Divan şairi (D. ?, Taşlıca - Ö. 1582, Tamışvar). Arnavut asıllıdır. Arnavutluk’tan İstanbul’a gelerek orduya katıldı. Bir yandan da bilgilerini geliştirme çabası gösterdi. Bazı vakıfların mütevelliliğine (yöneticilik) getirildi. Şiirleriyle başta Kanuni Sultan Süleyman olmak üzere döneminin ileri gelenlerinin gözüne girdi. Kanuni’nin Bağdat seferine katıldı (1535). Padişahla İran seferine katılan Şehzade Mustafa’nın Konya Ereğlisi yakınlarında boğdurularak öldürülmesi (1533) olayı üzerine yazdığı mersiyesi askerlerce sevilerek okundu. Ancak bu mersiyesi nedeniyle, boğdurma olayını düzenleyen Sadrazam Rüstem Paşa tarafından öldürtülmek istendi. Kanuni izin vermeyince kurtuldu. Rüstem Paşa’nın şerrinden kurtulmak için sınır boyunda bir toprak alarak Bosna-Tamışvar’a gitti, orada veya Zvornik kasabasında öldü. İran örneklerine bağlı kalmadan sade bir dille yazdığı Şah ü Geda, Yusuf ve Züleyha adlı mesnevileriyle ünlüdür.
ESERLERİ:
Divan (1977, Divanından Örnekler, Mehmet Çavuşoğlu tar., 1983), Hamse (beş mesnevisinden Şah ü Geda ile Yusuf ve Züleyha basıldı. Diğer mesnevileri: Gencine-i Raz, Gülşen-i Envar, Kitab-ı Usul), Şehrengiz-i İstanbul (Mehmet Çavuşoğlu tar. Türk Dili ve Edebiyatı dergisi, 1969).
Ayrıca Edirne’yi anlatan bir Şehrengiz’i de vardır.
KAYNAK: Bursalı Mehmed Tahir / Osmanlı Müellifleri II (1972), İhsan Işık / Resimli ve Metin Örnekli Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi (2. bas., 2009).
