Adalı Halil

Güreşçi

Doğum
Ölüm
10 Şubat, 1927

Milli güreşçi (D. 1870, Kilise köyü - Adaiçi buçağı / Edirne - Ö. 10 Şubat 1927, Edirne). Babası Kara Mehmed de meşhur bir pehlivandı. Güreşe babasının teşvikiyle küçük yaşta, döneminin ünlü pehlivanı, Kırkpınar'da 26 sene başpehlivan olmuş meşhur Aliço’nun yanında başladı. Ondan güreşin bütün inceliklerini öğrendi. 1.98 boyunda, 130-135 kilo ağırlığında, devrinin iri pehlivanlarından idi.

Koca Yusuf ve Kurtdereli gibi yağlı güreşin ustalarıyla karşılaştı. Kurtdereli Mehmed Pehlivan'la beraber Avrupa’ya gidip, orada karşılaştığı bütün rakiplerini çok kısa zamanlarda yendi. Almanya’nın çeşitli kentlerinde, Paris, Viyana v ediğer şehirlerde güreşti. Avrupa’da yenmedik rakip kalmayınca Amerika’ya geçti. Orada da bütün rakiplerini kısa zamanda yendi Boston, Chicago, New York da güreşti. 1.98 boyunda ve 150 kilo ağırlığında olduğu için Amerika'da "Türk Aslanı" diye adlandırıldı.

Yurda döndükten sonra bir çiftlik satın aldı. Çiftçilik yapmaya başladı. 1 Ocak 1901’de Hamburg’daki turnuvaya katıldı. 6 pehlivanla güreş yaptı. En fazla dayanabilen 7 dakika dayanabildi.

Adalı Halil, Kırkpınar'da 18 yıl başpehlivanlık kazanarak, yağlı güreşin en büyük ustaları arasında yer aldı. Adalı Halil. Grekoromen güreşin de ustasıydı. Chicago da yaptığı bir maçta güreşen rakibine kızıp kaburga kemiğini kırdığı için izleyiciler tarafından az daha linç ediliyordu. 

1925 yılında soğuk algınlığı ilaçsızlık ve bakımsızlık yüzünden zatürreye döndü ve 10 Şubat Salı günü Adalı Halil Pehlivan hakkın rahmetine kavuştu. Kabri, Edirne'de, Kasımpaşa Camii önünde bulunmaktadır. Her yıl bu mezarın önünde, kırkpınarda güreş tutacak pehlivanların katılmasıyla geleneksel bir tören düzenlenmektedir. Bugün bile Kırkpınar güreşleri başlamadan evvel, tüm katılımcılar başpehlivanlar ve organizatörlerle birlikte güreş izlemeye gelen misafirler davul zurnalarla birlikte Güreş Tekkesi Şeyhi Cemalettin Efendi ile yanyana yatan Adalı Halil’in mezarını ziyaret edip fatihalar okurlar. Kırkpınar güreşlerinin açılışı Adalı’nın mezarına uğramadan başlanmaz.

KAYNAKÇA: Morpa Spor Ansiklopedisi (Cilt 3, 1997), Sporda Ünlüler Ansiklopedisi (1986), Türkiye Milli Olimpiyat Komitesi’nin 100 Yılı (2008).

FOTO GALERİ

İLGİLİ BİYOGRAFİLER

Devamını Gör