Yönetici, devlet görevlisi (D. 928 ? – Ö. 933 ?). Abbasiler döneminde Hilâfet çevreleri ve Şağab Hatun’un yakın hizmetinde bulunan kişilikli kadınlardan biridir. Her ne kadar Zeydan Hanım’ın varlığı ve “el-kahramane” (özel vekil) olarak görevlendirilmesi Semmel Hanım’ın ölümünden sonra çok daha belirgin bir duruma gelmişse de onun çok daha önceki yıllarda Hilafet sarayları ile Şağab Hatun’un yakın çevresi ve özel hizmetinde olduğu anlaşılmaktadır.
Zeydan Hanım’ın, Hilâfet sarayları, ümera ve vüzera (amirler ve vezirle, bakanlar) üzerindeki otorite ve sultası her ne kadar Ümmü Musa ve Semmel Hanım derecesinde etkili olmasa bile, gerek Şağab Hatun ve gerekse el-Muktedir’in hizmetinde her zaman özel bir yeri olmuştur. O bir bakıma Hilâfet saraylarının güvenlik sorumlusuydu. Zira devletin başına belâ olan birçok azılı kimse hapsedilmek üzere onun eline teslim edildiği gibi, zaman zaman izzet ve ikbalini (saygınlık ve gelecek) kaybetmiş talihsiz vezirler bile onun eline düşmüşler, onun insaf ve merhametine bırakılmışlardır.
HAKKINDA:
Prof. Dr. Zekeriya Kitapçı / Mukaddes Çevreler ve Eski Hilâfet
Ülkelerinde Türk Hatunları (1995).
