Feridun Andaç

Deneme Yazarı, Eleştirmen, Yazar

Doğum
27 Temmuz, 1954
Eğitim
Marmara Üniversitesi Eğitim Fakültesi
Burç
Diğer İsimler
Şehrî

Denemeci, eleştirmen. 27 Temmuz 1954, Erzurum doğumlu. Şehrî imzasını da kullandı. İlk, orta ve lise öğrenimini bu kentte; yükseköğrenimini İstanbul Marmara Üniversitesi Eğitim Fakültesinde tamamladı. Türkçe ve edebiyat öğretmeni, okutman olarak liselerde ve Marmara Üniversitesinde görev yaptı. 1987’de kendi isteğiyle bu görevlerinden ayrıldı, Temmuz 1987’den beri özel kurum ve kuruluşlarda halkla ilişkiler, idari işler, yayın-tanıtım işleri konularında yöneticilik yaptı. 2002’de Dünya Kitaplarının yayın yönetmenliğini üstlendi. Sonra eğitim ve sağlık hizmeti veren bir kuruluşta genel koordinatör olarak çalışmalarını sürdürdü.

Edebiyat ve resim sanatı ile ilişkisi ortaokul yıllarında başladı. Edebiyat çalışmaları 1980 sonrası yoğunluk kazandı. İlk yazısı (Klasik Rus Edebiyatının Kurucusu: Puşkin), 1983’de Yazko-Somut dergisinde yer aldı. Diğer inceleme, eleştiri ve denemelerini Yazko Somut, Yazko Edebiyat, Yeni Düşün, Martı, Broy, Milliyet Sanat, Çağdaş Türk Dili, Gergedan, Şehir, Varlık, Adam Sanat, Kavram, Gösteri, Edebiyat ve Eleştiri, Yeni Biçem, Adam Öykü, Özgür Gündem, Cumhuriyet, Yeni Yüzyıl, Evrensel gibi dergi ve gazetelerde yayımladı.

Yazılarının bir bölümünü topladığı Gerçekçilik Yolunda (1989) adlı eseriyle 1987 Akademi Kitabevi Eleştiri-Deneme Birincilik Ödülünü, Işık  Ol Günüme Ağ adlı denemesiyle de 1994 Abdi İpekçi Barış ve Dostluk Ödülünü, Necati Cumalı’yla yaptığı Yazıya Adanmış Bir Ömrün Tanıklığında adlı söyleşisiyle PEN Onat Kutlar Söyleşi Birincilik Ödülünü, Gönlümün Yitik Yurdunda öyküsüyle 2002 Haldun Taner Öykü Ödülünde üçüncülüğü, Celile’de Kuşlar Ölüyor adlı deneme kitabı ile 2004 Ömer Asım Aksoy Ödülü aldı. Yurt içi ve yurtdışındaki birçok uluslararası toplantıda ülkemizi temsil etti. Ekonomide Dayanışma (1987-89), Yayın Dünyası (1989-90), TYS Edebiyat (1994) adlı dergilerin yayın yönetmenliğini üstlendi. Türkiye Yazarlar Sendikası, Edebiyatçılar Derneği, PEN Yazarlar Derneği, Dil Derneği üyesidir.

“İçsesinin, içe bakışının bilinci ve duygu yoğunluğuyla yazıyor Andaç. Anlatıyor ya da bir Doğu anlatıcısı edasıyla sözünü kuruyor. Karşınıza çıkan her denemesinde bu birikimi, zenginliği görüyorsunuz.“ (Agnete Igvas)

Andaç‘ın geliştirmeye yöneldiği savın bir uğrağı (…) yazarın asıl yurdu yazıysa, bu her zaman sonradan kazanılmış bir yurt olacaktır, konuşma dilinin ya da ana dilin her zaman biraz ötesinde kalan bir bölge. (…) öteki uğrağı (…) yola çıkan ruh, her zaman bir daire çizerek yine kökene mi dönecektir, vaktiyle Necatigil‘in savunmak istediği gibi? Andaç, Mevlânâ‘nın ‚Aslından uzak düşen kişi, vuslat zamanını arar’ sözünü anarak bu daha klasik teze de olanca gücünü hissettireceği bir hareket alanı açıyor. (…) İki uğrağı da yokluyor, iki olasılığa da kendilerini geliştirme imkânı tanıyor. Ama kendi tutumunun daha bireşimci bir teze yöneldiği söylenebilir: Çıkış noktası, kişiyi tutuklayan ebedi bir bağlanma noktası olduğunda kendi değerini de yitirir; kökenin ve geçilen yerlerin asıl anlamı, ancak bir ‚sürüklenişe’ teslim olunduğunda ortaya çıkacaktır. (Orhan Koçak)

ESERLERİ:

İNCELEME-ELEŞTİRİ: Gerçeklik Yolunda (1989), Yazınsal Gerçekliğin Boyutları (1996), Öykücünün El Kitabı (1999), Edebiyatımızın Yol Haritası (2000).

DENEME: Işık Ol Günüme Ağ (1998), Söz Uçları Yazı Burçları (1998), Aynanın Arkası (2002), Babil’e Yolculuk (2003), Yazarın Kitabı (2004), Günün Gölgedeki İzi  (2004), Celile’de Kuşlar Ölüyor (2004), Küllenen Her Şey (2005).

SEÇKİ: Sürgün Edebiyatı / Edebiyat Sürgünleri (1996).

ÖYKÜ: Gönlümün Yitik Yurdunda (2003), Kar Masalları (2004).

SÖYLEŞİ: Söz Uçar Yazı Kalır (1996), Adalet Ağaoğlu Kitabı (2000), Türkân Şoray ile Yüz Yüze Gözlerinden Bellidir (2000), Yaşar Kemal’in Sözlerinde Yaşamak (2003), Edebiyatımızın Kadınları (2004).

DERLEME: Sürgünlüğün Bin Yüzü (2004), Sözcüklerin Diliyle Konuşmak (2004).

HAKKINDA: Orhan Koçak / Deneme ve Deneyim (Virgül, sayı: 12, Ekim 1998), Efnan Atmaca / Güneşe Doğru (Virgül, sayı: 9, Haziran 1998), Edebiyatımızın Yol Haritası (Hece, sayı: 45, Eylül 2000), TBE Ansiklopedisi (2001), İnci Asena / Yirminci Yüzyılda Yazınımıza El Verenler (2001), Agnete İgvas / Hayatla Edebiyatın Buluştuğu Kavşak (Virgül, sayı: 59, Şubat 2003), Asuman Kafaoğlu-Büke / Günün Saklı Sevinci (Radikal Kitap, 27.1.2005), İhsan Işık / Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi (2006).

FOTO GALERİ

İLGİLİ BİYOGRAFİLER

Devamını Gör