Hadis ve tefsir bilgini (D. 1923, Nazilli / Aydın - Ö. 1987,
İstanbul). Kur’ân-ı Kerim okumayı beş-altı yaşlarında iken babası Ali Molla’dan
öğrendi. İlk ve ortaokulu Nazilli’de bitirdi. Ortaokulda öğrenci iken babası
vefat (1940) etti. Çocukluğu sıkıntılar içinde geçti. 1947 yılında Afyon
Lisesinden mezun olunca özel olarak Kur’an ve Arapça dersleri almaya devam
etti. Nazilli hocalarından Arif Efendi’den emsile (Arapça dilbilgisi), Tavaslı
Tahir Efendi’den avâmil (İslâm hukuku) ve izhar (açıklama, yorum) okudu. Şubat
1948’de askere gitti ve askerliğini Zara’da (Sivas) 36. Piyade Alayında yedek
subay olarak yaptı. Askerden döndükten sonra girdiği (1949) Ankara
Üniversitesinde İlâhiyat Fakültesini 1953’te bitirdi ve İstanbul İmam Hatip
Okuluna meslek dersleri öğretmeni olarak atandı.
İstanbul’da Mehmed Akif’in yakın arkadaşı olan Hasan Basri
Çantay’dan Arap edebiyatı ve tercüme dersleri aldı. 1956-58 yıllarında Millî
Eğitim Bakanlığı tarafından Irak’a gönderildi. Orada resmî olarak
Külliyetü’1-Adâb ve’l-Ulûm’daki Arapça derslerine, özel olarak da
el-Medresetü’l-Mercâniyye ile Seyyid Sultan Ali medreselerinde Muhammed Fuâd
el’Alûsî’nin derslerine devam ederek Sahîh-i Müslim’i okudu. Bu arada
diğer hadîs külliyâtını da inceledi. 1961 yılında İstanbul Yüksek İslâm
Enstitüsünde tefsir dersi öğretim üyesi oldu. 1983 yılında emekliye ayrıldı.
Tefsir ve hadis alanlarında önemli eserler hazırladı. Makaleleri İstanbul
Yüksek İslâm Enstitüsü (1964), Tohum (1972) ve Diyanet (1973)
dergilerinde yayımlandı. İbn-i Kesir Tefsiri ve Sahih-i Buhari
çevirileriyle tanındı.
ESERLERİ:
Kur’ân’ın Faziletleri (1978), El-Fevzu’l-Kebîr fi Usûli’t-Tefsir (İbn-i Kesir
tefsirinden aynı adla çevirisi, 1980), Tefsire Giriş (1981), Sahih-i
Buhari ve Tercümesi (17 cilt, 1998), Sahih-i Müslim ve Tercümesi (8
cilt, 1999).
Ayrıca, Arapçadan başka çevirileri ve ders kitapları vardır.
KAYNAK: İhsan
Işık / Resimli ve Metin Örnekli Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları
Ansiklopedisi (2. bas., 2009).