Çocuk edebiyatçısı (D.
1902, Çengelköy / İstanbul - Ö. 18 Ekim 1996, Çengelköy / İstanbul). Çanakkale
ve Sarıkamış savaşlarında iki defa yaralanmış olan Binbaşı Ali Galip Bey’in
oğludur. Annesi güzel keman çalan bir ev kadınıydı. Ayaklarındaki sakatlık
nedeniyle okula gidemedi ve yirmi altı yaşına kadar toplumdan uzakta yaşadı.
Ayrıca hiçbir öğretmenden ders almadan kendi kendisini yetiştirdi, Fransızca
öğrendi. Devlet Demiryollarında ambar memuru (1929), Türkiye Matbaasında
ciltçi, dizgici ve yönetici olarak (1931) çalıştı. Ev-İş Kadın gazetesi
ile Hayat dergisinde sekreterlik, arşiv şefliği, idare ve yayın
müdürlüğü gibi çeşitli görevlerde bulundu. İdare müdürlüğü yaptığı Doğan Kardeş
Matbaasından 1974 yılında emekliye ayrıldı.
İlk yazılarını Yavru
Türk dergisinde yayımladı. Ev-İş ve Moda Albümü dergilerinin
yazı işleri müdürlüğünü yaptı. Ateş, Yıldız, Ev-İş Kadın, Yavrutürk,
Muallimler Birliği, Çocuk Haftası, Binbir Roman, Ceylan, Gelincik gibi
dergilerde çalıştı. 1936 yılından sonra İstanbul’da çıkan hemen bütün çocuk
dergilerinde şiir, hikâye ve çocuk romanları yazdı. Türkiye Yayınevinin “Evin
Romanları” dizisinde kitapları yayımlandı. 500’e yakın çocuk romanı yazdı. Daha
önce yazdığı birçok kitabını yaktı. Çoğu öğüt verici, basılan yüzden fazla
çocuk romanı ile çocuk edebiyatımızın popüler yazarları arasında yer aldı. Daha
çok sevgi ve acıma duygusu gibi temaları işleyen çocuk romanlarıyla tanındı.
1980’e kadar pek çok kuşak onun melodram havası ağır basan kitaplarını okuyarak
okuma alışkanlığı edindi. Ancak o kendisini edebiyatın dışında görmüştü. “Hz.
Muhammed’in Hayatı” adlı bir incelemesi de vardır. İlk romanı olan “Üçayaklılar”, uzun yıllar çalıştığı
Türkiye Yayınevinin sahibi Tahsin Demiray’da kaldı ve basılmadı. Öğrenim
çağındaki çocukların kitap okuma alışkanlığı kazanmasında büyük pay sahibi olan
Tuğcu çocuk edebiyatında akla gelen ilk ve en önemli yazarlardan biridir.
“Yazdıklarım hep güzel
biter, umut verir. Yazdıklarımda hiç kimseyi öldürmemişimdir. Çocuklar
cinayetten hoşlanmazlar.” diyen Tuğcu’nun eserlerinde yalnızlık, acı,
ıstırap, keder, üzüntü kısacası insanı hüzne sürükleyecek unsurlar bol olmasına
rağmen bunlar, okuyucuyu karamsarlığa itmez, kötümser yapmaz. Bütün insanî
duyguları hisseder ve kitaplarında küçük okuyucularına da hissettirmek ister.
Eserlerinden yararlanılarak “Ayşecik” (yön. M. Ün, 1960), “Kolsuz Bebek” (yön.
M.H. Egeli, 1961), “Yüz Karası” (yön. Y. Atadeniz, 1964) adlı filmler yapıldı. Üvey
Baba adlı romanı TV dizisi olarak filme çekildi. 1995 TÜYAP Kitap Fuarı
Çocuk Edebiyatı Onur Ödülü kendisine verildi.
BAŞLICA ESERLERİ:
ÇOCUK KİTABI: Sokak
Çocuğu (1955), Yetim Ali (1957), Ahretlik (1958), Korkunç
Yıllar (1958), Hırsızın Oğlu (1959), Yetim Malı (1959), Ayşecik
(1960), Unutulan Çocuk (1960), Yolunu Şaşıran Adam (1960), Kimsesiz
Çocuklar (1963), Anasının Kuzusu (1964) Yer Altında Bir Şehir
(1964), Ah Bu Çocuklar (1968) Eskici Baba (1968) Maymunlar
Adası (1968), Serseri Çocuklar (1968), Babasının Oğlu (1969),
Köyden Gelen Yabancı (1969), Pasifikte Bir Türk Genci (1969), Balıkçı
Güzeli (1970), Çocuklar Adası (1970), Öksüz Oğlan (1970), Adını
Değiştiren Çocuk (1971), Altın Bilezik (1971), İncili Terlik
(1971), Üvey Baba (1971), Düşkün Çocuk (1972), Sokak Çocuğu
(1972), Köyünü Unutan Adam (1972), Yuvadan Uzak (1972), Zavallı
Büyük Baba (1972), Küçük Serseri (1975), Dağdaki Yabancı
(1975), Şeytan Çocuk (1975), Annelerin Çilesi (1975), Cambazın
Kızı (1975), Yılanlı Bağ (1975) Yetim Ali (1976), Annesizler
(1977), Köyden Gelen Kız (1977), Zavallı Çocuk (1982), Aferin
Yaşar (1983), Sokak Köpeği (16. bas., 1985), Bir Ocak Söndü
(1987), Süt Kardeşler (3. bas., 1987), Baba Evi (5. bas., 1987), Kuklacı
(3. bas., 1988), Bir Garip Kızcağız (3. bas., 1988), Babam ve Ben
(3. bas., 1988), Kuyulu Bahçe (3. bas., 1988), Benim Annem (3.
bas., 1988), Bu Çocuk Kimin (6. bas., 1988), Toprak Adamları (6. bas., 1988),
Babasızlar (6. bas., 1988), Balıkçının Kızı (5. bas., 1988), Küçük Hanım
(5. bas., 1988), Ana Hakkı (1991).
İNCELEME: Hz.
Muhammed’in Hayatı.
HAKKINDA: Fahrettin Güngör / Çocuk Romanlarının Ünlü Yazarları
(Maya, Mayıs 1979), Yusuf Eradam / Dünyanın En Zengin Adamı: Kemalettin Tuğcu
(Cumhuriyet Kitap, 4.9.1995), Necdet Neydim, Kemalettin Tuğcu Niye Çok
Tartışılıyor (Dünya Kitap, 6.11.1998), Selim İleri / Çocuk Edebiyatı Yıllığı
(1998), Behçet Necatigil / Edebiyatımızda İsimler Sözlüğü (18. bas., 1999),
Şükran Kurdakul (gen. 6. bas., 1999), Mehmet Nuri Yardım / Romancılar Konuşuyor
(2000), TBE Ansiklopedisi (2001).