Mehmet Rifat

Gösterge Bilimci

Doğum
Eğitim
İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Fransız Dili ve Edebiyatı, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Roman Dille

Göstergebilimci. 1949, İstanbul doğumlu. Saint-Benoit Fransız Erkek Lisesini ve İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Fransız Dili ve Edebiyatı ile Roman Dilleri ve Edebiyatı bölümlerini bitirdi. Aynı bölümde Fransız dili ve edebiyatı alanında doktora yaptı. 1978’den itibaren belirli sürelerle Paris’te Ecole des Hautes Études en Sciences Sociales’de ve College de France’ta doktora sonrası göstergebilim araştırmaları yaptı. İstanbul Üniversitesi, Yeditepe Üniversitesi ve Boğaziçi Üniversitesinde öğretim görevlisi olarak bulundu. Göstergebilim, dilbilim, yazınsal eleştiri, eleştiri kuramları, Fransız yazını, çeviri kuramı, masal incelemesi alanlarında çalıştı.

ESERLERİ:

İNCELEME-ARAŞTIRMA-DENEME: Yazınsal Betik Üstüne Araştırmalar (1976), Roman Kurgusu ve Yapısal Çözümleme: Michel Butor’un Değişim’i (doktora tezi, 1977; yayımı 1978), Başlıca Dilbilim Terimleri (ortak, 1978); Dilbilim ve Dilbilgisi Terimleri Sözlüğü (ortak, 1980), Genel Göstergebilim Sorunları: Kuram ve Uygulama (1982; gözden geçirilmiş 2. baskı 1986), Dilbilim ve Göstergebilim Kuramları (Temel metinlerin çevirisiyle, 1983), Dilbilim ve Göstergebilim Terimleri (ortak, 1988), Dilbilim ve Göstergebilimin Çağdaş Kuramları (1990), Göstergebilimin ABC’si (1992); Homo Semioticus (1993, gözden geçirilmiş ve gen. 4. basım, 2001), Balzac Kitabı (haz. M. Rifat, 1994), Çeviri ve Çeviri Kuramı Üstüne Söylemler (haz. M. Rifat, 1996), Eleştiri ve Eleştiri Kuramı Üstüne Söylemler (haz. M. Rifat, 1996), Göstergebilimcinin Kitabı (Göstergebilimin ABC’si’nin gözden geçirilmiş ve gen. bas., 1996), Gösterge Avcıları: Şiiri Okuyan Şairler 1 (1997, gözden geçirilmiş 2. bas., 2000),  XX. Yüzyılda Dilbilim ve Göstergebilim Kuramları: 1- Tarihçe ve Eleştirel Düşünceler / 2- Temel Metinler (1998, gözden geçirilmiş 2. bas., 2000; gözden geçirilmiş ve gen. 3. bas., 2005), Honoré de Balzac: Romancının Evreninden Sahneler (Balzac Kitabı’nın gözden geçirilmiş ve dönüştürülmüş biçimi, 1999), Gösterge Eleştirisi (1999; gözden geçirilmiş ve gen. 2. bas. 2002), Çeviri Seçkisi I: Çeviriyi Düşünenler (haz. M. Rifat, 2003), Çeviri Seçkisi II: Çeviri(bilim) Nedir? - Başkasının Bakışı (haz. M. Rifat, 2004), Eleştiri Seçkisi: Eleştirel Bakış Açıları (haz. M. Rifat, 2004).

ÇEVİRİ: Gorgias (Platon’dan, 1975; yeni çeviri, 1999); Masalın Biçimbilimi (V. Propp’tan, 1985; yeni çeviri, 2001); Sekiz Yazı (R. Jakobson’dan, 1990), Roman Üstüne Denemeler (M. Butor’dan, 1991), Göstergebilimsel Serüven (R. Barthes’tan, 1993; gözden geçirilmiş 5. bas. 2005), Yazın Kuramı (Rus biçimcilerinden T. Todorov’un derlemesi, 1995; gözden geçirilmiş 2. bas. 2005), Kitaplarımdan Birini Nasıl Yazdım (I. Calvino’dan, 1996), Eiffel Kulesi (R. Barthes’tan, 1996). 

KAYNAK : İhsan Işık / Resimli ve Metin Örnekli Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi (2. bas., 2009).