yarışması Galası’nda ‘Onur Konuğu’ olarak dans etti. Uluslararası bale yarışmalarında iki kez (1980 ve 1981) seçici kurul üyesi olarak Türkiye’yi temsil etti. 1976-86 yılları arasında Ankara Devlet Opera ve Balesi Genel Müdürlüğü’nde, 1986-89 ve 2000-02 yıllarında İstanbul Devlet Opera ve Balesi Müdürlüğü’nde dansçılığın yanı sıra Başkoreograf ve Bale Sanat Yönetmeni olarak görev aldı. Ankara ve İstanbul Devlet Opera ve Balelerinin dışında konuk dansçı olarak İngiltere, Almanya, Danimarka, İtalya, Rusya, ABD, Hollanda, Polonya, Yugoslavya, Bulgaristan, Japonya, Mısır, Pakistan, Tunus, Cezayir ve Kıbrıs’ta dans etti.

1983-84 yıllarında Moskova’ya giderek, Bolşoy Dans Akademisi Hocalık Bölümü’nü bitirdi ve ‘Bale Öğretmeni’ diplomasını aldı. 1989-92 yılları arasında Mimar Sinan Üniversitesi İstanbul Devlet Konservatuarı’nda öğretim üyesi olarak çalıştı. 1981 ve 1985 yıllarında Moskova Bale Yarışmalarında, 1980’den itibaren yapılan Varna Uluslararası Bale Yarışmaları ile 1984, 1987, 1991 ve 1995’teki Osaka / Tokyo Dünya Bale Yarışmalarında seçici kurul üyeliklerinde bulundu. Haziran 1998’de Texas-Ballet Theater Dallas’da Konuk Eğitmen olarak klasik bale dersleri verdi.

Bale sanat dalındaki ilk ve tek T.C. Devlet Sanatçısı unvanına sahip olan Sümen, 1990 yılında İstanbul Devlet Opera ve Balesi’nde Başdansçı Repetitörlüğü görevini yaparken, Haziran 2005’te İstanbul Devlet Opera ve Balesi’nin Müdür ve Sanat yönetmenliği görevine atandı. 5 Temmuz 2005 tarihinde de Ankara Devlet Opera ve Balesi Genel Müdürlüğü görevine getirildi. Evli ve bir çocuk annesi olan Sümen,  62 yaşında emekli oldu.

Meriç Sümen, bale kariyerinde başdansçı olarak; Kuğu Gölü, Giselle, Fındıkkıran, Uyuyan Güzel, Romeo ve Jülyet, Don Kişot, Şımarık Kız, Judith, Ferhat ile Şirin, Bahçesaray Çeşmesi, Şehrazat, Le Sylphide, Çeşmebaşı, Pagodalar Prensi, Güzel ve Canavar, Üç Kızkardeş, Orpheus, Kanlı Düğün, Pas De Quatre, Pembe Kadın, La Bayadere, Paquita, Sylvia, Faust, Hançerli Hanım, Fantastik Senfoni, Petruşka, Le Spectre de la Rose, Esmeralda, Kamelyalı Kadın, Antonius ve Cleopatra gibi birçok eserde dans etti. 1998 yılında Halk Sigorta’nın maddi katkıları ile Beyhan Murphy’nin koreografisini yaptığı Afife adlı eserde, alışageldiği klasik baleden farklı olarak modern ve doğaçlama teknikleri ile yıllar sonra tekrar seyirci önüne çıktı.

Sümen, ulusal ve uluslararası alanda birçok birincilik ve onur ödülü aldı. 1972 yılında Türk Kadınlar Birliği’nce ‘Yılın Sanatçısı’ seçildi. 1973’te Danimarka’nın başkenti Kopenhag’da, 1975’te Varşova’da, uluslararası yarışmalarda ‘En İyi Dansçı’ ödüllerini kazandı. 1981 yılında T.C. Devlet Sanatçısı unvanını aldı.  Türk Balesi’nin 50. Kuruluş Yılı dolayısıyla dansçı ve eğitmen olarak baleye yaptığı katkılardan ötürü Şubat 1998’de Tiyatro ve Opera Oyuncuları Vakfı (TOBAV)’dan iki ‘Özel Ödül’ aldı.

Türkiye'de bale sanat dalında ilk ve tek devlet sanatçısı olan baş balerin Meriç Sümen'in hayatını konu alan Dansa Aşık Bir Kuğu (2010) adlı bir kitabı vardır.

KAYNAK: Büyük Larousse Ansiklopedisi (1986), Ana Britannica Ansiklopedisi (1986), Ayşe Arman / Söyleşi (Hürriyet 2005), Grolier İnternational Americana Encyclopedia (2005-2006), Osman Taşdelen / Bizim Anadolu (Ekin Sanat 2006), Dans pistinden kitap raflarına (Hürriyet, 18 Ağustos 2010), Tek Seferlik Söyleşiler (atolyemacka.com, 5.12.2015).

FOTO GALERİ

İLGİLİ BİYOGRAFİLER

Devamını Gör